İKİNCİ KISIM MİLLİ EĞİTİM -42
İKİNCİ KISIM MİLLİ EĞİTİM -42
MİLLİ EĞİTİM
İlkeler
Madde 153- “Eğitimdir ki, bir milleti hür, bağımsız, şanlı, yüksek bir toplum halinde yaşatır veya bir milleti kölelik ve yoksulluğa terkeder...” (1925) - “Eğitimin gayesi yalnız hükûmete memur yetiştirmek değil, daha ziyade memlekete ahlâklı, karakterli, cumhuriyetçi, inkılâpçı, müsbet, atılgan, başladığı işleri başarabilecek yetenekte, dürüst, muhakemeli, iradeli, hayatta rastlayacağı engelleri yenmeye hazır ve güçlü gençler yetiştirmektir...” (1928) - “Eğitim ve Öğretimde uygulanacak yol, bilgiyi insan için fazla süs, bir zorbalık aracı yahut medenî bir zevkten ziyade maddî hayatta başarılı olmayı sağlayan pratik ve kullanılması mümkün bir cihaz haline getirmektir...” (1923) Mustafa Kemal ATATÜRK
Millî Eğitimin Amacı: Düşünce, tutum, davranış ve eylemlerinde özgüven ve erdem sahibi; millî ve manevî değerlerle, tarihî ve kültürel mirasa, Cumhuriyete, İnkılâplara, Atatürkçü Düşünceye bağlı; vicdanı ve fikrî hür; girişimlerinde, görevlerinde, çevrelerinde dürüst, çalışkan, bilgi ve teknoloji üreten ve kullanan, cesur ve özverili vatandaşlar ve sayılan bu nitelik ve yeteneklerini sürekli geliştiren nesiller yetiştirmektir.
Millî Eğitimin Hedefi: Halkımızın tamamını Atatürkçü Düşünce doğrultusunda çağdaş eğitim ve öğretim imkânlarına kavuşturmak, bilgi ve teknoloji ile donatmak, eğitim ve öğretimin her alanında, her düzeyinde ve her kademesinde kalitenin yükseltilmesini sağlamak, öğretmenleri, öğretim üyeleri ve görevlileri, kısaca tüm eğitim ve öğretim topluluğunu toplum içinde hakları olan onur ve saygınlığa, iktisadî ve sosyal imkânlara ulaştırmak, okumuş ve yetişkinlerin cehaletine, taklitçiliğine ve güvensizliklerine son verecek önlemleri almaktır.
Uygulama Esası ve Yöntemi: Yukarıda belirtilen amaç ve hedeflerin gerçekleşmesini sağlayacak gerçekçi, tutarlı sistem ve modelleri bulup, istikrar içinde uygulayarak, eğitim ve öğretimin her alanında, her düzeyinde, her kademesinde, ailede, çevrede, iş ve hizmet yerinde bilgi ve teknoloji üretimine, bilgi ve teknoloji kullanma yeteneğinin geliştirilmesine dayanır.
Müdafaa-i Hukuk Hareketi’nin Görevi: Millî eğitimin amaçları, hedefleri ve uygulama esasları konularında halkımızı aydınlatmak, irşat etmek, yönlendirmek, önerdiği sistem ve modelin halkımızın seçenekleri içerisinde yer almasını sağlayacak kamuoyu oluşturma çaba ve çalışmalarına öncelik vererek, devam ettirmektir.
Müdafaa-i Hukuk Hareketi’nin öncüleri ve bu harekete katılanlar önce kendileri bilgi ve teknoloji üretmeye, bilgi ve teknoloji üretimine katılmaya ve ellerindeki bütün imkân ve vasıtalarla ailede, çevrede, eğitim ve öğretim kuruluş ve kurumlarında, iş ve hizmet yerinde bilgi ve teknoloji üretimini, kullanımını, transferini desteklemeye, bu alanda kurumlaşmaya özen göstereceklerdir.
Müdafaa-i Hukuk Hareketi’nin çağdaş tanımı, bilgi ve teknoloji üretiminde, kullanımında ve etkinliğinde millî bağımsızlığın sağlanmasıdır. 21. yüzyıl ve onu izleyen yüzyıllarda kendi insan gücüne, millî güç unsurlarına ve öz kaynaklarına dayanarak bilgi ve teknoloji üreten, kullanan, yayan ülkeler hür, bağımsız ve refah içinde olacaklar, diğerleri ise bu ülkelere bağımlı kalacaklardır.
Müdafaa-i Hukuk Hareketi; Türk Milletini bilgi ve teknoloji üreten, kullanan ve yayan toplum yapma mücadelesidir. Bunun yolu da Millî Eğitim’den geçmektedir.
MİLLİ EĞİTİM POLİTİKALARI
Madde 154-Millî Eğitim Politikaları’nın belirlenen hedefler doğrultusunda, amaçlarını gerçekleştirebilmesi ve halkın öğretim ve eğitim taleplerini tam, kesintisiz ve etkin şekilde karşılayabilmesi için her şeyden önce, gerçekçi, tutarlı, çağdaş niteliklere sahip bulunması gerekir. Bu politikanın etkinliği ise, orta ve uzun vadeli ihtiyaçları dikkate alacak öngörüyü esas almasına, sağlanan malî, iktisadî, teknolojik imkân ve gücü üretken biçimde, verimli kullanmasına bağlıdır.
Millî Eğitim Politikalarının başarısı bazı şartlara bağlıdır. Bunlar:
a-İzlenen politikalar halkın büyük çoğunluğunca kabul edilmeli, özümsenmeli, güven sağlamalı, halkın maddî ve manevî katılımını ilke kabul edip, uygulanmalıdır.
b-Toplumun sahibi bulunduğu tarihî ve kültürel mirasa özen gösterilmeli, başarılı uygulamaları dikkate alınmalı ve buna uygun modeller geliştirilmeli, çağdaş bilgi ve teknoloji donatımına özen gösterilmeli, çağdaş bilgi ve teknoloji üretimine yönelmelidir.
c-İstikrarlı olmalıdır. (Gelecek 15-30-45 yıllık süreçlerdeki oluşumları, gelişmeleri öngörerek hazırlanmalı, gelip-geçici, cazip, taklitçi girişimlerden kaçınmalı, siyasî iktidarla değişen tutum ve davranışlardan kaçınılacak önlemleri kendi içerisinde almalıdır.)
Politikalar
Madde 155-Partimizin Milli Eğitim politikaları şunlardır:
a-İlköğretim, kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur. İlköğretim üç aşamadan oluşur, 12 yıldır. Devlet okulları tarafından verilir. İlköğretim parasızdır. Anaokulları, kreşler dışında ilköğretim ile doğrudan ve/veya dolaylı şekilde ilgili olan ve bu eğitimi veren bütün özel okullar millileştirilir. Uluslararası antlaşma hükümleri saklıdır.
b-12 yıllık zorunlu ilköğretimin:
1)İlk beş yılında, öğrencilere verilecek eğitimin temel çerçevesi dört grupta toplanır.
•Türkçe okuyup, yazma, Türk dili özelliklerine, Türk tarih ve kültürüne sahip olma bilincinin aşılanması,
• En yakın çevreden başlayarak mahalle, köy, kasaba, şehir, ülke, dünya, uzay hakkında bilgilerin verilip, araştırmaya yönlendirilmesi,
•İktisadî ve teknolojik hayatın gerekleri hakkında bilgiyle donatılma ve uygulamalar,
• Öğrencinin özel beceri, yetenek, istemlerinin tespiti ve öngörü niteliklerinin geliştirilmesi.
2)İkinci üç yılında, öğrencilere verilecek eğitimin çerçevesi de beş grupta toplanır.
• İlk beş yılda verilen bilgilerin, yapılan araştırma ve uygulamaların teknolojinin de yardımıyla artırılıp, geliştirilmesi,
•Öğrenciye vatandaşlık görev ve sorumlulukları hakkında bilgilerin verilip, bu konuda bilinçlendirilmesi,
•Öğrencinin siyasî, sosyal, iktisadî, kültürel, teknolojik hayatın gerekleri hakkında bilgiyle donatılması, araştırma ve uygulama yeteneğinin geliştirilmesi,
•Öğrencilerin temel fen bilimleri alanında (Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji...)bilgilendirilip, araştırma ve uygulamalarla bu bilgilerin kökleştirilmesi,
•Öğrencilerin özel beceri, yetenek ve öngörü niteliklerinin geliştirilmesi,
3)Üçüncü dört yılında, öğrencilere verilecek eğitimin çerçevesi altı grupta toplanır.
• İlk beş ve ikinci üç yılında verilen bilgilerin, yapılan araştırma ve uygulamaların yeni bilgi ve teknolojiler yardımıyla geliştirilmesi,
• Öğrencinin yetenek ve nitelikleri de dikkate alınarak bir yabancı dil öğrenmesini sağlayacak, yoğun yabancı dil eğitimi,
• Öğrencilerin temel fen bilimleri alanında (Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji...) araştırma ve uygulamalarının yeni bilgi ve teknolojilerin de yardımıyla geliştirilip, proje ve teknoloji üretir duruma getirilmesi,
•Öğrencilerin sosyal bilimler alanında (Sosyoloji, Psikoloji, Felsefe, Edebiyat,Tarih ve Coğrafya) yeni bilgilerle donatılması,
•Öğrencilerin üçüncü dört yılın ikinci yarısından itibaren tüm eğitim süresi içinde gösterdiği eğilim ve başarılar da dikkate alınarak (a) Fen bilimleri (b) Sosyal bilimler (c) Sanat ve Estetik alanlarına ayrılması ve son iki yıl bu alanlarda yoğun eğitime tabi tutulmaları,
•Öğrencilerin özel beceri, yetenek, öngörü nitelikleri ve istekleri de dikkate alınarak hangi meslek, iş ve hizmet alanına yöneleceklerinin belirlenmesi ve bu yolda yönlendirme çalışmalarının yapılması esastır. Programlar açıklanan çerçeve içerisinde düzenlenir.
YÜKSEK ÖĞRETİM
Madde 156-Partimiz Yüksek Öğretim konusunda :
a-Yüksek Öğretim, meslek, sanat, teknik okullar, eğitim veren araştırma merkezleri ve enstitüler ile üniversitelerden oluşan bir bütündür. Yüksek öğrenim süresi altı yılı geçemez, paralıdır.
b-Meslek, sanat, teknik okullar ile eğitim veren araştırma merkezleri ve enstitüler öğrenim ve eğitim sürelerine bakılmaksızın Üniversiteler çatısı altında toplanır, üniversitelere bağlı olarak çalışırlar.
c-İstanbul Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Adana Çukurova Üniversitesi, Van Üniversitesi, Harran Üniversitesi, Erzurum Atatürk Üniversitesi, Samsun 19 Mayıs Üniversitesi dışında kalan bütün üniversiteler, Vakıf Üniversiteleridir. Bunlar en kısa sürede aşağıda belirtilen esaslar içersinde Vakıf Üniversiteleri hukuk düzenine dönüşeceklerdir.
ç-Üniversiteler özerk, bilimsel, idarî ve malî özerkliğe sahip kurumlardır. Vakıf Üniversiteleri dışında kalan Devlet Üniversiteleri bir çerçeve kanunu içerisinde her biri kendi özelliklerine uygun ve kendi adlarını taşıyan “Tüzükle” faaliyet gösterirler, çalışırlar. Çerçeve Kanunu Üniversite öğretim üyelerinin ve elemanlarının özlük ve sosyal haklarını görev ve sorumluluklarını belirler.
d-Vakıf Üniversiteleri öncelikle yerel yönetimlerin, halkın ve üniversite çevresinin, gönüllü kuruluşlarının ve şahısların maddî ve manevî imkân ve katkılarıyla kurulur. Vakıf Üniversitesine dönüşecek Üniversiteler de açıklanan kaynak ve güçlere dayanır.
e-Her Üniversite bulunduğu il, ilçe, bölge ve/veya coğrafî alan ve idarî kuruluş içindeki meslek, sanat, teknik okullar ile eğitim veren araştırma merkezleri ve enstitüleri kendi çatısı altına alarak ve insan gücü, mal varlıklarını bütünüyle kendisine bağlıyarak eğitim ve öğretim hizmetlerini gerçekleştirirler. Devlet ve Vakıf Üniversitelerinin bu faaliyetleri “Millî Eğitim ve Öğretim Yüksek Konseyi” tarafından belirlenir.
fVakıf Üniversitelerine yapılacak devlet yardımı, her yıl açılacak ve alınacak sonuçları kamu ve özel hizmetlerde esas alınacak, “Devlet Sınavları” başarı puanlarına, uluslararası bilimsel ve teknolojik etkinliklerine bağlı olarak yapılır. Vakıf Üniversitelerine dönüşecek Devlet Üniversiteleri “Millî Eğitim ve Öğretim Yüksek Konseyi”nce bulundukları yerlerin özellikleri, durumları, kadroları dikkate alınarak kısa sürede gerçekleştirilir.
g-“Millî Eğitim ve Öğretim Yüksek Konseyi” Millî Eğitim Bakanı başkanlığında,bütün üniversite rektörlerinin katılımıyla oluşacak, devamlı ve sürekli bir kurumdur. Yüksek Öğrenimle ilgili tüm hukukî düzenlemeleri ilgilendiren kanunların, tüzüklerin hazırlanması, malî, idarî, eğitim ve öğretimle ilgili sorunların çözümü bu kurumca yapılır.
ÖĞRETMENLERİN YETİŞTİRİLMESİ
Madde 157-Partimiz Öğretmenlerin Yetiştirilmesi konusunda :
a-İlköğretim ve meslek, sanat ve teknik yüksek öğretim öğretmenlerinin tamamı yukarıda adları yazılı Devlet Üniversiteleri tarafından yetiştirilir. Üniversite öğretim üyeleri, elemanları üniversiteler tarafından, belirlenen çerçeve kanununa uygun olarak, yetiştirilir ve kendi tüzük kurallarına göre görevlendirilir.
b-İlköğretim ve meslek, sanat ve teknik yüksek öğretim kadrolarında görev alacak öğretmenlerin maaşları, özlük ve sosyal hakları özel kanunlarla belirlenir. Vakıf Üniversiteleri’nde görevli öğretim üyelerinin ve elemanların maaş, özlük ve sosyal hakları Devlet Üniversiteleri’nde çalışan öğretim üye ve elemanlarından fazla olamaz.
c-Bütün öğretim kademelerinde ve üniversitelerde öğretim üye ve elemanları ile öğretmenlerin bilgi ve teknoloji üretimlerine katkıları oranında ve yaptıkları araştırmalar da dikkate alınarak ek malî, özlük ve sosyal haklarla ödüllendirilmesi esastır.
ÖĞRETİM HİZMETLERİNDE KAMU’NUN GÖREVİ
Madde 158-Merkezi ve yerel kamu kurum ve kuruluşları öğretim hizmetlerinde kurucu, yönlendirici, denetleyici, özendirici, destekleyici konum ve role sahiptirler. Devlet, belirlenen hedefler doğrultusunda eğitim amaçlarını gerçekleştirmekle görevlidir.
Öğretim hizmetlerinin tüm insan gücünü kapsamına alacak, çağdaş bilim ve teknolojiyle donatacak ve toplumun maddî ve manevî hayatını geliştirip, yükseltecek imkân ve vasıtalarının hazırlanıp, kanunî yollarla kullanılması ve hizmetlerin yürütülmesinden devlet sorumludur.
ÖĞRETİM HİZMETLERİNDE FERTLERİN GÖREVLERİ
Madde 159-Fertler, varlık nedenleri ve gelecekleri için eğitim ve öğretim hizmetlerini ve bunlardan yararlanma imkân ve fırsatlarını hayat tarzlarının değişmez özelliği ve parçası olarak kabul etmek zorundadırlar. Öğretim hizmetlerinden yararlanmak için maddî kaynaklarını ancak kamu kurum ve kuruluşlarının ön gördüğü esaslar içerisinde kullanmaları gerekir.
Fertler, ilköğretim düzeyinde okulların aile birliklerinin ve Vakıf Üniversiteleri’nde, Vakfın asli üyeleridir. Bu üyeliğin gereklerini yerine getirmek zorundadırlar. Bu görevler onların varlıklarını, onurlarını ve kıvançlarını teşkil edecektir.
