MÜDAFAA-İ HUKUK HAREKETİ PARTİSİ
YÜCE TÜRK MİLLETİNE
Bugün :
1- Hayatımız ve kaderimiz, irade ve kararlarımızla katılmadığımız, yerli ve yabancı güçler tarafından yönlendirilmekte ve belirlenmektedir.
2- Toplumumuz sürekli olarak yapay sorunlar ve risklerle işgal edilmekte, gerçek sorunlarından uzak, ilgisiz ve duyarsız tutulmak istenmektedir.
3- Halkımızın geleceği ise, yılgınlıklara, belirsizliklere ve ümitsizliklere doğru hızla sürüklenmektedir.
4- Milli Kültürümüz, milli değerlerimiz, düşünce ve hayat tarzımız tehdit, tehlike ve baskı altında bulunmaktadır.
5- Yoksulluk, işsizlik, gelir dağılımı ve paylaşımındaki eşitsizlik ve adaletsizlik, bölgeler arasında nüfus, nüfus yoğunluğu, ekonomik ve sosyal alanda görülen dengesizlik; varlığımızı, gelişmemizi ve geleceğimizi olumsuz yönde etkilemektedir.
Bu durum, devletimizin bağımsızlığına ve etkinliğine, vatanımızın bütünlüğüne ve milli birliğimize yönelen tüm rakip ve düşmanca düşüncelere, tutum, davranış ve eylemlere uygun ortamlar ve boş alanlar hazırlamaktadır.
6- Toplumumuz büyük bir güven bunalımı içindedir. Özgüvenlerimiz; çözülme, dağılma ve etkinliğini yitirme sürecine girmiştir.
Bu durum, halkımızın ve gerçek aydınlarımızın büyük çoğunluğunu sorunlarımıza karşı duyarsız ve tepkisiz kılmakta, her çeşit ve her yönden gelen yalan, çarpıtılmış ve saptırılmış haberlere, propagandalara ve etkin psikolojik harekât uygulamalarına açık ve savunmasız bırakmaktadır.
7- Devletimiz dış ve iç borç batağı içindedir. Bütçe açıkları, ödemeler dengesinin kurulmamış olması, üretim ve sermaye birikimi yetersizliği borçların hatta faizlerinin ödenmesi için tekrar, tekrar borçlanma zorunluluğunu doğurmuştur.
Bu durum, milli varlığımızı, egemenliğimizi, bağımsızlığımızı doğrudan tehdit etmekte, dışa bağımlılığı özendirmekte, devletimizin güç ve etkinliğini, onur ve saygınlığını tehlikeli boyutlara yönlendirmekte, “Güçlü Maliye – Güçlü Devlet” ilkesini terketmesine, iktisadi hayatımızın ve kamu maliyesinin IMF ve yabancı güçlerin karar ve denetimi altına girmesine neden olmakta, yaşayan ve doğmamış nesillerimizi ağır ve karşılanması zor yükümlülükler altına sokmaktadır.
8- Toplumumuz üretmeden tüketen bir görüntü sergilemektedir. Halkımız kadını -erkeği, çiftçisi-esnafı, memuru-işçisi, işletmeleri-kobi’leri ile bir borçlanma isterisine tutulmuş gibidir. Kredi kartlarının, tüketim, ara malı, otomobil, konut kredilerinin alacaklıları ise, çoğunlukla özel bankaları ele geçiren yabancı sermaye sahipleri ve onların yerli işbirlikçileridir.
9- Güvenlik, sağlık, eğitim ve adalet gibi temel kamu hizmetleri çağdaş bilim ve teknolojiden yoksun, halkımızın ihtiyaçlarını, beklentilerini ve özlemlerini karşılamaktan uzaktır. Özel sağlık ve eğitim hizmetlerinden gereği gibi yararlanmak ise zordur, pahalıdır ve kaynak tüketicidir.
Vatanımızın bütünlüğünü korumamız, milletimizin egemenliğini, birliğini, dirliğini, huzur ve refahını, devletimizin bağımsızlığını, gücünü, onur ve saygınlığını, uluslararası düzende hakkı olan durum ve konuma gelmesini sağlamamız için bu sorunlarımızın kesin ve tam olarak kısa sürede ortadan kaldırılması gerekiyor.
Bütün bunlar için tek bir çözüm var. Tek bir yol var.
Bu çözüm ve yol: Yüce Milletimizin yaratıcısı ve sahibi bulunduğu egemenlik hakkını kullanarak, kendi özgür iradesi ve kararları ile kendi hayatını yönlendirecek ve kaderini belirleyecek kendi siyasi partisini kurmaktır.
Bu çözüm ve yol: Yüce Milletimizin güç günlerinde başvurduğu bir düşünce ve hayat tarzıdır. Buna “Müdafaa-i Hukuk” denir. Milletin siyasi hayata bütün güç ve etkinliğiyle katılması ve toplum hayatına egemen olması anlamını taşır. Bugün ülkemizin ve hayatımızın en önemli ihtiyacı da budur.
Açıklanan durum karşısında ve öngörülen çözüm ve yol doğrultusunda ilerlemek ve belirtilen ihtiyacı karşılamak, sorunlarımızı çözmek için senin öz evlâtların olan İl ve İlçe Delegeleri ve Halk Temsilcilerinin bir araya gelerek toplanmasından oluşan “Müdafaa-i Hukuk Hareketi I. Milli Kongresi”nde seçilen Kurucular Kurulu tarafından “Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi” kurulmuştur.
Gücümüzün tek kaynağı ve dayanağımız sensin.
Yüce Allah yardımcımız olsun.
BİRİNCİ KISIM
GENEL ESASLAR
KURULUŞ
Madde 1- Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Siyasi Partiler Kanunu, Seçim Kanunları ve diğer ilgili kanunlar ile “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi”, “İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi” gibi hukuki kaynaklara bağlı kalmak, milli vicdanın ve milli ahlâkın öngördüğü esaslardan ayrılmamak, tüzüğü ve programı doğrultusunda örgütlenip, faaliyette bulunmak temelleri üzerine kurulmuştur.
PARTİNİN GENEL MERKEZİ – KISALTILMIŞ ADI, ÖZEL İŞARETİ
Madde 2- Partinin Genel Merkezi Ankara’dadır. Kısaltılmış adı (MHHP)dir. Özel işareti, Anadolu’da doğan güneş olup, aşağıdaki şekildedir.
PARTİNİN AMAÇLARI
Madde 3- Partinin amaçları aşağıdadır. Gelişen dünya ve ülke şartlarının gerekli kıldığı amaçlar, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu önerisi ile Parti Büyük Kongresi’nce belirlenir.
Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi’nin Amaçları:
1- Ülkemizde, vatandaşlarımızın hayatlarını ve kaderlerini kendilerinin yönlendirecekleri ve kendi geleceklerini serbestçe belirleyecekleri, egemenlik haklarını tam ve kesintisiz uygulayacakları demokratik siyasi hayata işlerlik kazandırmak ve geliştirmek,
2- Devletimizin, yüce milletimizin bağımsızlığını, egemenliğini, özgürlüğünü, onur ve saygınlığını, Türk İnkılâbı’nın tüm kazanımlarını, her türlü şart ve durum altında korumak, geliştirmek, sonsuza kadar devamını sağlamak.
3- Toplumumuzun karşı karşıya bulunduğu her türlü tehdit, tehlike ve engelleri ortadan kaldırmak, terör ve terör girişimlerini devlet ve millet beraberliği ile önlemek, gerektiğinde terörü kaynağında yok etmek.
4- Bütün nitelikleriyle cumhuriyetimizi, devletimizin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü, dilimizi, bayrağımızı, “Milli Marşımız” olan “İstiklâl Marşı”mızı canımız, namusumuz, şerefimiz pahasına korumak.
5- Halkımızın her alanda; yoksulluğunu, çaresizliğini, işsizliğini ortadan kaldırarak güvenini, huzurunu ve refahını gerçekleştirmek. Herhangi bir iktisadi teori ve görüşe, piyasa ve küresel etkinliklere bağlı kalmadan “Ekonomik ve Sosyal Gelişme Planları” yapmak ve uygulamak.
6- Vatandaşlarımız arasında tam bir güven ve dayanışma duygusunu, milli ve kültürel değerlerimize, binlerce yıllık tarihi mirasımıza sahibiyet şuurunu ve kararlılığını, geliştirip, güçlendirmek,
7- Uluslar ve toplumlararası ilişkilerde tam bir eşitliği, haklara ve özgürlüklere saygıyı, barışı ve dostluğu, bilim ve teknolojinin serbestçe paylaşımını, çevre duyarlılığını esas almak,
8- Bugün gücün ve refahın yaratıcısı olan bilim ve teknolojiye her alanda öncelik vermek ve özen göstermek, bilim ve sanatın önemini ve değerini bilen üretken nesiller yetiştirmek, toplumumuzu çağdaş bilim ve teknolojinin bütün imkan, vasıta ve kaynaklarına sahip kılmak,
9- Milli, lâik, ileri, çağdaş, demokratik, sosyal hukuk ve refah devleti düzenine, cumhuriyetin temel niteliklerine sonsuza kadar bağlı kalmak,
10- Ana dilimiz Türkçemizi geliştirip, güçlendirmek,yaymak; toplumumuzda milli birliğimizi, dirliğimizi, bütünlüğümüzü bozacak her türlü dil, inanç, mezhep ve görüş ayrılıklarına karşı koymak; vatandaşlarımızın aynı tarihi kaderi paylaştıkları ve aynı kaderde birleştikleri gerçeğinden ayrılmamaktır.
PARTİNİN GENEL İLKELERİ
Madde 4- Partinin genel ilkeleri aşağıdadır.
a- Yüce Türk Milletinin, atalar yurdu Türk Vatanının ve kutsal Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ebedi varlıklarını, birlik ve bütünlüklerini korumak.
b- Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu, Türk İnkılâbının öncüsü ve önderi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ilkeleri, milliyetçilik anlayışı ve Türk İnkılâbının kazanımları doğrultusundan ayrılmamak, bu kazanımları sonsuza kadar geliştirip devam ettirmek.
c- Millet egemenliğine, milletin hak ve hukukuna, birlik, dirlik ve huzuruna, çıkar ve ihtiyaçlarına, özlem ve beklentilerine, refah ve mutluluğuna önem ve öncelik vermek, özen göstermek.
ç- Milli, lâik, ileri, çağdaş, demokratik sosyal hukuk ve refah devleti düzenine bağlı kalmak, demokratik siyasi hayata işlerlik kazandırmak.
d- Toplumda hiçbir dil, din, inanç, mezhep, görüş ayırımı yapmamak, vatandaşların aynı tarihi kaderi paylaştıkları ve aynı kaderde birleştikleri gerçeğinden ayrılmamak.
e- İnsanın varlığının, maddi ve manevi hayatının, ilişki ve etkileşimlerinin güvenliğini, sağlıklı gelişmesini sağlamak, insan gücümüzü çağdaş bilim ve teknolojilerle donatmak, insan hak ve hürriyetlerini çağdaş düşünce ve yaklaşımlar doğrultusunda güçlendirip, yaygınlaştırmak.
f- Ülkemizin doğal kaynak ve zenginliklerini onun gerçek sahibi olan milletimizin dürüst ve çalışkan girişimciliğine tahsis ederek, üretken bireylerden, ailelerden, işletmelerden, kooperatiflerden, KOBİLER den ve benzeri kuruluşlardan oluşan üretken bir toplum meydana getirmek, ekonomik hayatın her alanında ve her sektöründe üretimi artırıcı önlemler almak.
g- Yoksulluk, işsizlik, çaresizlik ve güçsüzlükle mücadele etmek, bunları ortadan kaldırıcı çözümler üretmek.
ğ- Toplumumuzda her alanda ve her konuda güveni ve dayanışmayı; ailede, çevrede, yurtta ve dünyada barışı sağlamak, bu doğrultudaki bütün faaliyetleri özendirmek, desteklemek.
h- Evde, iş ve çalışma hayatında, tarlada, köyde, kentte ve ülkenin tümünde eğitim ve öğretime, bilgi ve teknoloji üretimine, sağlıklı ve doğru iletişime ağırlık vermek, Türkiye’yi bilgi toplumu düzeyine ulaştırmak.
ı- Milletin sahibi olduğu tarihi ve kültürel mirası, özdilini, tarihini, inançlarını, müziğini, edebiyatını, sanatını, estetiğini, mimarisini, örf ve adetlerini, folklorunu, tarihi eser ve zenginliklerini korumak, milli kültürümüzü güçlenmemizin ve gelişmemizin temeli saymak.
i- Milli güç unsurlarımızı topluca, dengeli bir şekilde kuvvetlendirmek, işler duruma getirip yönetmek. Bu unsurların her türlü mücadelede etkinlik sağlayacak şekilde hazır olmalarını ve kendilerini yenileyebilmelerini gerçekleştirmek.
j- Vatan ve millet sevgisini, hak ve hukukunu, davalarını ve sorunlarını her türlü kişisel çıkar ve tutkuların üstünde tutmak ve bunlar için gereken özveride bulunmak.
k- Parti üyelerinin erdem, sevgi, sabır ve bilgi sahibi olmaları, demokratik siyasi hayatın disiplinine, görev ve sorumluluk anlayışına uymalarını ve Parti yönetiminin her kademesinde ve yerinde görev alacak üyelerin dürüstlük, açıklık, her an her konuda hesap verme, danışmalarda bulunma, takım ve birlikte çalışma niteliklerine özen göstermelerini, öncelik ve önemle uygulamak.
Bu ilkeler, Parti üyelerini, Partinin yan kuruluşlarında yer alan çalışanları bağlar. Programda konular düzeyinde belirtilen ilkeler, “Genel İlkeleri” tamamlayıcı bir niteliktedir.
PARTİNİN YEMİNİ
Madde 5- Partinin yemini Yüce Atatürk’ün “Nutuk” adlı eserinin sonunda yer alan ve “Atatürk’ün Türk Gençliğine Hitabesi” şeklinde anılıp, tanımlanan metindir. Aşağıdadır.
a- Partinin yemin metni, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından belirtilecek ölçüler içerisinde ve yazı şekliyle çerçevelenerek:
üyelerin ve kamunun en iyi şekilde görebilecekleri yere asılacaktır.
b- Partinin Yemin Metni, Belde, İlçe, İl Kongrelerinin ve Büyük Kongre’nin açılışında, Kongrelere katılan üyelerle birlikte okunacaktır.
Atatürk’ün Türk Gençliği’ne Hitabesi
“Bugün vasıl olduğumuz netice, asırlardan beri çekilen millî musibetlerin intibahı ve aziz vatanın, her köşesini sulayan kanların bedelidir.
Bu neticeyi, Türk gençliğine emanet ediyorum.
Ey Türk Gençliği!
Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyeti’ni, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dâhilî ve haricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin!
Bu imkan ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve delâlet ve hatta hıyanet içinde bulunabilirler. Hatta bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini müstevlilerin siyasî emelleri ile tevhid edebilirler. Millet, fakr-ü zaruret içinde harap ve bitap düşmüş olabilir.
Ey Türk İstikbâlinin Evladı !
İşte; bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen; Türk istiklâl ve Cumhuriyetini kurtarmaktır ! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur.”
Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK
İKİNCİ KISIM
PARTİ ÜYELİĞİ
Madde 6- Parti üyesi, partinin temeli ve asli unsurudur. Hakları, görevleri ve sorumlulukları vardır ve bunlar vazgeçilmez niteliktedir. Bu tüzük kuralları içinde Parti üyesinin hak ve görevleri dokunulmazdır.
PARTİ ÜYELİĞİ ŞARTI
Madde 7- Partinin amaçlarını, ilkelerini ve yeminini kabul eden, vatan ve millet sevgisini, hak ve hukukunu, davalarını ve sorunlarını her türlü kişisel çıkar ve tutkulardan üstün tutan ve bunlar için gereken özveride bulunmaya hazır olan, Yüce Milletimizin sahibi olduğu egemenlik hakkını kullanarak, kendi özgür iradesi ve kararı ile kendi hayatını yönlendirmek ve kendi kaderini belirlemek azmini Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi çatısı altında gerçekleştirmeye çalışan, onsekiz yaşını doldurmuş, medeni ve siyasi hakları kullanma ehliyetine sahip her Türk vatandaşı Partiye üye olabilir.
PARTİYE ÜYE OLAMIYACAKLAR
Madde 8- Aşağıda durumları, nitelik ve görevleri belirtilen şahıslar partiye üye olamazlar ve üye kaydedilemezler.
a- Türk vatandaşı olmayanlar.
b- Başka bir parti üyesi bulunanlar.
c- Kısıtlı olanlar.
ç- Kamu hizmetlerinde kısıtlı olanlar.
d- Basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflâs gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlâk kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle mahkum olanlar.
e- Taksirli suçlar dışında beş yıl ağır hapis veya beş yıldan daha fazla hapis cezasına mahkum olanlar.
f- Türk Ceza Kanunu’nun İkinci Kitabı’nın dördüncü kısım, üçüncü ve dördüncü bölümünde yazılı suçlardan veya bu suçların işlenmesini aleni tahrik etme suçundan mahkum olanlar.
g- Terör eyleminden mahkum olanlar.
ğ- Hakimler ve savcılar.
h- Sayıştay dahil yüksek yargı organları mensupları.
ı- Kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri.
i- Yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri.
j- Silahlı kuvvetler mensupları.
k- Yüksek öğretim öncesi öğrencileri.
ÖĞRETİM ELEMANLARININ ÜYELİĞİ
Madde 9- Yüksek Öğretim Kurumlarının öğretim elemanları partiye üye olabilirler. Yüksek Öğretim Kurumları’ndaki görevlerini aksatmamak ve bir ay içinde kurumlarına bildirmek kaydıyla Parti Merkez Organlarında, araştırma ve danışma birimlerinde görev alabilirler.
Yüksek Öğretim Kurumu öğrencileri Partiye üye olabilirler. Ancak partiye üye olan öğretim elemanları ve öğrencileri Yüksek Öğretim Kurumları içinde parti faaliyetinde bulunamaz ve parti propagandası yapamazlar.
PARTİYE KAYIT VE KABUL
Madde 10- Partiye üye olmak isteyen bir kimse, iki partilinin iyi hal görüşünü taşıyan bir giriş beyannamesi doldurarak, sürekli oturduğu ilçe başkanlığına alındı belgesi karşılığında verir. İlçe Yönetim Kurulu, giriş beyannamesindeki bilgileri tam ve yeterli görmediği takdirde, başvuru sahibinin durumunu oturduğu yerdeki partililerden ve resmi mercilerden ayrıca sorabilir. İlçe Yönetim Kurulu, inceleme ve soruşturmasını en geç 15 gün içinde tamamlayarak başvuru sahibinin üye kaydedilmesine veya edilmemesine karar verir. Bu karar, ilgilinin ismiyle birlikte karar defterine geçirilir.
Karar, başvuru sahibinin üyeliğe kabulü şeklinde ise tarih ve sırasına göre üye kayıt defterine kayıt yapılır.
15 Gün içinde karara bağlanmamış olan üyelik başvuruları kabul edilmemiş sayılır ve işlemleri tamamlanır. Karar, isteklinin partiye alınmaması yolunda ise bu husus, 15 gün içinde kendisine yazılı olarak bildirilir. İlçe Yönetim Kurulu, üyeliğe kabul etmemeye dair kararlarında gerekçe göstermek zorunda değildir. İstemi reddedilen kişi, İlçe Yönetim Kurulu kararının kendisine yazılı olarak tebliğinden itibaren 15 gün içinde İl Yönetim Kuruluna başvurabilir. İl Yönetim Kurulu’nun 15 gün içinde vereceği karar kesindir.
“Merkez Karar ve Yönetim Kurulu re’sen veya müracaat üzerine süreye bakılmaksızın üye kayıtları konusunda nihai kararı vermeye yetkilidir.”
Kadın ve Gençlik Kollarına üye kaydı için yukarıdaki hükümler uygulanır. Ancak, üye olmak isteyen ve başvurusu İlçe Yönetim Kurulu tarafından reddedilen başvuru sahibi bu karara İl Yönetim Kurulu nezdinde itiraz edebilir. İl Yönetim Kurulu 15 gün içinde itirazı karara bağlar. Aksi takdirde İlçe Yönetim Kurulu kararı başvuru sahibinin lehine bozulmuş sayılır. Olumsuz olan İl Yönetim Kurulu kararına karşı da son merci olarak talep sahibi ilgili Genel Başkan Yardımcılığı’na 10 gün içinde itiraz edebilir. İlgili Genel Başkan Yardımcısı uygun gördüğü takdirde itirazı Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na getirir. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı kesindir. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu süreye tabii olmaksızın tüm üyeler ve üyelik başvuruları hakkında nihai olarak karar Merkez Karar ve Yönetim vermeye yetkilidir.
Gençlik Kollarına yaşları 18-28 arasında bulunan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları üye olabilirler. Bu yaş sınırları arasındaki beyanlar, arzularına göre Kadın veya Gençlik Kolları’ndan birini tercih etmek suretiyle üye kaydı yaptırabilirler. Üyelikle ilgili işlemler yukarıda belirtilen esaslara göre yürütülür.
Bir kimse, bütün yurtta herhangi bir ilçede partiye üye olabilir. Kayıt yeri, o kişinin devamlı oturduğu mahalle veya köyün bağlı olduğu ilçedir. Üye ile ilgili işlemler, kayıtlı olduğu mahalle ve köy dikkate alınarak yapılır. Üye, oturduğu yeri değiştirmedikçe başka bir ilçeye veya başka bir mahalle veya köye kaydının naklini isteyemez ve Parti Yönetim Kurullarınca da nakledilemez.
Parti üyelerine, ilçe başkanlıklarınca, genel merkezin hazırladığı, parti kimlik belgesi verilir. Bu belge, üyeliğin ispatı için yeterli olup, yer değiştiren üyeler, kayıtlarını aktardıkları ilçe başkanlığından yeni kimlik belgesi almak zorundadırlar.
İnternet ve benzeri yolla da üyelik başvurusu yapılabilir. Bu yöntemle üyelik başvurusunun usul ve esasları, üye kayıt yönetmeliği ile düzenlenir.
GENEL MERKEZİN KAYIT YETKİSİ
Madde 11- Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi’ne girmek isteyen Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin partiye kabulleri, ancak Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı ile olabilir. Bunlara ait üyeliğe kabul kararı ile giriş beyannamelerinin bir sureti, arzu ettikleri ilçeye gönderilerek kayıtları yaptırılır.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, partiye alınmalarında fayda gördüğü kimselerin alınmalarına karar verdiğinde, bunların, giriş beyannameleri hakkındaki kararın bir sureti ile birlikte, istedikleri ilçeye gönderilerek kayıtları yaptırılır.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı ile partiye alınan kimselerin üyeliği hakkında, ilgili İl ve İlçe Yönetim Kurulları varsa itirazlarını, fikir ve görüşlerini belgelerini de ekleyerek Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na bildirebilirler. Bu kurulun kararı kesindir.
PARTİDEN AYRILMIŞ OLANLARIN
TEKRAR ÜYELİĞE ALINMALARI
Madde 12- Partiden istifa etmiş olanların partiye tekrar alınabilmeleri, İlçe Yönetim Kurulu’na başvuru ve bu kurulun olumlu kararıyla olur. İlçe Yönetim Kurulu başvuruyu reddederse, ilgili İl Yönetim Kurulu’na başvurabilir. İl Yönetim Kurulu’nun kararı kesindir.
“Merkez Karar ve Yönetim Kurulu resen veya müracaat üzerine süreye bakılmaksızın İlçe ve İl Yönetim Kurulu kararını yeniden inceleyip karara bağlayabilir.”
Partiden ayrılmış olan Merkez Karar ve Yönetim Kurulu ve Yüksek Haysiyet Divanı eski üyeleri, eski ve mevcut milletvekilleri ile büyük şehir ve il merkezi belediye başkanlarının, il ve ilçe eski başkanlarının partiye yeniden alınmaları, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla olur. Bu karar kesindir.
ÜYE KAYIT DEFTERİ
Madde 13- İlçe Yönetim Kurulu, Genel merkezce hazırlanıp gönderilen ve İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı’na onaylatılmış “Üye Kayıt Defteri” tutar.
Her köy ve mahalle için bir defter tutulur. Parti üyeliğine kabul edilenler, mensup oldukları köy veya mahalleye göre sıra numarası verilerek bu deftere kaydedilirler.
Üye kayıt defterlerinin ihtiva edeceği bilgiler ile kayıtlarla ilgili diğer hususlar, üye giriş beyannamelerinin düzenlenmesi, doldurulması ve saklanması, bu defterlere dayanarak genel merkeze gönderilmek üzere hazırlanacak özet bilgilerin nasıl düzenleneceği gibi hususlar yönetmelikte gösterilir.
Kadın ve Gençlik Kolları ile diğer yan kuruluşlar, tasdikli üye kayıt defterleri tutarlar. Bu defterlere, yetkili kuruluşların kararı ile üyelikleri kesinleşenlerin kaydı yapılır. Bu deftere kaydedilen üyelerin ilçe defterindeki üye kayıt numaraları da, defterin ayrı bir sütununa karşılıklı kontrol imkanı yaratmak için kaydedilir.
Partiye kabul edilen üyelerin tümünün kayıtları, genel başkanlıkta toplanır ve bilgi işleme aktarılır. Bu kayıtlar, Siyasi Partiler Kanunu’nda gösterilen süreler içerisinde Cumhuriyet Başsavcılığı’na iletilir.
Üyelik konusundaki parti içi uyuşmazlıklarda genel merkez kayıtları geçerlidir.
SÜREKLİ YURT DIŞINDA BULUNAN VATANDAŞLARIN ÜYELİĞİ
Madde 14- Sürekli yurt dışında bulunanlar üyelik başvurularını Türkiye’ye geldiklerinde ikamet ettikleri İl, İlçe veya Belde Başkanlığı’na; üye giriş beyannamesi göndermek veya vermek şeklinde yazılı beyan ile yaparlar. Başvuru yazısında, ayrıca yurt dışında sürekli oturduğu ve çalıştığı yerlerin adresleri ile Türkiye’ye geldiğinde ikamet ettiği konutun açık adresi belirtilir.
Yurt dışında bulunan vatandaşlar; bulundukları yerde parti temsilciliği oluşturulmuş ise, temsilcilik aracılığıyla da üyelik başvurusu yapabilirler.
ÜYE KİMLİK BELGESİ
Madde 15- İlçe Yönetim Kurulu, parti üyeliğine kabul ettiği kişiye,şekli genel merkezce belirlenmiş üye kimlik belgesi verir. Bu belge, parti üyeliğini ispat dışında bir amaçla kullanılamaz. Yer değiştiren üye, üye kimlik belgesini iade eder. Yeni yerleşim yeri ilçe kademesine üyelik nakli yapılır ve kendisine yeni üye kimlik belgesi verilir.
ÜYELERİN HAKLARI
Madde 16- Partiye üye olan herkes aşağıda açıklanan ve kanunların parti üyelerine öngördüğü haklara sahiptirler.
a- Parti içi ve Partilerin katıldığı her türlü ve her düzeyde seçimlerde seçmen ve aday olmak, seçmek ve seçilmek.
b- Parti toplantılarına katılmak, düşünce, görüş ve dileklerini serbestçe açıklamak.
c- Parti hizmetlerinden, yardımlarından, desteklerinden, bilgi ve teknoloji donanımlarından yararlanmak.
ç- Parti delegeliklerine, parti organlarına, halk temsilciliklerine kısaca bütün parti kademeleri görev ve temsil yerlerine aday olmak, seçildiği takdirde görev ve temsile en uygun, verimli ve etkin şekilde çalışmak.
d- Seçimlerde, önseçim veya aday yoklamalarına veya Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun belirleyeceği usul ve yöntemlerle aday adayı seçimlerine katılmak, seçildikleri takdirde partinin aday listesinde yer almak.
e- Parti programının, tüzüğünün, politikalarının, organlarının, tutum ve davranışlarının halkımızın çıkarları, beklentileri ve özlemleri doğrultusunda uygulamaları ile ilgili görüşlerini, düşüncelerini, öngörülerini parti kademelerini izleyerek sorumlu kişi ve görevlilerine yazılı veya sözlü olarak iletmek.
ÜYELERİN GÖREVLERİ
Madde 17- Parti üyeleri :
a- Parti içinde karşılıklı sevgi, saygı, güven, dayanışma, özveri ve ahlâk kurallarına dayanan bir fikir, dava ve ülkü beraberliğini oluşturmanın ve sürdürmenin gereğine inanırlar, uygularlar.
b- Parti birliğini korurlar. Parti içi çalışmalarında sevgi, güven, düzen ve ahengi bozacak söz, yayın ve davranışlardan kaçınırlar. Partinin tüzük, program, yönetmelik ve yetkili kurul karar ve bildirilerine uymayı partili olmanın doğal bir gereği sayarlar.
c- Parti amaçlarını, ilkelerini anlatmaya, uygulamaya, geliştirmeye ve yaymaya çalışırlar.
ç- Bağlı oldukları kademelere, partinin gelişmesi ve parti meseleleri ile ilgili görüş ve düşüncelerini tam bir açıklık ve gönül rahatlığı ile bildirirler.
d- Parti içi çalışmalarda ve parti faaliyetlerinde hür tartışmaların, açıklık ve uyumun fayda ve gereğine inanırlar.
e- Partinin katıldığı her türlü seçimlerde partinin ve parti adaylarının kazanması için çalışmayı ve oy vermeyi görev sayarlar.
PARTİ ÜYELERİNİN VATANDAŞLARLA İLİŞKİLERİ
Madde 18- Parti üyeleri :
a- Hukuka, insan haklarına, anayasa ve yasalara saygıyı her şeyin üstünde tutarlar. Başkalarının hak ve özgürlüklerine el ve dil uzatmazlar.
b- İnsani ilişkilerde ahlâk kurallarına dikkat ederler.
c- Vatandaşlar arasında kin, düşmanlık, nefret, partizanlık gibi davranışlarda bulunmayı reddederler.
ç- Bölücü, yıkıcı, ayırıcı ve demokratik inanç ve düzene aykırı her türlü anlayış, tutum ve davranışın karşısında olmayı milli bir görev sayarlar.
d- Milletin mutluluk ve yüksek çıkarlarını her şeyin üstünde tutarak, parti etkinliğini ve partideki görevlerini bu ilkeler dışında kullanmaktan dikkatle kaçınırlar.
PARTİDEN AYRILMA VE KAYIT SİLME
Madde 19- İlçe Yönetim Kurulu, üyelikten ayrılmayı gerektiren yasal zorunluluk halleri saklı kalmak üzere :
a- Partiden ayrıldığını, kayıtlı bulunduğu ilçe başkanlığına şahsen veya taahhütlü mektupla bildiren,
b- Başka bir partiye kaydolduğu anlaşılan, üyenin kaydını alacağı kararla siler.
Başka bir partiye girmesi nedeniyle kaydının silinmesine karar verilen üyeye, bu karar 15 gün içinde tebliğ edilir. İlgilinin, tebliğinden itibaren 15 gün içinde, İl Yönetim Kurulu’na itiraz hakkı vardır. İl Yönetim Kurulu, 15 gün içinde kararını verir ve ilgiliye tebliğ eder. Bu karar kesindir.
Başka bir partiye girdiği anlaşılan üyenin kaydı, İlçe Yönetim Kurulu tarafından silinmezse, İl Yönetim Kurulu, İlçe Yönetim Kurulu’nu göreve çağırır. İlçe Yönetim Kurulu, bu uyarıya rağmen kayıt silme işlemini yapmadığı takdirde, İl Yönetim Kurulu, bu durumdaki üyenin kaydını silmeye yetkilidir. İl Yönetim Kurulu’nun bu kararına karşı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na yukarıdaki esas ve süreler içinde itiraz edilebilir.
a- Partiye üye kaydedilen bir kimsenin, kayıttan sonra,üye olmaya engel bir durumunun bulunduğu öğrenilirse, İlçe Yönetim Kurulu bu bilgiyi edinmesinden itibaren 15 gün içinde gerekli araştırmayı yapar ve ilgiliyi dinleyerek dosyayı kendi görüşü ile birlikte İl Yönetim Kurulu’na gönderir. İl Yönetim Kurulu’nun, 15 gün içinde vereceği karar kesindir.
b- Kaydı silinen üyenin istifa mektubu veya işleme esas olan belgeleriyle, kendisinden geriye alınacak parti kimlik belgesi özel bir dosyada saklanır. Üye kayıt defteriyle, giriş beyannamesine gerekli not yazılır.
c- Yetkili resmi mercilerin, Siyasi Partiler Kanununa göre verecekleri karar ve emir üzerine kaydı silinenler, partinin hiçbir organına itirazda bulunamazlar.
ç- Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, gerek gördüğü haller ve yerlerde üye kayıtlarının iptaline ve yeniden yazımına karar verebilirler.
ÜÇÜNCÜ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
TEŞKİLAT
TEŞKİLATIN KAYNAĞI TEMELİ VE DAYANAĞI
Madde 20- Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi’nin teşkilatlarının, organlarının, kuruluş ve temsilciliklerinin kaynağı, temeli ve dayanağı üyelerinin hür ve serbest iradeleri ve kararlarıdır.
Doğal, temel ve siyasi hak ve hürriyetlere sahip olan, egemenlik haklarını kullanarak kendi hayatlarını yönlendirmek ve kaderlerini belirlemek azminde olan üyeler, hiçbir maddi ve manevi baskı altında kalmadan, oyları ile parti teşkilatlarını kurmak, organlarını seçmek, kuruluşlarını oluşturmak ve temsilciliklerini açmakla yükümlüdürler.
PARTİ TEŞKİLATI, ORGANLARI KURULUŞLARI
Madde 21- Parti Teşkilatı, Belde, İlçe, İl ve Genel Merkez kademeleriyle, bunların organlarından, Belediye Meclisi Grupları, İl Genel Meclis Grupları ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Parti Grubu’ndan oluşur. Ayrıca açıklanan kademelere bağlı Halk, Bölge ve Türkiye Temsilcilikleri, Kadın ve Gençlik Kolları ve Yurt Dışı Temsilcilikler de Parti Teşkilatı kapsamında yer alırlar.
PARTİ TEŞKİLAT KADEMELERİ VE ORGANLARI
Madde 22- Parti Teşkilatı kademeleri ile organları aşağıdadır:
A- Belde Teşkilâtı
ç) Belde Yürütme Kurulu
B- İlçe Teşkilâtı
ç) İlçe Yürütme Kurulu
ve İl Yönetim Kurulunca kabul edilen ilçelerde)
C- İl Teşkilâtı
ç) İl Yürütme Kurulu
Ç- Genel Merkez Teşkilâtı
D- Belde, İlçe, İl Halk Temsilcileri
E- Bölge Temsilcileri
F- Türkiye Temsilcileri
G- Yan Kuruluşlar
Ğ- Gruplar
H- Yurt Dışı Temsilcilikleri
Parti yurt dışında, vatandaşlarımızın yoğun olduğu ülkelerde o ülkenin kendi mevzuat ve uygulamalarını dikkate alarak ilgili Genel Başkan Yardımcısının teklifi üzerine Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla temsilcilikler kurabilir.
İlk olarak: Los Angeles, San Fransisco, New York, Washington (ABD)
Berlin, Bonn, Bad-Karishafen, Aachen, Bamberg, Bilefeld, Bergnuestad, Brakel, Bremen, Delmenhorst, Dortmund, Dresden, Düseldorf, Diusburg, Essen, Frankfurt, Göttingen, Hamm, Hagen, Hameln, Hamburg, Hannover, Herfold, Helmstedt, Höxter, Kassel, Krefeld, Koblenz, Köln, Liebzig, Mahnheim, Münih, Neuwied, Ratingen, Solingen, Sututgart, Velbert, Viersen, Wiesbaden, Wuppertal (Almanya)
Viyana, Innsbruck (Avusturya)
Melborne, Sidney (Avustralya)
Tiran (Arnavutluk)
Bakû (Azerbaycan)
Brüksel, Anvers (Belçika)
Saraybosna, Mostar (Bosna-Hersek)
Filibe, Sofya (Bulgaristan)
Pekin, Şangay (Çin Halk Cumhuriyeti)
Kopenhag (Danimarka)
Helsinki (Finlandiya)
Paris, Strazburg (Fransa)
Tiflis, Batum (Gürcistan)
Amsterdan, Lahey (Hollanda)
Kerkük (Irak)
Londra, Manchester (İngiltere)
Barcelona, Madrid (İspanya)
Kudüs, Tel Aviv (İsrail)
Göteborg, Stockholm (İsveç)
Cenevre, Zürih (İsviçre)
Roma (İtalya)
Tokyo (Japonya)
Montreal, Toronto (Kanada)
Almaata, Astana (Kazakistan)
Girne, Lefkoşe (KKTC)
Kosova (Kosova)
Üsküp (Makedonya)
Kahire (Mısır)
Oslo (Norveç)
Taşkent (Özbekistan)
Lizbon (Portekiz)
Moskova, Petersburg (Rusya)
Bükreş (Romanya)
Aşkabat (Türkmenistan)
Kiev (Ukrayna)
Atina, Selanik, Gümülcine (Yunanistan)da temsilcilikler kurulacaktır.
Bu temsilciliklerin yönetim şekli ve hizmetleriyle ilgili hükümler yönetmelikle düzenlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
TEŞKİLAT ORGANLARININ OLUŞUMLARI
GÖREV VE YETKİLERİN TEMEL ESASLARI
TEMEL ESASLAR
Madde 23- Partinin teşkilatlanmasında, organların oluşumlarında, görev ve yetkilerinin belirlenmesinde temel esaslar aşağıdadır. Bu esaslarda eksik kalan hususlar kanun ve tüzük kurallarınca tamamlanır.
a- Partinin bütün kademe görevleri, temsil yerleri, yan kuruluşları her üyeye açık ve hizmet etmek, sorumluluk taşımak üzere aday olunabilecek yerlerdir.
b- Teşkilatlar, idari ve yerel taksimata göre oluşturulur. Bir idari birim içinde aynı düzey ve nitelikte birden fazla teşkilat kurulamaz.
c- Bir üye birden fazla teşkilat kademesinde ve birden fazla teşkilat organında görev alamaz. Halk, Bölge ve Türkiye Temsilcileri delege olamaz.
ç- Partinin bütün kademelerinin Kongre, Yönetim ve Yürütme organları ile disiplin kurullarında kadın üye sayısı şu şekilde belirlenir.
1) Belde Kongresi’nde katılan delege sayısının %20 si
2) İlçe Kongresi’nde katılan delege sayısının %30 u
3) İl Kongresi’nde katılan delege sayısının %40 ı
4) Büyük Kongresi’nde katılan delege sayısının %50
sinin kadın delegelerden oluşması esastır.
Bu oranlar Yönetim, Yürütme Organları ve Disiplin Kurulları toplam üye sayılarına da uygulanır.
Açıklanan oranların sağlanamaması durumunda yapılacak işlemler Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca belirlenir. Ancak hiçbir zaman Belde’lerde %5 den, İlçe’lerde %10 dan, İl’lerde %15 den ve Büyük Kongre ile Merkez Karar ve Yönetim Kurulları’nda %20 den aşağı düşürülemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BELDE TEŞKİLATI
BELDE
Madde 24- İl ve İlçe merkezleri dışında belediye teşkilatı olan yerleşim birimidir. Partinin ilk ve en küçük teşkilat kademesidir. Nüfusu 5000 den az olan beldelerde kongre yapılamaz. Organları (Başkanı-Yönetim Kurulu) İlçe Yönetim Kurulu’nca atanır.
BELDE TEŞKİLATININ İLK KURULUŞU
Madde 25- Belde teşkilatının ilk kuruluşu, İlçe Yönetim Kurulu’nun görüşü alınarak İl Yönetim Kurulu tarafından atama ile gerçekleştirilir.
BELDE KONGRESİ
Madde 26- Belde Kongresi, Belde teşkilâtının en üst karar ve denetim organıdır. Belde Kongresi, seçilmiş ve tabii delegelerden oluşur. İki yıldan az ve üç yıldan fazla olmayan bir sürede ve İlçe Kongreleri’nden önce, İlçe Yönetim Kurulu’nca belirlenen tarihte toplanır.
BELDE KONGRESİ’NİN GÖREVLERİ
Madde 27- Belde Kongresi’nin görevleri şunlardır:
a- Belde Başkanını seçmek.
b- Belde Yönetim Kurulu asıl ve yedek üyelerini seçmek.
c- Belde Halk Temsilcilerini seçmek.
ç- Partinin amaçları ve ilkeleri doğrultusunda, Belde’ye ilişkin uygulama politikalarını belirlemek.
d- Belde’nin sorunları hakkında çözümler üretmek.
e- Gündemindeki maddeleri görüşüp, karara bağlamak.
f- İlçe Yönetim Kurulu’nca sayıları belirlenmiş ve Belde’yi İlçe de temsil edecek olan İlçe Kongresi Delegelerini seçmek.
BELDE KONGRESİ DELEGELERİ
Madde 28- Belde Kongresi, seçilmiş en fazla 100 delege ile tabii delegelerden oluşur.
Seçilmiş delegelerin mahalle dağılımları şöyle hesaplanır. Seçilmiş delege sayısı olan 100 rakamı; partinin son genel seçiminde Belde’de almış olduğu oya bölünerek kat sayı bulunur. Kat sayının, mahallede partinin almış olduğu oyla çarpımından elde edilecek rakam, o mahallenin seçilmiş delege sayısıdır. Eksikler, küsurat büyüğüne göre dağıtılır. Asıl delege sayısının yarısı kadar yedek delege seçimi yapılır.
Çeşitli nedenlerle partinin almış olduğu oy belli değil ise, son yerel seçim sonuçlarına göre, onun da belli olmaması halinde, Belde Kongresi delegeliklerinin mahalle dağılımları seçmen sayısı oranlarına göre yukarıdaki yöntemle belirlenir.
Belde’ye bağlı mahallelerde kayıtlı üye sayısı 100 den fazla değil ise, üyelerin tamamı Belde Kongresi delegeleri sayılır. Belde’nin seçimle görev yapmakta olan Başkan ve Yönetim Kurulu Üyeleri ile Parti Belde Belediye Başkanı, Belde Kongresi’nin tabii delegesidir.
Belde Kongresi, İlçe Yönetim Kurulu’nun aday olmayanlar arasından görevlendireceği üç kişilik bir heyetin gözetim ve denetimi altında gizli oy, açık tasnif esasına göre yapılır.
BELDE KONGRESİ DELEGE SEÇİMLERİ
VE DELEGE LİSTESİNİN ONAYLANMASI
Madde 29- Belde Kongresi delege seçimleri, tüzüğün İlçe Kongresi Delege seçimlerinde yazılı usul ve esaslara göre Belde Yönetim Kurulu tarafından gerçekleştirilir.
İlçe Kongresi Delegeleri ile ilgili askı, itiraz ve onay gibi Seçim Kurulu’na ait yetki ve görevler, Belde Kongresi Delegeleri açısından İlçe Başkanı tarafından kullanılır.
İl ve İlçe Kongreleri ile ilgili hükümler Belde Kongreleri hakkında da uygulanır.
BELDE BAŞKANI
Madde 30- Belde Başkanı, Belde Kongresi tarafından gizli oylama ile tek derecede seçilir. Partinin Belde düzeyindeki çalışma ve faaliyetlerinin koordinasyon ve yürütümünü sağlar, denetimini gerçekleştirir, Belde Teşkilatı’nı temsil eder.
Aynı kişi, en fazla üç olağan dönem Belde Başkanı seçilebilir.
BELDE YÖNETİM KURULU
Madde 31- Belde Yönetim Kurulu, Belde Kongresi’nce gizli oyla seçilen ve Belde Başkanı dahil en az 5, en fazla 15 üyeden oluşur. Kongrede aynı sayıda yedek üye seçimi yapılır.
BELDE YÖNETİM KURULU’NUN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 32- Belde Yönetim Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile ayda en az iki kez olağan toplantı yapar. Kararlar, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
Belde Yönetim Kurulu, Belde Başkanı veya Belde Yönetim Kurulu üye tam sayısının en az 1/3 ünün talebi halinde olağanüstü toplanır. Olağanüstü toplantıda sadece toplantı konusu olan konu görüşülür.
Belde Yönetim Kurulu ilk toplantısında, toplantı zaman ve tarihini belirler. Belde Yönetim Kurulu üyelerinin seçimini yapar.
Belde Yönetim Kurulu, Belde sınırları içinde partinin faaliyet ve programlarının tanıtımı için gerekli çalışmaları yapar. Belde Kongresi ile tüzük ve yönetmeliklerin ve üst organların verdikleri görevleri ifa eder. Parti politikaları ve yapılan çalışmalar konusunda Belde sakinlerinin bilgilenmelerini sağlar.
BELDE YÜRÜTME KURULU
Madde 33- Belde Yürütme Kurulu bağlı olduğu İlçe Yürütme Kurulu’na paralel olarak Belde Yönetim Kurulu’nun üyeleri arasından yapacağı seçimle görevlendireceği sayıda Belde Başkan Yardımcıları’ndan oluşan ve Belde Başkanı Başkanlığı’nda çalışmalar yapan kuruldur.
Belde Yürütme Kurulu üyeleri arasındaki görev taksimi, Belde Başkanı tarafından yapılır. Belde Başkanı, Belde Yönetim Kurulu tarafından seçilen yardımcılardan birini Belde Muhasibi, birini de Belde Sekreteri olarak görevlendirir.
Bu kurul; Belde Yönetim Kurulu’nun gündemini hazırlar, Belde Başkanı’nın tevdi ettiği işleri yapar, Belde Kongresi ve Belde Yönetim Kurulu’nca alınmış kararların ve verilen görevlerin icrasını sağlar.
Nüfusu 5000 den veya Yönetim Kurulu üye sayısı altıdan az olan Belde’lerde, Belde Yürütme Kurulu oluşturulmaz.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İLÇE TEŞKİLATI
İLÇE TEŞKİLATI
Madde 34- Partinin İlçe Teşkilatı, İlçe Kongresi, İlçe Başkanı, İlçe Yönetim Kurulu, İlçe Yürütme Kurulu ve İlçe Disiplin Kurulu ile Belde Teşkilatı’ndan oluşur. Genel olarak İlçe’ye bağlı Belde’lerin en az yarısında “Belde Teşkilatı”nın kurulması gerekir. Belde sayısı üç veya daha az olan İlçe’lerde Belde’nin birinde teşkilat kurulması yeterlidir.
İLÇE KONGRESİ
Madde 35- İlçe Kongresi, İlçe Teşkilatı’nın en üst karar ve denetim organıdır. İlçe Kongresi seçilmiş ve tabii delegelerden oluşur. İki yıldan az ve üç yıldan fazla olmayan bir sürede ve İl Kongreleri’nden önce, İlçe Yönetim Kurulu’nca belirlenen tarihte toplanır.
İLÇE KONGRESİ’NİN OLUŞUMU
Madde 36- İlçe Kongresi seçilmiş 400 ü aşmayan delege ile aşağıdaki tabii üyelerden oluşur.
a- Seçilmiş İlçe Başkanı.
b- Seçilmiş İlçe Yönetim Kurulu üyeleri.
c- Partili İlçe Belediye Başkanı.
ç- Belde Başkanları.
d- Partili Belde Belediye Başkanları.
e- Partili İl Belediye Başkanı.
f- Kanunun tabii üye olarak belirttiği kişiler.
İLÇE KONGRESİ’NİN GÖREVLERİ
Madde 37- İlçe Kongresi’nin görevleri aşağıdadır.
a- İlçe Başkanını seçmek.
b- İlçe Yönetim Kurulu asıl ve yedek üyelerini seçmek.
c- İl Kongresi’nde İlçe’yi temsil edecek asıl ve yedek delegeleri seçmek.
ç- İlçe Yürütme Kurulu’nu seçmek.
d- İlçe Halk Temsilcileri’ni seçmek.
e- Partinin amaçları ve ilkeleri doğrultusunda İlçeye ilişkin uygulama politikalarını belirlemek.
f- İlçe’nin sorunları hakkında çözümler üretmek.
g- Gündemindeki maddeleri görüşüp, karara bağlamak.
ğ- Kanun ve tüzük kurallarının verdiği görevleri yerine getirmek.
İLÇE KONGRESİ DELEGELERİ
Madde 38- İlçe Kongresi, seçilmiş 400 delege ile tabii delegelerden oluşur.
İlçe’ye kayıtlı üye sayısı 400 den az ise, üyelerin tamamı İlçe Kongre Delegesi sayılır. İlçe’ye kayıtlı üye sayısı 400 den fazla ise; önce her mahalle ve köy için birer delege tahsis edilir. Tahsis toplamı, 400 sayısından düşülür. Arta kalan delege sayısı, partinin son milletvekili genel seçiminde o İlçe’de almış olduğu toplam oy rakamına bölünür.
Bölüm sonucu çıkan kat sayının, o İlçe’ye bağlı her mahalle ve köy de alınmış oyla çarpımı sonucu çıkan sayı ile tahsis olunan sayının toplamı, ilgili mahalle ve köyün İlçe Kongresi için seçeceği delege sayısını teşkil eder.
Delege dağılımında eksikler, küsurat büyüğüne göre yapılan sıralama ile tamamlanır. Asil delege sayısının yarısı kadar da yedek delege seçilir. Çeşitli nedenlerle partinin almış olduğu oyun belli olmaması halinde; son yerel seçim sonuçlarına göre, onun da belli olmaması halinde, İlçe’nin toplam seçmen sayısı ile mahalle ve köy seçmen sayılarına göre aynı yöntem uygulanmak suretiyle delege dağılımı belirlenir.
İlçe Yönetim Kurulu, Kongre’den üç ay önce Kongre Delege Dağılım Listesi’ni hazırlar ve İl Yönetim Kurulu’nun onayına sunar ve onaydan sonra ilan eder. Listenin ilanından itibaren 15 gün içinde yapılacak itirazları, İl Yönetim Kurulu kesin olarak karara bağlar.
İLÇE KONGRESİ DELEGE SEÇİMLERİ
Madde 39- İlçe Kongresi delege seçimleri, İl Yönetim Kurulunun kongre hazırlık talimatına göre, İlçe Yönetim Kurulu’nca hazırlanacak belli bir takvim içinde gerçekleştirilir.
Delege seçimi, köy ve mahalle ölçeğinde yapılır. İlçe Yönetim Kurulu; her köy ve mahallede kayıtlı parti üyelerinin listelerini, üye kayıt defterine uygun olarak ayrı ayrı hazırlayıp köy ve mahalle temsilcisi veya yönetimine gönderir. Üyelerin tanınmasını sağlayacak bilgileri içerecek şekilde düzenlenecek bu listeler, delege seçiminden en az 15 gün önce köy ve mahaller de uygun bir yerde ve İlçe’de, İlçe binasında askıya çıkarılmak suretiyle duyurulur. Listeler, seçim yapılana kadar askıda kalır. Listelerin askıya çıkarıldığı tarih ile indirildiği tarih, askı yapılan yerlerde birer tutanakla tespit edilir. İlçe’ye bağlı Belde var ise Belde’ye bağlı mahallelerden Belde Kongresi tarafından seçilecek İlçe Kongresi delege sayısı Belde Kongresi’nden önce İlçe Yönetim Kurulu’nca belirlenir ve Belde Başkanlığı’na bildirilir.
Partiye kayıtlı olduğu halde listede yer verilmeyen veya üye olmadığı halde listede yazılı olan kişilerle ilgili olarak, askı tarihinden itibaren 5 gün içinde İlçe Yönetim Kurulu’na partili her üye tarafından itiraz edilebilir.
İlçe Yönetim Kurulu, itirazı iki gün içinde karara bağlar. İtirazın kabulü halinde, listede gerekli düzeltmeyi yapar. İlçe Yönetim Kurulu iki gün içinde karar vermez veya kararı red şeklinde olursa, ilgili kişi 3 gün içinde İl Başkanlığı’na itiraz edebilir. İl Yürütme Kurulu’na verilecek karar, parti içi işlemler açısından kesindir. İlçe Başkanlığı’nın bu karara uyması zorunludur. İlgili kişi, İl Yürütme Kurulu’nca verilmiş kararı ibraz ederek delege seçimine iştirak edebilir. İtiraz üzerine düzeltme yapılan listeler, ilan edilir.
Mahalle ve köy delege seçimlerinin nerede ve hangi saatler arasında yapılacağı, delege seçmen listesinin askısında belirtilir. Belli edilmiş gün ve saatte, delege seçimi yapabilmek için, kesinleşmiş delege seçmen listesinde yer alan üyelerin salt çoğunluğunun katılımı aranır. Yapılacak yoklamaya göre salt çoğunluk yok ise, aynı gün ve aynı yerde iki saat sonra hazır bulunan üyelerin katılımı ile delege seçimi yapılır. Delege seçimleri, İlçe Halk Temsilcileri’nin gözetim ve denetiminde gizli oy, açık tasnif esasına göre yapılır.
Delege seçimlerine karşı seçimden itibaren 3 gün içinde İl Yönetim Kurulu’na itiraz edilebilir. İl Yönetim Kurulu’nun vereceği karar kesindir.
Delege seçimiyle ilgili yukarıda açıklanan her tür itirazlarda, isteği halinde, itiraz eden kişiye alındı belgesi verilir ve verilen karar kendisine bildirilir.
İLÇE BAŞKANI
Madde 40- İlçe Başkanı, İlçe Kongresi tarafından gizli oylama ile tek derecede seçilir.
Partinin İlçe düzeyindeki çalışma ve faaliyetlerinin koordinasyon ve yürütülmesini sağlar, denetimini gerçekleştirir ve İlçe Teşkilatı’nı temsil eder. Aynı kişi, en fazla üç olağan dönem İlçe Başkanı seçilebilir.
İLÇE YÖNETİM KURULU
Madde 41- İlçe Yönetim Kurulu, İlçe Kongresi tarafından gizli oyla seçilen ve İlçe Başkanı dahil :
a- Nüfusu 100.000 den az olan İlçe’lerde 10 üyeden
b- Nüfusu 100.000 i aşan İlçe’lerde 16 üyeden oluşur.
Kongrede aynı sayıda yedek üye seçimi yapılır.
İLÇE YÜRÜTME KURULU
Madde 42- İlçe Yürütme Kurulu, İl Yürütme Kurulu’na paralel olarak, İlçe Yönetim Kurulu’nun üyeleri arasından yapacağı seçimle görevlendireceği sayıda İlçe Başkan Yardımcıları’ndan oluşan ve İlçe Başkanı Başkanlığı’nda çalışmalar yapan kuruldur.
İlçe Yürütme Kurulu üyeleri arasındaki görev bölümü, İlçe Başkanı tarafından yapılır. İlçe Başkanı, İlçe Yönetim Kurulu tarafından seçilen yardımcılardan birini İlçe Muhasibi, birini de İlçe Sekreteri olarak görevlendirir.
Bu kurul; İlçe Yönetim Kurulu’nun gündemini hazırlar, İlçe Başkanı’nın tevdi ettiği işleri yapar, İlçe Kongresi ve İlçe Yönetim Kurulu’nca alınmış kararların ve verilen görevlerin icrasını sağlar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İL TEŞKİLATI
İL TEŞKİLATI
Madde 43- İl Teşkilatı, İl Kongresi, İl Başkanı, İl Yönetim Kurulu, İl Yürütme Kurulu ve İl Disiplin Kurulu’ndan oluşur.
İL KONGRESİ
Madde 44- İl Kongresi, İl Teşkilatı’nın en üst karar ve denetim organıdır. Seçilmiş ve tabii delegelerden oluşur. İki yıldan az ve üç yıldan fazla olmayan bir sürede ve Büyük Kongre’den önce, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca belirlenen tarihte toplanır.
İL KONGRESİ’NİN OLUŞUMU
Madde 45- İl Kongresi seçilmiş 600 ü aşmayan delegeler ile aşağıdaki tabii delegelerden oluşur.
a- İl’in partili milletvekilleri.
b- İl Başkanı.
c- Seçimle görev almış İl Yönetim Kurulu üyeleri.
ç- Seçimle görev almış İl Yürütme Kurulu üyeleri.
d- İl Disiplin Kurulu Başkan ve üyeleri.
e- İlçe Başkanları.
f- Partili Belediye Başkanları.
g- Kanunun tabii üye olarak belirlediği kişiler.
İL KONGRESİ’NİN GÖREVLERİ
Madde 46- İl Kongresi’nin görevleri aşağıdadır.
a- İl Başkanını seçmek.
b- İl Yönetim Kurulu asıl ve yedek üyelerini seçmek.
c- İl Disiplin Kurulu asıl ve yedek üyelerini seçmek.
ç- İl’i temsil edecek Büyük Kongre asıl ve yedek delegelerini seçmek.
d- İl Halk Temsilcileri’ni seçmek.
e- Parti’nin amaçları ve ilkeleri doğrultusunda İl’e ilişkin uygulama politikalarını belirlemek.
f- İl’in sorunları hakkında çözümler üretmek, bunları yetkili makamlara sunmak.
g- Gündemindeki maddeleri görüşüp, karara varmak.
ğ- Kanun ve tüzük kurallarının verdiği görevleri yapmak.
İL KONGRESİ DELEGELERİ
Madde 47- İl Kongresi, İlçe Kongreleri’nce seçilmiş delegeler ile tabii delegelerden oluşur. İl’in seçilmiş delege sayısı 600 ü geçemez. Hangi İlçe’nin kaç delege ile İl Kongresi’nde temsil olunacağı şöyle belirlenir: Önce her İlçe’ye beşer delegelik tahsis edilir. Tahsis toplamı 600 den düşülür. Kalan sayının, Kongre öncesi yapılmış son milletvekili genel seçiminde partinin o İl’de almış olduğu toplam oya bölünmesiyle kat sayı elde edilir. Bu kat sayının, partinin İlçe’den almış olduğu toplam oyu ile çarpımı sonucu elde edilecek rakama beş adet tahsisin ilavesiyle ulaşılacak rakam, o İlçe’nin İl Kongresi için seçeceği delege sayısını oluşturur.
İl bünyesinde, seçimlerden sonra üçten fazla yeni İlçe kurulmuş olması veya İl Kongresi’nin yapılacağı tarihe göre genel seçim yapılmamış veya partinin seçimlere katılmamış olması gibi hallerde; yapılmış son yerel seçimler, bu seçimlerle ilgili birinci cümlede yer alan nedenlerin varlığı halinde ise İl ve İlçe seçmen sayıları esas alınarak yukarıda yazılı yöntemle İlçe’lerin temsil olunacağı İl Kongresi Delege Sayıları belirlenir. İl’in partili milletvekilleri, seçimle görev almış İl Yönetim ve İl Disiplin Kurulu Başkan ve Üyeleri ile Partili İl ve Büyükşehir Belediye Başkanları, İl Kongresi’nin tabii delegeleridirler.
İL BAŞKANI
Madde 48- İl Başkanı, İl Kongresi tarafından gizli oylama ile tek derecede seçilir. Partinin İl düzeyindeki çalışma ve faaliyetlerinin koordinasyon ve yürütümünü sağlar, denetimini gerçekleştirir ve İl Teşkilatı’nı temsil eder.
Aynı kişi, en fazla iki olağan dönem İl Başkanı seçilebilir.
İL YÖNETİM KURULU
Madde 49- İl Yönetim Kurulu, İl Kongresi tarafından gizli oyla seçilen
ve İl Başkanı dahil :
a- Nüfusu 1.000.000 a kadar olan İl’lerde ……………. 20
b- Nüfusu 1.000.000-2.000.000 a kadar olan İl’lerde 26
c- Nüfusu 2.000.000-3.000.000 a kadar olan İl’lerde 32
d- Nüfusu 3.000.000 dan fazla olan İl’lerde ………….. 38
üyeden oluşur.
Kongrede asıl üye sayısı kadar yedek üye seçimi yapılır.
İL YÜRÜTME KURULU
Madde 50- İl Yürütme Kurulu, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca belirlenecek sayıda veya Genel Yürütme Kurulu’na paralel olarak, İl Yönetim Kurulu’nun üyeleri arasından yapacağı seçimle görevlendireceği İl Başkan Yardımcıları’ndan oluşan ve İl Başkanı Başkanlığı’nda çalışmalar yapan kuruldur.
İl Yürütme Kurulu üyeleri arasındaki görev bölümü, İl Başkanı tarafından yapılır. İl Başkanı, İl Yönetim Kurulu tarafından seçilen yardımcılardan birini İl Muhasibi, birini de İl Sekreteri olarak görevlendirir.
Bu kurul; İl Yönetim Kurulu’nun gündemini hazırlar, İl Başkanı’nın tevdi ettiği işleri yapar, İl Kongresi ve İl Yönetim Kurulu’nca alınmış kararların ve verilen görevlerin icrasını sağlar.
ALTINCI BÖLÜM
İLÇE VE İL KONGRELERİ’NE İLİŞKİN
ORTAK HÜKÜMLER
OLAĞAN KONGRE ZAMANI
VE SEÇİLECEK DELEGELER
Madde 51- İlçe ve İl Kongreleri’nin Olağan Kongre takvimi, üst kademe kongresinin yapılmasından önce gerçekleşecek şekilde, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca kararlaştırılır. Bu süre iki yıldan az, üç yıldan fazla olamaz.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun yetki vermesi ve belirleyeceği Kongre takvimi içinde olması şartıyla, İl’e bağlı İlçe’lerde yapılacak İlçe Kongreleri’nin takvimi, İlçe’nin görüşü alınarak İl Yönetim Kurulu’nca belirlenir. İlçe ve İl Kongreleri’nde, üst kademe kongresi için seçilmesi gereken sayıda asıl, bu miktarın yarısı kadar yedek delege seçimi yapılır.
Kongre delegeliği, parti üyeliği devam etmek şartıyla, onu seçen kongrenin olağan toplantısına kadar devam eder. Delegelik sıfatı, kongre için azami süre olan üç yılın sonunda sona erer.
KONGRE GÜNDEMLERİNİ BELİRLEME YETKİSİ
Madde 52- Kongre gündemleri, ilgili kademe Yönetim Kurulu’nca
belirlenir. Ancak en geç Kongre Divanı oluşturulup gündem okunduktan hemen sonrasına kadar Divan Başkanlığı’na verilmiş ve Kongre’de hazır bulunan delegelerin en az %5 i tarafından yapılan ilave gündem teklifleri müzakereye açılır ve yapılacak oylama sonucuna göre karara bağlanır.
Üst kademelerce belirtilen konuların, alt kademe Kongre gündemine alınması zorunludur.
KONGRE DELEGE LİSTESİ’NİN
SEÇİM KURULU’NCA ONAYLANMASI VE İLANI
Madde 53- İlçe ve İl Başkanlıkları, kongrelerinin seçilmiş ve tabii delegeler listesini kongreden en az 15 gün önce iki nüsha olarak yetkili Seçim Kurulu Başkanlığı’na verirler. Bu listeye kongre gündemi ile kongrenin yapılacağı yer, gün ve saati, çoğunluk olmaması halinde en az 7 gün sonra yapılacak ikinci toplantıya ilişkin aynı bilgileri içeren yazı eklenir. Listenin bir örneği, kademe merkezinde ilan edilir. Bağlantı var ise, ayrıca internette yayımlanır.
Seçim Kurulu Başkanı, eksiklik yok ise listeyi ve eklerini onaylar. Onaylanan liste ve ekleri, kongreden 7 gün önce kongresi yapılacak teşkilât kademesi binasında askıya çıkarılmak suretiyle ilan edilir. Askı süresi 3 gündür.
İlan süresi içinde yapılacak itirazlar, yetkili seçim hakimi tarafından incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. Bu suretle kesinleşen listelerle toplantıya ilişkin diğer hususlar, hakim tarafından onaylanarak Teşkilat Kademe Başkanlığı’na gönderilir. Böylece onaylanan liste, Kademe Kongresi’nin delege yoklama cetvelini oluşturur.
İLÇE VE İL KONGRESİ’NİN İLANI
Madde 54- İlçe ve İl Yönetimi; Kongre gününden en az 15 gün önce alışılmış ilan araçları ile ve bağlantı var ise ayrıca internet yolu ile yer, gün, saat ve gündemi belli edecek şekilde Kongre yapılacağının duyurusunu yapar. Ayrıca Kongre’nin gün, saat ve yeri, en az 7 gün önce, gerekli güvenlik önlemlerinin alınması amacıyla yetkili mülki amirliğe bildirilir.
İlk toplantıda yeterli çoğunluk sağlanamadığı takdirde, ikinci toplantının hangi gün, yer ve saatte yapılacağı da ilanda belirtilir.
İlçe ve İl Kongrelerinin gazete ile ilanı zorunlu değildir. Kademe Başkanlığı, Kongre’nin sağlıklı ve demokratik olmasını sağlayacak gerekli sözlü veya yazılı duyuruda bulunmakla yetkili ve görevlidir.
KONGRE TOPLANTI VE KARAR YETER SAYISI
Madde 55- Kongreler, delege toplam sayısının salt çoğunluğunun katılımı ile toplanır. İlk toplantıda yeterli katılım olmaması halinde, ikinci toplantı katılanlarla yapılır. Kongrede kararlar, tüzükte yazılı ayrık durumlar saklı olmak üzere, oylamaya katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
KONGRE’NİN AÇILIŞI, KONGRE DİVANI
DİVAN’IN YETKİ VE GÖREVLERİ
Madde 56- Kongre başlamadan önce toplantı nisabının varlığı, yoklama cetvelindeki imzalar sayılmak suretiyle Kademe Sekreteri ve en az iki delegenin imzasını taşıyan bir tutanakla tespit edilir. Kongre’nin açılışı, Kongresi yapılan Teşkilat Kademe Başkanı veya onun görevlendireceği Kademe Yürütme Kurulu üyesi tarafından yapılır.
Divan Başkanlığı için tek aday var ise, oylaması açık yapılır. Divan Başkanı’nın nasıl seçileceğine Genel Kurul karar verir. Ancak, üye tam sayısının onda birinin yazılı istemi halinde Divan Başkanı gizli oyla seçilir. Böyle bir durumda, gizli oylamanın gerektirdiği tedbirler derhal alınır ve üç kişiden az olmayan sayım ve tasnif kurulu açık oylama ile oluşturulur.
Seçilen Divan Başkanı yönetiminde, bir Divan Başkan Yardımcısı ile toplam sayısı tek rakamlı olmak üzere yeteri kadar Katip Üye Seçimi, açık oylama ile yapılarak Divan oluşturulur.
Kongre’yi, Kongre Başkanlık Divanı adına Divan Başkanı yönetir. Divan’da kararlar çoğunlukla alınır. Eşitlik olması halinde Divan Başkanı’nın katıldığı görüş uygulanır.
Kongre’nin düzen ve ahenk içinde yürütülmesi, parti tüzüğü ile ilgili yasa ve mevzuata uygun olarak gerçekleşmesini temin için gerekli önlemleri almak ve düzeni sağlamak, Kongre gündemini icra etmek tutanağı düzenlemek ve muhafaza etmek, Kongre Başkanı ve Divan’ın yetki ve görevidir.
Kongre Divanı’nı, Divan Başkanı temsil eder. Siyasi Partiler Kanunu’nun 4. kısmında yazılı yasaklara aykırı konuşma yapan veya davranışta bulunan herkese Divan Başkanı derhal müdahale ederek delege olanların oy hakkı saklı kalmak kaydıyla, salondan çıkarmak gibi gerekli önlemleri alır. Gerekli olması halinde toplantıya ara verir, dinleyici yerlerinin boşaltılmasını temin ederek, düzeni sağladıktan sonra Kongre’ye kaldığı yerden devam edilir. Divan Başkanı, divan tarafından onaylı Kongre tutanak örneğinin bir nüshasını ekleri ile birlikte ilgili kademe başkanına, bir nüshasını ise üst kademe yönetimine teslim eder.
KONGRELERİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 57- Kongre, ilgili teşkilat kademe yönetim organının faaliyet ve hesapları ile yeni dönem bütçelerini müzakere edip karara bağlayan, yeni yönetim organlarını ve üst kademe delegelerini seçen kuruldur. İlgili kademenin en üst karar ve denetim organı olan kongrelerde; parti tüzük ve programı çerçevesinde yerel, genel her türlü hizmet ve faaliyet hakkında görüşmeler yapılabilir ve kararlar alınabilir.
Yönetim Kurulu’nun ibrası, Kongre’de karara bağlanır. İbra oylamasına, ilgili Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri katılamazlar. Görüşmelerde istek sırasına göre söz verilir. Üst kademe görevlilerine öncelik tanınır. Faaliyet ve hesap raporunda karşı oy yazısı olmayan Yönetim Kurulu Üyesi, rapor aleyhine konuşmak için söz alamaz ve konuşamaz.
Kongrelerde aday olan özürlüler için kendilerini ifade edecek imkanlar ve ayrıca işitme özürlüleri için tercümanlık gibi hizmetler, imkanlar ölçüsünde sağlanır.
İLÇE VE İL KONGRELERİ’NDE
YAPILACAK SEÇİMLER VE ADAYLIK
Madde 58- İlçe ve İl Başkanları, İlçe ve İl Kademe Organları Seçimleri ile Üst Kademe Delege Seçimleri, gizli oy ve açık tasnif esasına göre, parti yönetmelikleri ile parti tüzüğü ve kanuna uygun olarak yargı gözetim ve denetiminde yapılır.
Seçim Kurulu Başkanı, bir başkan ve iki üyeden oluşan yeteri kadar Sandık Seçim Kurulu oluşturulur. Kurul Başkanı ile bir üye memurlardan, diğer üye ise aday olmayan üyeler arasından seçilir. Her sandık için aynı şekilde ve sayıda Yedek Sandık Kurulu belirlenir. Sandık Kurulu Başkanı’nın yokluğunda, memur üye sandığa başkanlık eder. Kongre’de yapılacak seçimler, ara verilmeksizin sonuçlanıncaya kadar devam eder.
Seçilme yeterliliğine sahip partili her üye, yer kaydı aranmaksızın, Kongre’de yapılacak seçimlerde aday olabilir veya aday gösterilebilir.
Kongreler’de adaylık başvurusu, Divan oluştuktan sonra belli edilmiş süre dolmadan Divan’a yapılır. Divan Başkanlığı, gündemin “Seçimler” maddesinde veya daha önce aday başvurularının en son ne zamana kadar yapılabileceğini ilan eder ve ilan edilmiş saat gelince aday başvuruları için sürenin dolduğunu, varsa bu başvuruların derhal yapılması gerektiğini tekrar duyurur ve daha sonra yapılacak aday başvurularını işleme koyamayacağını ilan eder. Divan, aday başvurularını veriliş sırasına göre ayrı ayrı okumak suretiyle Kongre Genel Kurulu’nun bilgisine sunar. Adaylıktan çekilme ve itirazlar varsa, karara bağlayarak adaylıkları kesinleştirir. Kesinleşmiş adaylar, okunmak suretiyle duyurulur ve ayrıca salonda uygun yerde ilan edilir. Divan tarafından onaylı liste örneği ise, hazır bulunan Seçim Kurulu’na verilir.
Aday listesinin kesinleşmesi için belirlenen süre içinde yapılacak yazılı çekilme beyanları, Divan’ca kimlik tespiti ile tutanağa geçirilir ve hazırlanacak kesinleşmiş aday listesi tutanağında belirtilir. Adaylıkların kesinleşmesinin ilanından sonra ve seçim süresince yapılacak yazılı çekilme beyanları, sayım dökümde dikkate alınmaz. Ancak bunlardan seçilen olursa, istifa etmiş sayılır.
Organ ve delege seçimleri “çarşaf liste” yöntemine göre yapılır. Her organ ve delegelikler için adaylıklar tamamlanıp kesinleştirildikten sonra, Divan’ca soyadı esasına göre sıralama yapılır. Sıralamanın hangi soyadından başlayacağı çekilecek kura ile belirlenir. Böylece her organ için yapılan adaylıklar, ayrı sütunlar halinde tek veya birden fazla sayfada sıralanır. İsimlerin yanına işaret konacak kare veya daire boşluklarına yer verilir ve yeteri kadar çoğaltılır. Birer örneği Divan’ca onaylı yeterli sayıdaki listeler, mühürlenmek ve oy pusulası olarak kullanılmak üzere, zarflarıyla birlikte yetkili Seçim Kurulu’na teslim edilir.
Oylar, Seçim Kurulu’nca mühürlü listedeki isimlerin yanında yer alan kare ve daire içi işaretlenerek, mühürlü zarfa konduktan sonra sandığa atmak suretiyle yapılır. Asıl ve yedekleri dahil, seçilmesi gereken sayıdan fazla veya yarısından eksik işaretli oylar geçersizdir. Sayım döküm sonucu en çok oya göre yapılacak sıralama ile asıl ve yedekler belirlenir. Eşit oy halinde Seçim Kurulu’nca kura çekilir.
Adaylıklar, asıl ve yedekleri belirtir şekilde liste halinde önerilmiş olup da başka liste olmaz veya tek liste yanında ferdi aday adaylarının sayıları, aday olunan organ üye tamsayısının salt çoğunluğundan fazla değil ise, yukarıda yazılı çarşaf liste yöntemi uygulanmaz. Bu takdirde oylar, listenin zarfa konup sandığa atılması suretiyle kullanılır. Delege oyunu, listeyi aynen veya listedeki aday veya adayları çizerek dilediği ferdi adayları yazmak suretiyle kullanabilir.
Oyların liste halinde kullanılması durumunda, listedeki adayların yarıdan fazlasının silme veya çizme sonucu boş bırakılmış, yahut organ üye sayısından fazla ilave yapılmışsa, bu oy pusulaları geçersizdir.
Seçimlerde birden fazla liste ile adaylık önerilmiş olması veya tek liste olmakla birlikte ferdi aday sayısının, aday olunan organ üye tamsayısının yarısından fazla olması hallerinde seçimler, yukarıda açıklanan çarşaf liste yöntemine göre yapılır.
Adaylıkların kesinleştirilmesinden önce usulüne uygun vaki çekilmeler sonucu, organ üye tamsayısının salt çoğunluğundan fazla boşalma olan listeler, liste olma özelliğini kaybeder.
Belde, İlçe ve İl Kongreleri’nde bütün seçimler birlikte yapılır. Oylar; başkan adayı oyu bir zarfa, diğerlerinin hepsi ayrı bir zarfa konarak ayrı sandıklara, imkan olmaması halinde aynı sandığa atmak suretiyle aynı anda kullanılır. Oylar aynı sandığa atılarak kullanılacak ise, zarfların farklı renkte olmaları sağlanır.
Belde, İlçe ve İl Başkanlığı için tek aday olması, organ ve delege seçimleri için “liste” şartlarının varlığı halinde, aday isimlerinin baş tarafına kare veya daire oluşturulmasına gerek kalmaz. Adaylar, listede aday olarak gösterilen yere seçilmiş olurlar.
KONGRELERDE OY HAKKINI KULLANMA ŞEKLİ
Madde 59- Delege; nüfus cüzdanı, resimli üye kimlik kartı, ehliyet veya benzeri kimlik belgesini ibraz ederek kesinleşmiş delege listesine göre delege olduğunu ispat ettikten sonra oy kullanmaya başlar.
Kendisine mühürlü oy pusulası ve zarfı verilir, imzası alınır. Oyunu sandığa atar, imzası alınır ve kimlik belgesi iade edilir.
Özürlüler oylarını, ikinci derece yakınlıkta kan veya sıhri hısımlarının yardımlarıyla kullanabilirler.
SEÇİMLERLE İLGİLİ İTİRAZ
Madde 60- Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibaren 2 gün içinde seçim sonuçlarına karşı, Seçim Kurulu Başkanı’na itiraz edilebilir. Bu itirazlar hakim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.
Hakimin kararı seçimlerin iptali ve yenilenmesi yönünde ise, seçimler için belirleyeceği günde, Kongre’de kesinleşmiş aday listelerine göre sadece seçim yapılır.
KONGRE SONUÇLARI VE TUTANAKLARININ
ÜST ORGANA BİLDİRİLMESİ
Madde 61- İlçe Başkanları, Kongre Divan Başkanı tarafından kendisine tevdi olunacak İlçe Kongresi tutanak örnekleri ile Kongre’de yapılan seçim sonuçlarını gösteren Seçim Kurulu tutanak örneğini; itiraz süresi geçtikten, itiraz edilmiş ise sonuçlandıktan hemen sonra Teşkilat Başkanlığı’na gönderilmek üzere İl Başkanlığı’na verir.
İl Başkanlığı da İl Kongresi ile ilgili aynı bildirimi yapar.
İLÇE VE İL KONGRELERİ’NİN
OLAĞANÜSTÜ TOPLANMASI
Madde 62- İlçe ve İl Kongreleri’nin olağanüstü toplanması, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararıyla veya kademe delege tam sayısının 1/5 inin parti içi demokrasi hakem kurulunda veya noterlikte tevsik edilmiş yazılı isteği ile yapılır.
Şartların oluşması halinde, Kademe Yürütme Kurulu’nun gerekli hazırlıkları yaparak talebin tebliğinden itibaren 45 gün içinde olağanüstü kongreyi toplaması zorunludur.
Olağanüstü toplantının gündemi, toplantıyı talep edenlerce belirlenir. Gündemin neden ibaret olduğu karar veya talep yazısında belirtilir.
Olağanüstü toplantı gündemine başka gündem maddesi eklenemez, sadece üst kademe delege seçimini yenilemek amacıyla olağanüstü kongre yapılamaz.
ALT KADEMENİN
ÜST KADEME KONGRESİ’NDE TEMSİLİ
Madde 63- Üst Kademe Kongresi’nin yapıldığı tarihe göre, Kongresi yapılmamış olmakla birlikte azami seçilmişlik süresi olan üç yıl dolmamış ise alt kademe- de var olan delegeleriyle Üst Kademe Kongresi’nde temsil olunur. Ancak, yetkili makamca kongre tarihinin belirlenmiş olmasına karşın belirlenen Kongre takvim süresi içinde kendi kademesinin kongresini yapmamış olan İlçe veya İl Teşkilatı, Üst Kademe Kongresi’nde delege ile temsil olunamaz.
YEDİNCİ BÖLÜM
İLÇE VE İL YÖNETİM KURULLARI ORTAK HÜKÜMLERİ
KURUCU YÖNETİM KURULLARI
Madde 64- Belde, İlçe ve İl Kademe Teşkilatları’nın ilk kuruluşları, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca atama ile sağlanır. Önce kademe başkanı atanan kişiye “yetki” belgesi verir. Bu kişinin oluşturacağı listenin, merkezce onaylanması ile Kurucu Yönetim Kurulu oluşmuş olur. Kurucu Kurullarında yedek üye aranmaz.
Kurucu Yönetim Kurulu, el çektirme nedenleri dışında, kendi kademelerinin kongrelerine kadar tüzüğün kurula verdiği hak ve yetkileri kullanırlar.
YÖNETİM KURULLARININ TOPLANTI
VE KARAR NİSABI
Madde 65- İlçe ve İl Yönetim Kurulları, ayda en az iki defa olmak üzere üye mevcudunun salt çoğunluğu ile olağan toplantı yapar. Kararlar, bu tüzükte aksine hüküm yoksa, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylarda eşitlik olması halinde başkanın katıldığı görüş kabul edilmiş sayılır.
Yönetim Kurulları, Kurul Başkanı’nın veya Kurul üye tam sayısının 1/3 ünün talebi halinde olağanüstü toplanırlar. Olağanüstü toplantılarda sadece toplantı nedeni olan konular görüşülür. Yönetim Kurulu kararları karar defterine yazılır veya bilgisayar çıkışı alınarak bu deftere yapıştırılır ve toplantıya katılan üyeler tarafından imzalanır. Karara muhalif kalanlar, “muhalifim” şerhi ile yetinebilecekleri gibi muhalefet nedenlerini de yazabilirler.
KADEMELERDE PARTİNİN TEMSİLİ
Madde 66- Belde, İlçe ve İl Başkanları, görevli oldukları kademelerde parti teşkilâtını temsil ederler. Temsil ettikleri teşkilâtın hesap işlerine ait belgeleri, Yürütme Kurulu’nun muhasip üyesi ile birlikte imza ederler.
Başkanın yokluğunda teşkilat, protokol sırasındaki başkan yardımcısı tarafından temsil olunur.
İLÇE VE İL YÖNETİM KURULLARI’NIN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 67- İlçe ve İl Yönetim Kurulları, teşkilat kademelerinde parti faaliyetlerinin, parti tüzüğü ve yasal mevzuata uygunluğunu gözetir, denetler, koordinasyonu sağlar, tüzüğün verdiği yetki ve görevleri ifa ederler.
Partinin program ve faaliyetinin tanıtım ve gelişimi için tüzüğe uygun gerekli her tür çalışma ve faaliyette bulunurlar. Yapılacak iş ve amaca göre dar veya geniş kapsamlı toplantılar düzenleyebilirler. Partinin ilkeleri doğrultusunda amaçlarını gerçekleştirmek üzere, parti içi veya dışından uzman kişilerden geçici veya sürekli çalışma grupları ve komisyonlar oluşturabilirler.
Doğacak durum ve gereklere göre, bir üst yönetimin olurunu almak kaydıyla toplantılar, miting, panel, seminer, sempozyum ve benzeri etkinlikler düzenleyebilir ve partinin program ve hedeflerini tanıtmak ve bilgilendirmek amacıyla gerekli gördükleri içe dönük veya dışa açık toplantılar yapabilirler.
Kongrelerle ilgili gerekli hazırlık ve uygulama çalışmaları, ilgili tüm işlemler, seçim kurullarına veya ilgili idari birimlere ait tüm bildirimler, ilgili kademe başkanı tarafından veya onun nezareti altında gerçekleştirilir.
Alt kademeler, üst kademelerin emir ve talimatlarına, parti yönetmeliği ile tüzüğüne ve yasa hükümlerine uygun iş ve işlem yapmakla yükümlüdürler. Yazışmalarını, acil durumlar hariç, kademe silsilesine göre yaparlar.
KURUL ÜYESİNİN İSTİFA ETMİŞ SAYILMA HALİ
Madde 68- Olağan toplantılar ile gün ve zamanı bildirilmiş olağanüstü toplantılara bir yıl içinde arka arkaya 3 veya bir yıl içinde 6 kez özürsüz olarak katılmayan üye, kurul üyeliğinden istifa etmiş sayılır. Ancak bu madde hükmü, üst kademelerce belirlenmiş kongre takvimi süresince uygulanmaz.
YÖNETİM KURULU BAŞKANI VE
ÜYELİKLERİNDE BOŞALMA
Madde 69- İlçe veya İl Yönetim Kurulu Asil ve yedek üyelerinin, nedeni ne olursa olsun toptan çekilmeleri halinde boşalan kurul yerine, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca atama yolu ile yeni kurul oluşturulur.
Atanan kurul, seçilmiş kurulun hak ve yetkilerini kullanır.
Kısmi boşalmalarda, boşalan üyelikler yedeklerin sırayla çağrılmalarıyla doldurulur. Yedeklerin katılımından sonra, kurulun üye mevcudu; üye tam sayısına göre salt sayısının altına düşmüş ise, kurul boşalmış sayılır. Bu takdirde yukarıdaki fıkraya göre yeni kurul oluşturulur.
a- Atanan İlçe Yönetim Kurulu 30 gün içerisinde Kongre’sini yapar.
b- Atanan İl Yönetim Kurulu 45 gün içinde Kongresi’ni yapar.
Sadece kademe başkanına işten el çektirilmesi veya herhangi bir nedenle başkanlığın boşalması hallerinde, kurulun sıradaki yedek üyesi davet edilir. Toplanan kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile ve birden fazla aday var ise gizli oyla, üyeleri arasından birini başkan seçer. Bu şekilde seçilen başkanın değiştirilebilmesinin onaylanması için, üye tam sayısının salt çoğunluğunun yazılı teklifi gerekir. Oylama, üst kademe temsilcisinin gözetiminde yapılır. Değiştirme kararı için üye tam sayısının en az 2/3 çoğunluğunun oyu gerekir.
İŞTEN EL ÇEKTİRME NEDENLERİ
Madde 70- Kademelerde görev alanların görevden uzaklaştırılmalarını gerekli kılan haller :
a- Siyasi Partiler Kanunu, parti tüzüğü ve yönetmelikleri uyarınca tutulması gerekli defter ve kayıtların usulüne uygun olarak tutulmaması, defter ve belgelerin muhafaza edilmemesi, kayıtlar üzerinde kasıtlı olarak tahribat yapılmış olması, muhasebe ile ilgili belgelerin zamanında genel merkeze gönderilmemiş olması.
b- Organlara seçilenlerin kimliklerini içeren belgenin süresi içinde en büyük mülki amirliğe gönderilmemiş olması.
c- Ülke ve parti çıkarlarını ihlal edici davranışlar sergilenmesi ve parti üyeliğinden ihracı gerektiren bir eylem veya işlemde bulunulması hallerinden birinin vukuunda, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, İlçe ve İl Başkanı ile Yönetim Kurulları’na kısmen veya tamamen işten el çektirmeye yetkilidir. Belde Başkan ve Yönetimi hakkında aynı yetki İl Yönetim Kurulu’nca kullanılır.
İŞTEN EL ÇEKTİRMENİN USUL VE ESASLARI
Madde 71- İşten el çektirmeyi gerektiren bir durumu tespit eden İl Yönetim Kurulu, İlçe Başkanı veya İlçe Yönetim Kurulu’nun kısmen veya tamamen işten el çektirilmelerini Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’ndan; İlçe Yönetim Kurulu ise Belde Başkanı veya Belde Yönetim Kurulu’nun kısmen veya tamamen işten el çektirilmelerini İl Yönetim Kurulu’ndan talep edebilir.
El çektirme talebini içeren kurul kararlarının, en az üye tam sayısının salt çoğunluğu ve gizli oylama ile alınmış olması gerekir. Karara, el çektirmeyi gerekli kılan olayın değerlendirilmesini ve delillerini içeren gerekçeli bir rapor da eklenir.
Belde ile ilgili İlçe Yönetimi’nin talebi üzerine İl Yönetim Kurulu, İlçe ile ilgili İl Yönetimi’nin talebi üzerine Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, gerek görülürse inceleme yaptırarak talebi karara bağlarlar.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu aynı nedenlere bağlı olarak re’sen İlçe ve İl Başkanları ile Yönetim Kurulları’na kısmen veya tamamen işten el çektirebilir. Yönetim Kurulları’nın Asıl ve Yedek Üyeleri ile birlikte tamamının işten el çektirilmesi halinde, el çektirme kararı veren organ, aynı kararla veya makul sürede Geçici Yönetim Kurulu’nu oluşturur ve ilgililere tebliğini sağlar. Sadece Başkan veya Yönetim Kurulu’nun kısmen işten el çektirilmesi halinde boşalan üyelik, tüzüğün 57. maddesine göre doldurulur.
İşten el çektirme kararı, Siyasi Partiler Kanunundaki istisnalar ayrı olmak üzere, gizli oylama ile alınır. Karar yeter sayısı, kurul üye tam sayısının en az 2/3 çoğunluğudur.
Usulüne uygun olarak alınmış el çektirme kararları, parti içi işlemler açısından kesindir.
İşten el çektirme kararlarına karşı yargı denetimi yolu açıktır. Yargı denetiminde yetkili yargı mercii, işten el çektirilenin görev yaptığı yer mahkemesidir. İşten el çektirme kararına karşı yargı yoluna başvurmak, kararın yürütülmesini durdurmaz.
GEÇİCİ KURULLAR VE
OLAĞANÜSTÜ KONGRE’NİN TOPLANMASI
Madde 72- Geçici Kurullar, alt kademe organlarının tamamen veya organ sayılma niteliğini sona erdirecek sayıda üyenin işten el çektirilmeleri halinde oluşturulan yeni kurullardır. Geçici Kurullar, seçilmiş kurulların hak ve yetkilerini kullanırlar.
İşten el çektirme kararının tebliğinden itibaren 30 gün içinde İlçe Kongresi, 45 gün içinde ise İl Kongresi toplanarak yeni Yönetim Kurulu’nu seçer. Kongre; yeni delege seçimi yapılmış değilse, eski delegelerle toplanır. Bu şekilde seçilmiş yeni Yönetim Kurulu’nun görev süresi, ilgili kademenin olağan kongresine kadar devam eder.
Yukarıda sözü edilen kongre, kademenin olağan kongre dönemi ve takvimine uygun zamanda ise, ona göre hazırlanılır ve normal kongre gündemine uygun olarak yapılır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
GENEL MERKEZ TEŞKİLATI
GENEL MERKEZ TEŞKİLATI
Madde 73- Parti Merkez Teşkilatı, Ankara’dadır.
Büyük Kongre, Genel Başkan, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, , Genel Disiplin Kurulu organları ile Genel Başkan Yardımcıları’ndan, Türkiye Halk Temsilcileri’nden, Danışmanlar ve Bilim ve Teknoloji başta olmak üzere Araştırma Kurulları’ndan, Kadın ve Gençlik Başkanları Kurulu’ndan oluşur. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun önerisi ve Genel Başkanın onayı ile gerekli görülen süreli veya belirli süreli ihtiyari kurullar teşkil olunabilir.
BÜYÜK KONGRE
Madde 74- Büyük Kongre, partinin en yüksek karar ve denetim organıdır. Parti Genel Başkanını, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu ile Genel Disiplin Kurulu üyelerini ve Türkiye Halk Temsilcilerini seçer. Kanun ve Tüzüğün öngördüğü görevleri yerine getirir, denetimleri yapar ve kararları verir.
BÜYÜK KONGRE’NİN OLUŞMASI
Madde 75- Büyük Kongre, seçilmiş ve tabii üyelerden oluşur.
Seçilmiş üyeler, TBMM üye tamsayısının iki katından fazla olamaz. Hangi İl’in kaç adet seçilmiş delege ile Büyük Kongre’de temsil olunacağı, aşağıda yazılı usul ve esaslara göre belirlenir.
Seçilmesi gereken toplam delege sayısının yarısı olan 550 delegelik, İl’lerden seçilecek milletvekili sayısına göre İl’lere tahsis edilir. Tahsisten sonra kalan delege sayısının, partinin son milletvekili genel seçiminde almış olduğu toplam oya bölünmesiyle kat sayı elde edilir. Kat sayının, partinin İl’de almış olduğu toplam oyla çarpımı sonucu bulunacak rakam ile yapılmış tahsisin toplamı, o İl Kongresi’nde seçilecek Büyük Kongre delege sayısını teşkil eder.
Büyük Kongre’nin yapılacağı tarihe göre, partinin katıldığı genel seçim olmamış veya partinin seçimlere katılmamış olması gibi hallerin varlığında her İl; seçmesi gereken milletvekili sayısının iki katı delege ile Büyük Kongre’de temsil olunur.
İl Kongreleri’nde İl’in kaç adet Büyük Kongre delegesi seçeceği, Kongre seçim takvimine karar verildiğinde; Teşkilat Başkanlığı’nca hesaplanır ve Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca onaylandıktan sonra İl Başkanlıkları’na bildirilir. Hatalı hesaplamalar, aynı yöntemle düzeltilir.
BÜYÜK KONGRE’NİN TABİİ DELEGELERİ
Madde 76- Genel Başkan, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu Üyeleri, Genel Disiplin Kurulu Başkan ve Üyeleri, üyeliği devam eden Parti Kurucuları, Kurucular Kurulu Üyeliği’nde bulunanlar ile Partili Bakan ve Milletvekilleri Büyük Kongre’nin tabii delegeleridir.
BÜYÜK KONGRE’NİN ONUR ÜYELERİ
Madde 77- Görevde bulunan Genel Merkez Parti İçi Demokrasi Hakem Kurulu Başkanı ve Üyeleri, parti ile üyelik bağı devam etmek kaydıyla Genel Başkanlık, Başbakanlık, Bakanlık, TBMM Üyeliği, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu Üyeliği, Türkiye Halk Temsilciliği Başkanlığı ve Üyeliği, Kadın ve Gençlik Kolu Genel Başkanlığı yapmış olanlar, Büyük Kongre’nin onur üyesidirler. Bunlar Kongre’de söz alabilir, fakat delegelik sıfatları olmadıkça oy kullanamazlar.
BÜYÜK KONGRE’NİN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 78- Büyük Kongre’nin görev ve yetkileri şunlardır:
a- Parti Genel Başkanını, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu ile Genel Disiplin Kurulu’nun asıl ve yedek üyelerini, Türkiye Halk Temsilcilerini gizli oyla seçmek.
b- Partinin tüzük ve programında değişiklik yapmak, gelir-gider ve kesin hesabını kabul veya reddetmek, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun faaliyet raporu ile gelecek dönem bütçesini müzakere edip karara bağlamak, yönetimin ibrası konusunda karar vermek,
c- Toplumu ve devleti ilgilendiren konularla, kamu faaliyetleri ve parti politikaları hakkında genel nitelikte olmak kaydıyla temenni niteliğinde veya bağlayıcı kararlar almak,
ç- Partinin tüzel kişiliğinin feshine, başka parti ile birleşmesine karar vermek, fesih kararı verilmesi halinde parti mallarının tasfiyesi ve intikal şekli ve yerine karara bağlamak,
d- Kanun ve tüzükte verilen diğer görevleri ifa etmek, gündeminde yer alan konuları müzakere edip, karara bağlamak,
Büyük Kongre’nin yetki ve görevleridir.
BÜYÜK KONGRE’Yİ OLAĞAN TOPLAMA YETKİSİ VE ZAMANI
Madde 79- Büyük Kongre’yi olağan toplama yetkisi Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na aittir.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, iki yıldan az, üç yıldan fazla olmamak kaydıyla Büyük Kongre’yi toplamak zorundadır.
BÜYÜK KONGRE GÜNDEMİ VE DELEGE LİSTESİNİN İLANI
Madde 80- Büyük Kongre’nin gündemi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca
hazırlanır. Kongrenin tarihi, yeri ve saati, nisap olmaz ise ertesi gün yapılacak ikinci toplantının tarihi, yer ve saati, en az 15 gün önce ulusal bir gazetede ilan edilir ve İl Başkanlıkları’na yazı ile bildirilir. Ayrıca Kongre’nin tarih, yer ve saati; gerekli güvenlik önlemlerinin alınması için, en az 7 gün önce yetkili mülki amirliğe bildirilir.
Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı, seçilmiş ve tabii delegeler belli olacak şekilde, Büyük Kongre delege listesini ve gündemi yetkili kılınmış Seçim Kurulu’na Kongre’den 15 gün önce vermek suretiyle tüzüğün 53. maddesinde belirtilen askı ve işlemleri, Büyük Kongre açısından aynen ikmal eder. Böylece yetkili Seçim Kurulu’nca onaylanarak kesinleşen liste, Büyük Kongre’nin delege yoklama çizelgesini oluşturur.
TÜZÜĞÜN, BÜYÜK KONGRE HAKKINDA
UYGULANACAK DİĞER HÜKÜMLERİ
Madde 81- Tüzüğün 55 ve 56. maddelerinde yer alan: Kongrenin açılışı, toplantı ve karar yeter sayıları, Divan Başkanı seçimi, Divan Heyetinin oluşumu ile Kongre Divanı’nın yetki ve görevlerine ilişkin hükümler, Büyük Kongre hakkında da aynen uygulanır.
GENEL BAŞKAN’IN AÇIŞ KONUŞMASI
VE KOMİSYON OLUŞTURULMASI
Madde 82- Büyük Kongre’de Kongre Divanı oluşup gündem okunduktan sonra, açılış konuşmasını yapmak üzere Genel Başkan’a söz verilir.
İşin önem ve niteliği itibariyle gündemde komisyon kurulmasına yer verilmiş veya usulüne uygun teklifle komisyon kurulması gündeme alınmış ise Divan, Genel Başkan’ın konuşmasının ardından, Genel Kurul’da aksine bir karar alınmazsa, beşer kişiden oluşacak komisyon üyelerinin seçimini, açık oylama ile gerçekleştirir. Her komisyon, bir başkan, bir sözcü ve bir raportör seçerek çalışma yapar.
Komisyonların çalışma zamanı, gündem maddelerinin görüşülmesini aksatmayacak şekilde, Divan Heyeti tarafından belirlenir. Belirlenmiş sürede raporun hazırlanıp sunulmamış olması, tek başına Kongre’nin uzaması nedeni olarak öne sürülemez.
Komisyonlar, üye tam sayısı ile toplanır ve salt çoğunlukla karar alır. Her delege, çalışmaları aksatmayacak şekilde komisyon çalışmalarına katılıp görüş beyan edebilir. Komisyon belli edilmiş süre içinde raporunu hazırlar ve Genel Kurul’a sunulmak üzere Kongre Divan Başkanlığı’na teslim eder. Komisyon raporları görüşülür ve oylanır. Genel Kurul’ca kabul edilen komisyon raporları, Genel Kurul kararı niteliği kazanır.
Büyük Kongre çalışmalarıyla ilgili olarak Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, belli konuların daha önce oluşturulacak komisyonlarca incelenmesini ve rapora bağlanmasını kararlaştırabilir. Bu takdirde İlçe, İl Merkez ve yan kuruluşları temsil edecek şekilde Büyük Kongre delegesi sıfatını taşıyanlar arasından Genel Yürütme Kurulu’nca 5 kişilik komisyon oluşturulur. Komisyonlar bu şekilde oluşturulmuş ise, Genel Kurul’da sadece raporların müzakeresi ve oylaması yapılır.
GÜNDEM MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK
VE KONGRE MÜZAKERELERİ
Madde 83- İlan edilmiş gündem maddeleri arasında sıra değişikliği veya başka bir konunun gündeme alınması, Genel Kurul kararıyla mümkündür.
Gündem değişikliği taleplerinin görüşülüp karara bağlanabilmesi için, yazılı olarak Kongre Açılış Başkanlığı’na veya gündemin okunmasından hemen sonra Divan’a verilmiş olması zorunludur.
Parti tüzük ve programında değişiklik yapılmasına ilişkin veya parti politikalarını ilgilendiren gündem maddesi tekliflerinin müzakereye açılabilmesi için, bu tekliflerin, Genel Başkan veya Merkez Karar ve Yönetim Kurulu yahut Büyük Kongre Delegeleri’nin en az yirmide biri tarafından önerilmiş olması gerekir.
Siyasi Partiler Kanunu’nun 14. maddesinin son bendinin ikinci cümlesinde yer alan konularla ilgili müzakere şartı oluşan teklifler, Büyük Kongre’nin seçeceği bir komisyonda görüşüldükten sonra komisyon raporu ile birlikte incelenir ve karara bağlanır. Seçimler, gündemin “kapanış” şeklinde son maddesi hariç en son maddesi olarak yapılır. Görüşmeler, gündem sırasına göre yapılır. Müzakerelere katılım, talep sırasına göre yürütülür. Parti Genel Başkanı’na, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu adına söz isteyen Kurul Üyesi’ne, Komisyon Başkanı ve sözcülerine, konuşma taleplerinde öncelik verilir.
Faaliyet raporuna muhalefet şerhi bulunmayan Merkez Karar ve Yönetim Kurulu üyesi, faaliyet raporu aleyhine söz alamaz ve konuşamaz.
Büyük Kongre için tek bir gün öngörülmüş ise, Kongre, gündem maddeleri bitinceye kadar aralıksız devam eder.
BÜYÜK KONGRE’DE YAPILACAK SEÇİMLER
Madde 84- Genel Başkan, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu ile GenelDisiplin Kurulu’nun asil ve yedek üye seçimleri ile Türkiye Halk Temsilcileri, yargı gözetim ve denetimi altında gizli oy, açık tasnif esasına göre Büyük Kongre delegelerince seçilir.
Yetkili Seçim Kurulu Başkanı, tüzüğün 46/2 maddesinde belirtilen nitelik ve sayıda yeteri kadar Sandık Seçim Kurulu oluşturulur.
BÜYÜK KONGRE’DE ADAYLIK VE SEÇİM HAZIRLIKLARI
Madde 85- Büyük Kongre delege olsun veya olmasın, partiye kayıtlı her üye, parti organlarına aday olabilir veya aday gösterilebilir.
Aynı kişi, aynı Kongre’de seçimi yapılacak farklı organlara aynı anda aday olamaz ve aday gösterilemez. Böyle bir durumda, Divan Başkanı tarafından adaya tercih yapması gerektiği bildirilir. Tercihini belli etmeyen adayın hiçbir adaylığı işleme konmaz. Ancak Genel Başkanlık seçimini kazanamayan partili, diğer organ seçimleri için aday olabilir.
Adaylık başvurusu, Divan oluştuktan sonra belli edilmiş süre içinde Divan’a yapılır. Divan Başkanlığı, gündemin “seçimler” maddesinde aday başvurularının en son ne zamana kadar yapılabileceğini ilan eder ve ilan edilmiş saat gelince aday başvuruları için sürenin dolduğunu, varsa aday isim ve listelerinin verilmesini tekrar duyurarak sonraki aday başvurularını işleme koyamayacağını ilan eder. Divan aday başvurularının başvuru sırasına göre okumak suretiyle Kongre Genel Kurulu’nun bilgisine sunulur. Adaylıktan çekilme ve varsa itirazları karara bağlayarak adaylıkları kesinleştirir ve kesinleşmiş aday listelerini okumak suretiyle duyurur, ayrıca salonda uygun yerde ilan eder. Onaylı bir örneğini ise hazır bulunan Seçim Kurulu’na verir.
Aday listelerinin kesinleşmesi için belli edilen süre içinde yapılacak yazılı çekilme beyanları, kimlik tespiti ile tutanağa geçirilir ve hazırlanacak kesinleşmiş aday listesi tutanağında belirtilir. Adaylıkların kesinleşmesinin ilanından sonra ve seçim süresince yapılacak yazılı çekilme istemleri, sayım dökümde dikkate alınmaz. Ancak bunlardan seçilen olursa, istifa etmiş sayılır.
Seçimler, çarşaf liste esasına göre yapılır. Her organ için adaylıklar tamamlanıp kesinleştirildikten sonra, Divan tarafından soyadı esasına göre sıralama yapılır. Sıralamanın hangi soyadından başlayacağı kura ile belirlenir. Böylece her organ için yapılan adaylıklar, ayrı sütunlar halinde tek veya birden fazla sayfada sıralanır. İsimlerin yanına işaret konacak kare veya daire şeklinde boşluklara yer verilir ve yeteri kadar çoğaltılır. Birer örneği Divanca onaylı yeterli sayıdaki listeler mühürlenmek ve oy pusulası olarak kullanılmak üzere zarflarıyla birlikte yetkili Seçim Kurulu’na teslim edilir.
Oylar, tüzüğün 47. maddesinde belirtilen şekilde Seçim Kurulu’nca mühürlü listedeki isimlerin yanında yer alan kare veya daire içi işaretlenerek, mühürlü zarfa konulduktan sonra sandığa atmak suretiyle kullanılır.
Asıl ve yedekleri dahil, seçilmesi gereken sayıdan fazla veya yarısından eksik işaretli oylar geçersizdir. Sayım döküm sonucu en çok oya göre yapılacak sıralama ile asıl ve yedekler belirlenir. Eşit oy halinde Seçim Kurulu’nca kura çekilir.
Adaylıklar, asil ve yedekleri belirtir şekilde liste halinde önerilmiş olup da başka liste olmaması veya tek liste yanında ferdi aday adaylarının sayıları, aday olunan organ üye tamsayısının salt çoğunluğundan fazla değil ise, yukarıda yazılı çarşaf liste yöntemi uygulanmaz. Bu takdirde oylar, listenin zarfa konup sandığa atılması suretiyle kullanılır. Delege, listeyi aynen veya listedeki aday veya adayları çizerek dilediği ferdi adayları yazmak suretiyle oyunu kullanabilir.
Oyların liste halinde kullanılması durumunda listedeki adayların yarıdan fazlasının silme veya çizme sonucu boş bırakılmış yahut organ üye sayısından fazla ilave yapılmış oy pusulaları geçersizdir.
Seçimlerde birden fazla liste ile adaylık önerilmiş olması veya tek liste olmakla birlikte ferdi aday sayısının, aday olunan organ üye tam sayısının yarısından fazla olması halinde seçimler, yukarıda açıklanan çarşaf liste yöntemine göre yapılır. Adaylıkların kesinleştirilmesinden önce usulüne uygun çekilmeler sonucu, organ üye tam sayısının salt çoğunluğundan fazla boşalma olan listeler, liste olma özelliğini kaybeder.
Büyük Kongre’de Genel Başkan seçimi hariç, diğer bütün seçimler aynı anda ve birlikte yapılır.
Organ seçimleri için “liste” şartlarının varlığı halinde aday isimlerinin baş tarafına kare veya daire oluşturulmasına gerek kalmaz. Adaylar, listede aday olarak gösterilen yere seçilmiş olurlar.
BÜYÜK KONGRE’NİN OLAĞANÜSTÜ TOPLANMASI
Madde 86- Büyük Kongre, Genel Başkan’ın veya Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun yahut Büyük Kongre delegelerinin en az beşte birinin yazılı talebi üzerine olağanüstü toplantıya çağrılır.
Olağanüstü toplantı gündemi çağrıyı yapan tarafından belirlenir ve gündem dışında başka konu görüşülemez. Delegeler tarafından yapılacak olağanüstü toplantı talepleri ile gündem ve delege imzalarının noter onaylı olması zorunludur. Bu taleplerin aynı konuyu içerir olması yeterli olur. Ayrı zamanlarda ve parçalı olmaları talebin geçerli olmasına engel olarak yorumlanamaz. Ancak, işlem görmüş ve yeterli sayıya ulaşamamış talepler, sonraki başka bir toplantı isteminde imza eksikliğini gidermek için kullanılamaz.
Şartların oluşması halinde Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, olağanüstü Kongre’yi bir hafta içinde ilan ederek çağrı tarihinden itibaren en geç 45 gün içinde yapmak zorundadır.
BÜYÜK KONGRE TUTANAKLARI
Madde 87- Seçim Kurulu’nca ilan edilen seçim sonuçları ile Kongre’ye ait bütün tutanak ve belgeler, Divan üyelerinin imzalarını taşıyan bir tutanağa bağlanarak Divan Başkanı tarafından dizin listesi ekinde Parti Genel Başkanı’na tevdi olunur.
BÜYÜK KONGRE SEÇİMLERİYLE İLGİLİ İTİRAZ
Madde 88- Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile seçim sonuçlarına karşı, tutanakların düzenlenmesinden itibaren 2 gün içinde Seçim Kurulu Başkanı’na itiraz edilebilir. Bu itirazlar hakim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır.
Hakimin kararı, seçimlerin iptali ve yenilenmesi yönünde ise, seçimler için belirleyeceği günde, Kongre’de kesinleşmiş aday listelerine göre sadece seçimler yapılır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
GENEL BAŞKAN
GENEL BAŞKAN
Madde 89- Parti Genel Başkanı, Partinin temsil organıdır. Partinin ilkeleri doğrultusunda amaçlarının gerçekleştirilmesinden, Parti Yönetim ve Yürütme Organlarının etkin ve verimli çalışmasından Kongre’ye karşı sorumludur. Büyük Kongre tarafından seçilir. Ancak aynı kişi, en fazla olağan iki dönem Genel Başkan seçilebilir.
GENEL BAŞKAN’IN SEÇİMİ
Madde 90- Genel Başkan, Büyük Kongre tarafından gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir. İlk iki oylamada hiçbir aday salt çoğunluğa ulaşamamış ise, ikinci oylamada en çok oy alan iki adayla üçüncü tur oylama yapılır. Üçüncü tur oylamada en çok oy alan aday Genel Başkan seçilmiş olur.
Adaylık başvuruları, Kongre Divan Başkanlığı’na yapılır. Divan Başkanlığı, adaylık başvurularını tüzüğün 85. maddesine göre ilan edip kesinleştirir. Genel Başkan adaylarının isimleri Divan tarafından soyadı esasına göre bir kağıda yazılarak yeteri kadar çoğaltılır. İsimlerin baş tarafına kare veya daire şeklinde işaret konacak yerler oluşturulur. Bu listeler ile yeteri kadar zarf, oy pusulası olarak kullanılmak üzere hazır bulunan Seçim Kurulu’na verilir. Oy pusulaları Seçim Kurulu mührü ile mühürlenir. Oylar, aday isimlerinden birinin yanındaki kare veya daire içinin işaretlenmesi suretiyle kullanılır. Birden fazla ismin işaretlendiği oylar ile mühürsüz olarak kullanılmış oy pusulaları geçersizdir. Aday tek ise, işaret koyma şartı aranmaz.
Kongre gündeminin “seçimler” maddesinde, önce Genel Başkan seçimi yapılır. Genel Başkan seçimi tamamlanmadan diğer organ seçimlerine geçilemez.
Seçilen Genel Başkan, yerine yenisi seçilinceye kadar görevine devam eder.
GENEL BAŞKAN’IN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 91- Genel Başkan, Partinin Disiplin Kurulları ve Bölge ve Türkiye Halk Temsilciliği kuruluşları dışında bütün parti teşkilatının tabii başkanı olup, Büyük Kongre ile Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na karşı şahsen sorumludur.
Genel Başkan Partinin Temsilen:
a- Adli, idari, mali ve benzeri her tür kamusal kurum ve kuruluşlar ile üçüncü şahıslara karşı davalı ve davacı olarak partiyi temsil eder.
b- Parti adı altında yapılan işlem ve eylemlerin anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine göre icra edilmesini ve Büyük Kongre ile Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararlarının uygulanmasını sağlar.
c- Partililer ve Parti teşkilat kademeleri arasında verimli ve etkin çalışma sağlar, parti üst organlarının ortak çalışmalarına başkanlık eder.
ç- Genel Yürütme Kurulu üyeleri arasında iş bölümü yapar, gerek görmesi halinde iş bölümünü değiştirir.
d- Bilgi, teknoloji ve deneyimlerinden yararlanacağı kimseleri danışman olarak tayin eder.
e- Gelişen durum ve olaylar karşısında parti duruş ve görüşünü kamuoyuna açıklar.
f- Genel merkezde hizmet birimlerinin kuruluş, kadro ve atama işlemleri ile sürekli istihdam olunacak hizmetli ve uzmanların tayin, terfi ve işten çıkarılmaları konularını, karara bağlar.
g- Genel Başkan kanun, parti tüzüğü ve diğer mevzuatın kendisine vermiş olduğu tüm görevleri yapar ve yetkileri kullanır.
GENEL BAŞKANLIĞIN BOŞALMASI
Madde 92- Genel Başkanlığın herhangi bir nedenle boşalması halinde Merkez Karar ve Yönetim Kurulu on gün içinde toplanarak üyelerinden birini Genel Başkan Vekili seçer ve yeni Genel Başkanı seçmek üzere Büyük Kongre’nin olağanüstü toplanma tarih, yer ve zamanını kararlaştırır.
Genel Başkan seçiminin yapılacağı olağanüstü Büyük Kongre, boşalma tarihinden itibaren en geç 45 gün içinde gerçekleştirilir.
ONUNCU BÖLÜM
MERKEZ KARAR VE YÜRÜTME KURULU
MERKEZ KARAR VE YÜRÜTME KURULU’NUN OLUŞUMU VE ÇALIŞMA ESASLARI
(1 Aralık 2013 tarihinde yapılan Kongre kararı ile değiştirlmiş halidir.)
Madde 93
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) Büyük Kongre’den sonra partinin en üst karar organı olup, Büyük Kongrece gizli oyla seçilen 20 asil 10 yedek üyeden oluşur.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) nun görev süresi, seçimli olağanüstü toplantı yapılmadığı sürece, Büyük Kongre’nin normal olağan toplantısına kadar devam eder. Kurul üyeliklerinde boşalma olması halinde, boşalan üyeliğin seçilme niteliğine göre sıradaki yedek üye Genel Başkan tarafından davet edilir.
Parti Genel Başkanı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK)nun başkanıdır. Genel Başkan’ın yokluğunda, Kurula Genel Başkan 1.Yardımcısı başkanlık eder.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) , üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alır. Oylamalar, gizlilik kararı alınmamış ise, açık oylama şeklinde yapılır. Açık oylama sonucunun eşit olması halinde, Genel Başkan’ın katıldığı görüş kabul edilmiş sayılır. Gizli oylama sonucunun eşit olması halinde, oylama iki kez daha tekrarlanır. Eşitlik bozulmaz ise, sonraki toplantıda konu bir kez daha oylanır. Eşitlik yine bozulmazsa, oylama konusu reddedilmiş sayılır.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) Kurulun toplantı tarihi ile ilgili aldığı başka bir kararın olmadığı durumlarda ayda bir olağan toplantı yapar. Olağan toplantıların zaman, yer ve tarihleri, Kurulca kararlaştırılır. Kurul, Genel Başkan’ın veya Merkez Karar ve Yönetim Kurulu üye tam sayısının 1/3 ünün talep etmesi hallerinde olağanüstü toplanır. Olağanüstü toplantının tarihi ile yer ve zamanı üyelere duyurulur. Bir yıl içinde arka arkaya 3 veya bir yıl içinde 6 kez özürsüz olarak toplantılara katılmayan üye, Kurul üyeliğinden istifa etmiş sayılır. Bu durumun Kurulca tespitinden sonra üyelik boşalmasına ilişkin tüzük hükmü uygulanır.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) gündem esasına göre müzakereler yapar, kararlar alır. Kurul üyelerinin her biri, gündem teklifinde bulunabilir. Karşı görüş olması halinde yapılacak oylama sonucuna göre işlem yapılır.
MERKEZ KARAR VE YÖNETİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 94- Partinin seçimle görev üstlenmiş Teşkilât Kademe Organları’nın, kademe sırasına göre bağlı oldukları Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK)
a- Parti tüzük ve programını ve Büyük Kongre kararlarını uygulamak, uygulatmak üzere plan, program ve projeler üretmek, bu doğrultuda Belde’den Genel Merkez Teşkilâtı’na kadar gerekli koordinasyonu sağlamak.
b- Parti politikalarının gerekli kıldığı belgeler hazırlamak, yürürlüğe koymak, ihtisas komisyonları ve çalışma büroları oluşturmak, bunların çalışma usul ve esaslarını belirlemek veya belirleyeceği çerçeveye göre uygulama yapması için Merkez Yürütme Kurulu’na yetki vermek.
c- Parti Teşkilat Kademeleri ve Kademe Organlarının demokratik kurallara göre oluşumlarını sağlamak amacıyla yasalar çerçevesinde gerekli gördüğü her tür düzenlemeleri yapmak, tedbirler almak.
ç- Gerek görülen yerlerde teşkilat kurmak, partinin ilke ve hedeflerini tanıtıp yaymak için gerekli çalışmaları planlamak, uygulamak ve uygulatmak.
d- Partinin ilke ve hedefleri ışığında, Türkiye ve dünya siyaseti ölçeğinde, öncelikle parti kademelerinde görev almış olanların ve parti üyelerinin eğitim ve bilgilenmeleri ve demokrasi kültürünün gelişmesi ve yerleşmesi amacıyla siyaset okulu veya siyaset enstitüsü oluşturmak gibi gerek göreceği her türlü yasal ve siyasal çalışmalar yapmak, yaptırmak.
e- Ülke ve dünyadaki belli sorunlar hakkında parti görüşünü belirlemek, bu görüşleri kamuoyuna açıklamak, bu anlamda gerekli olması halinde TBMM Parti Grubu ile ortak toplantılar yapmak.
f- Partinin çalışma ve faaliyetlerinin planlamasını yapmak ve bu planlar için gerekli harcamaların bütçelerini hazırlamak, hazırlatmak.
g- Kademelerden gelen görev ve yetkisi içindeki teklifleri incelemek, karara bağlamak, görevi dışında olanları takip etmek ve ilgili kademeyi bilgilendirmek.
ğ- Bütün seçimlerle ilgili gerekli kararları almak, Milletvekilliği, Belediye Başkanlığı, Belediye ve İl Genel Meclisleri için partiden aday olanlar hakkında yetkilerini kullanmak.
h- Seçimler ile ilgili çalışma yöntem ve stratejilerini belirlemek, partinin seçim çalışmalarını ve seçimleri sevk ve idare etmek, ettirmek.
ı- Partinin çalışma raporu, yıllık bütçe ve uygulanan bütçenin kesin hesap ve bilançoları ile diğer gündem maddelerini inceleyip onaylamak, Büyük Kongre’ye sunmak.
i- Partinin çalışma ve amaçlarına uygun olarak taşınır ve taşınmaz mal alımına, satımına, işletilmesine, mevcut varlıkları üzerinde lehte veya aleyhte her tür ayni veya borçlandırıcı takyitler oluşturulmasına karar vermek.
j- Zorunlu nedenler dolayısıyla Büyük Kongrenin toplanamadığı hallerde, partinin hukuki varlığını sona erdirmek, tüzük ve program değişiklikleri hariç, gerekli görülen bütün kararları almak.
k- Partinin yasalar çerçevesinde uluslararası kuruluşlara üyeliğini ve tüzüğün 20. maddesine göre yurtdışı temsilcilik önerilerini karara bağlamak.
l- İki Büyük Kongre arasında, Siyasi Partiler ve Seçim Kanunları ile diğer ilgili mevzuatın, parti tüzük ve programının yasaklamadığı her alanda, parti ve dolayısıyla ülke çıkarının gerekli kıldığı bütün yetkileri kullanıp kararlar almak, uygulamak veya uygulatmak, gibi görevler yapar, yetkiler kullanır.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
MERKEZ YÜRÜTME KURULU
MERKEZ YÜRÜTME KURULU
Madde 95- Merkez Yürütme Kurulu, partinin en üst icra organıdır. Merkez Yürütme Kurulu, Parti Tüzük ve Programının, Kongre, Genel Başkan ve Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun kararlarının ve aldıkları önlemlerin Belde, İlçe ve İl’lerin organlarınca veya görevli kişilerce tam, doğru, verimli ve etkin uygulanmasını denetler. Parti teşkilâtını oluşturan tüm organlar, kuruluşlar ve görevli kişiler arasında sağlıklı ve uyumlu iletişimin sağlanmasını gerektiren hususlardan ve teşkilatın çalışmalarında verim ve etkinliği artıracak olan önlemlerin alınmasından ve bunların uygulanmasını denetlemekten sorumludur.
MERKEZ YÜRÜTME KURULU’NUN OLUŞUMU
Madde 96- Merkez Yürütme Kurulu, Genel Başkan ve Genel Başkan tarafından seçilen aşağıdaki üyelerden oluşur.
a- Genel Başkan Yardımcıları
b- Genel Sekreter
c- Genel Sayman
ç- T.B.M.M. Parti Grup Başkan Vekilleri
MYK üyeleri, Genel Başkan tarafından kısmen veya tamamen değiştirilebileceği gibi, MKYK’da yapılacak güven oylaması ile de değiştirilebilir. Güvensizlik için kurul üye tam sayısının 2/3 çoğunluğunun oyu gereklidir. İstifa eden veya düşürülen üye yerine, Genel Başkan tarafından yeni üye atanır.
MYK’nın çalışma usul ve esasları, Genel Başkan tarafından çıkarılacak bir yönerge ile belirlenir.
MERKEZ YÜRÜTME KURULU’NUN GÖREVLERİ
Madde 97- Merkez Yürütme Kurulu’nun görevleri şunlardır:
a- Parti Tüzük ve Programının, Genel Kongrece, Genel Başkanlıkça, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca alınan kararların, verilen talimatların, öngörülen önlemlerin icrasını sağlamak, uygulanmasını denetlemek, Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun gündemini hazırlamak.
b- Parti programında yer alan hedeflere ulaşmak için açıklanan veya açıklanmayan politikalar ve bunlar doğrultusunda projeler, kısa, orta, uzun vadeli uygulama programları üretmek, icrasını sağlamak.
c- Parti üyeleri, kademeleri, organları, kuruluşları, temsilcileri, görevli kişileri arasında sürekli, katılımcı, tam ve doğru iletişimi sağlamak. Bunun için her türlü bilgi ve teknolojiyle donanmış merkez veya merkezler kurmak veya kurdurtmak veya kurulmuş işletmelerden yararlanmak.
ç- Partinin ilkeleri doğrultusunda hedeflerine ulaşmak, amaçlarını gerçekleştirmek, bilgi ve teknolojiyle donanmış insan gücünün yetişmesine katkı sağlamak için parti içi eğitim plan ve programları hazırlamak ve uygulamak, bu doğrultuda (c) fıkrasındaki iletişim imkanlarını kullanmak, gelişmiş teknik, bilgi ve teknolojilere sahip işletmelerle işbirliği yapmak.
d- Partinin anayasal kurum ve organlarla, kamu kurum ve kuruluşları, özel kişi ve kuruluşlarla, sivil toplum örgütleriyle, kanunlar ve programı çerçevesinde yurt dışı kurum, kuruluş ve kişilerle, uluslararası kuruluşlarla ilişkilerini düzenlemek, geliştirmek bu hususlarda üreteceği proje ve planları uygulamak.
e- Parti Genel Başkanı’nın ve Parti Genel Başkan Yardımcıları’nın ilgili oldukları ve görev alanına giren konularda üretecekleri projeleri, uygulama planlarını, önerileri incelemek ve görüşü ile birlikte Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na sunmak.
f- Parti programında yer alan hedef ve politikalar doğrultusunda halkımızın sorunları, ihtiyaçları ve beklentileri başta olmak üzere, ülkemizde doğacak durum ve gelişmeler karşısında ve küresel ve bölgesel konularda partinin görüşlerini, tutum ve davranışlarını belirlemek, önerileriyle birlikte Genel Başkan’a sunmak.
g- Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun parti teşkilatına duyurulmasını istediği kararlarının gereklerini yerine getirmek, talep edilen istek ve uygulamaları izlemek ve denetlemek.
ğ- Parti Tüzüğü ve Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararları çerçevesinde Parti kademelerinin belirli takvime göre Kongre’lerini yaptırmak.
h- Partinin faaliyet raporu ile yıllık bütçe ve uygulanan bütçenin kesin hesap ve bilançolarını Büyük Kongre’ye sunulmak üzere Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun onayına tevdi etmek.
ı- Olağan dışı durumlarda Tüzük’te özel yetki ve karar isteyen konular dışında her türlü karar ve önlemleri almak, uygulamak ve Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun yapacağı ilk toplantıda gerekçeleriyle kurula sunmak.
i- Kanunların, Tüzüğün öngördüğü uygulama ve denetimleri yapmak.
MERKEZ YÜRÜTME KURULU TOPLANTILARI
Madde 98- Merkez Yürütme Kurulu, üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır, kararlar salt çoğunlukla alınır.
Merkez Yürütme Kurulu İlk toplantısında, toplantılarının gün ve tarihini belirler.
Toplantı tutanakları Parti Genel Sekreteri’nce tutulur, kararlar kurula ilişkin karar defterine yazılır veya yapıştırılır.
PARTİ GENEL BAŞKAN YARDIMCILARI
Madde 99- Görev, yetki ve sorumluluk konu ve alanları Parti Genel Başkanı tarafından belirtilecek Genel Başkan Yardımcıları, Parti üyeleri arasından Parti Genel Başkanınca seçilip, görevlendirilecek 7 üyeden oluşur.
Parti Genel Başkanı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun (MKYK) görüş ve olurunu alarak Genel Başkan Yardımcıları sayısını artırabilir. Ancak 10 sayın üyeden fazla olamaz.
PARTİ GENEL BAŞKAN 1. YARDIMCISI, PARTİ GENEL SEKRETERİ VE PARTİ GENEL SAYMANI
Madde 100- Parti Genel Başkan 1. Yardımcısı, Genel Başkan tarafından Genel Başkan Yardımcıları arasından seçilir. Genel Başkan Yardımcılarının çalışma, hizmet ve faaliyetlerinin koordinasyonundan, Parti organları ile ilişki ve iletişimlerinden sorumludur ve Parti sözcüsüdür. Tüzüğün 93. maddesi gereğince Genel Başkanın yokluğunda, Merkez Karar ve Yönetim Kuruluna Başkanlık yapar. Aynı durum Merkez Yürütme Kurulu için de geçerlidir.
PARTİ GENEL SEKRETERİ
Parti Genel Sekreteri, Genel Başkan tarafından seçilir. Genel Başkana karşı sorumludur.
Parti Genel Başkanının görevlerini yerine getirmesine ve yetkilerini kullanmasına yardımcı olur. Parti Organları, Yan Kuruluşları, Temsilcileri arasında ilişki, iletişim ve üretim birliğini sağlar. Parti Merkez Teşkilâtı’nın çalışma, hizmet ve faaliyetlerini koordine eder. Tüzüğün verdiği görevleri yapar. Parti Genel Sekreterliği’nin örgütlenmesinden ve çalışmasından sorumludur.
PARTİ GENEL SAYMANI
Parti Genel Saymanı, Genel Başkan tarafından seçilir. Genel Başkana karşı sorumludur.
Parti Genel Saymanı, Parti muhasebe ve mali yapısının örgütlenmesinden, Tüzüğün “Parti’nin Gelirleri” başlıklı 158. “Gelirlerin Sağlanmasında Usul” başlıklı 159, “Giderlerin Yapılmasında Usul” başlıklı 160 ve Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı ile “Mali Sorumluluk” başlıklı 161. maddelerinin işlemesinden ve uygulamasından sorumludur.
GEÇİCİ MADDE 1- 04 Aralık 2016 tarinde yapılan olagan Kongrede ayrı ayrı seçilen Genel Yönetim Kurulu ile Genel Yürütme Kurulu üyeleri yapılacak olan ilk seçimli kongreye kadar MERKEZ KARAR VE YÖNETİM KURULU (MKYK) olarak görev yapacaklardır.
GEÇİCİ MADDE 2- Partinin Tüzük ve İçtüzüğünde geçen Genel Yönetim Kurulu ve Genel Yürütme Kurulu ibarelerinin bundan sonra Merkez Karar ve Yönetim Kurulu olarak değiştirilmiş şekli ile anlaşılacaktır.
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HALK – BÖLGE VE TÜRKİYE TEMSİLCİLERİ
HALK TEMSİLCİLERİ
Madde 101- Halk Temsilcileri, Belde, İlçe ve İl Kongreleri tarafından seçilen, sayıları bir üst kademe Yönetim Kurulları ve Merkez Karar ve Yönetin Kurulu’nca belirlenen, “Belde Halk Temsilcileri” – “İlçe Halk Temsilcileri” ve “İl Halk Temsilcileri” şeklinde tanımlanıp, anılan parti üyeleridir.
Halk Temsilcileri’nin sayıları Belde’lerde 3, İlçe’lerde 6 ve İl’lerde 9 üyeden az olamaz. Köy ve mahalle adet ve özellikleri sayıların belirlenmesinde dikkate alınır.
HALK TEMSİLCİLERİ’NİN NİTELİKLERİ
Madde 102- Halk Temsilcileri, çevrelerinde erdem ve ahlâk sahibi olarak tanınan, halk tarafından sevilen ve sayılan, bilgili, deneyimli, sorunlara duyarlı, çözüm üretebilen parti üyeleridir. Bunlar, parti organlarında yer almak ve “Delege” olmak istemeyen üyelerden seçilir.
“Halk Temsilciliği” ile “Delege” görev ve sıfatı birleşmez. “Delege” seçilen “Halk Temsilciliği” sıfatını kaybeder.
HALK TEMSİLCİLERİ’NİN İLİŞKİLERİ
Madde 103- Halk Temsilcileri, seçildikleri yerde halkla karşılıklı ilişkilerde ve etkileşimlerde bulunan gönüllü parti üyeleridir. Çalışma, hizmet ve faaliyetleri esasları, aralarında ve bulundukları yerdeki parti teşkilatı ile ilişkileri Parti Genel Başkanlığı’nca yayınlanacak yönergede belirlenir.
HALK TEMSİLCİLERİ’NİN GÖREVLERİ
Madde 104- Halk Temsilcileri’nin görevleri aşağıdadır:
a- Parti tüzük ve programını, amaçlarını, hedeflerini, politikalarını, Genel Merkez ve bir üst kademe organlarının bulundukları bölge ve yerle ilgili kararlarını halka anlatmak, tanıtmak, tepkilerini, eleştirilerini, katkılarını tespit etmek ve parti yetkili organlarına bildirmek.
b- Seçildikleri yer halkının isteklerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini, sorunlarını doğru ve tam olarak belirleyip çözüm önerileri ile birlikte zamanında parti yetkili organlarına iletmek.
c- Bulundukları yerdeki Parti Başkanına danışmanlık hizmeti sunmak.
ç- Partinin mahalle ve köy örgütlenmesinde, güçlenip, yayılmasında öncülük görevi görmek, çalışma ve faaliyetlere yardımcı olmak.
d- Seçimlerde Parti Teşkilatı’nın vereceği görevleri yerine getirmek, seçim sandıkları parti gözeticilerinin belirlenmesinde, çalışma ve denetimlerinde öncülük etmek.
Halk Temsilcileri’nin çalışma, hizmet ve faaliyetlerinin ve özellikle (a) ve (b) deki görevlerinin sürekliliğini ve denetimini sağlamak amacı ile Genel Yürütme Kurulu gereken yöntemleri ve izleme maddelerini de kapsamına alacak önlemleri Parti Genel Başkanı’nın onayı ile yönergeler şeklinde yayınlar.
HALK TEMSİLCİLERİ’NİN GÖREV SÜRELERİ
Madde 105- Halk Temsilcileri’nin görev süreleri bir Kongre dönemidir. Tekrar seçilmeleri mümkündür.
BÖLGE HALK TEMSİLCİLERİ
Madde 106- Bölge Halk Temsilcileri, bölgede bulunan “İl Halk Temsilcileri”nin kendi aralarından seçecekleri parti üyeleridir. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, İl Halk Temsilcileri’nin bu amaçla yapacakları toplantı yer ve zamanını her bölge için ayrı ayrı belirler ve toplantı gündemini açıklar.
Bölge Halk Temsilcileri’nin sayısı 12 yi aşmaz. Sayının tesbitinde bölge nüfusu ve İl’lerin ekonomik, sosyal gelişme düzeyi dikkate alınır.
BÖLGE HALK TEMSİLCİLERİ’NİN İLİŞKİLERİ
Madde 107- Bölge Halk Temsilcileri çalışma, hizmet ve faaliyetleri ile ilgili görüş ve önerilerini, görevleriyle ilgili rapor ve belgelerini doğrudan Genel Yürütme Kurulu’na sunarlar. Adı geçen kurulun gerekli görmesi durumunda sunulan rapor ve belgelerin birer kopyası İl Başkanlıklarına verilir.
Bölge Halk Temsilcileri’nin ilişkileri, Tüzüğün 104. maddesinde hazırlanıp, yayınlanması öngörülen yönergelerce düzenlenir.
BÖLGE HALK TEMSİLCİLERİ’NİN GÖREVLERİ
Madde 108- Bölge Halk Temsilcileri, bölgeleriyle ilgili konular, sorunlar ve sorunların çözümleri gibi hususlarda Parti Genel Başkanı’nın danışmanlarıdır. Parti Başkanı’nın verdiği görevleri yerine getirirler. Tüzüğün 104. maddesinde sayılan görevleri, bulundukları bölge düzeyinde ve kapsamında gerçekleştirmekten sorumludurlar.
BÖLGE HALK TEMSİLCİLERİ’NİN GÖREV SÜRELERİ
Madde 109- Bölge Halk Temsilcileri’nin görev süreleri, seçilmeleri tarihine bakılmaksızın bir Büyük Kongre süresidir. Yeniden seçilmeleri mümkündür.
TÜRKİYE TEMSİLCİLERİ
Madde 110- Türkiye Temsilcileri, Büyük Kongre’ce açık oyla seçilen 15 parti üyesidir. Bu üyeler Parti Genel Yürütme Kurulu’nun tabii üyeleri olup doğrudan Parti Genel Başkanı’na bağlı ve O’na danışmanlık hizmeti sunmakla yükümlüdürler.
TÜRKİYE TEMSİLCİLERİ SEÇİMİ
Madde 111- Türkiye Temsilcileri, Büyük Kongre’ye Parti Genel Başkanı, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, Parti Genel Yürütme Kurulu tarafından gösterilen 10 ar aday arasından seçilirler.
Görev süreleri bir Büyük Kongre dönemidir. Tekrar seçilmeleri mümkündür.
TÜRKİYE TEMSİLCİLERİ’NİN NİTELİKLERİ
Madde 112- Türkiye Temsilcileri, ülke düzeyinde halk tarafından erdem ve ahlâk sahibi olarak tanınan, aile, iş, hizmet ve görev yaptığı çevrelerde oluşturduğu güven, dürüstlük ve yapıcılıkla sevilen ve sayılan, bilgili, deneyimli, ülke ve milli sorunlara duyarlı ve çözüm üreten parti üyeleridir.
Türkiye Temsilcileri parti organlarında yer almazlar ve “Delege” sıfat ve görevini taşımazlar.
TÜRKİYE TEMSİLCİLERİ’NİN GÖREVLERİ
Madde 113- Türkiye Temsilcileri’nin görevleri aşağıdadır:
a- Ülke düzeyinde, Parti Tüzük ve Programını, amaçlarını, hedeflerini, politikalarını, Genel Merkez Organlarının kararlarını, görüşlerini, belirli konu ve sorunlar üzerinde tutum ve davranışlarını, uluslararası ilişkilerde, bölgesel ve küresel gelişmeler karşısında partinin düşüncelerini ve tavrını ve benzeri hususları halka anlatmak, tanıtmak, bunlar üzerinde halkın tepkilerini, eleştirilerini, katkılarını ve yardımlarını tespit edip Parti Genel Başkanı’na sunmak.
b- Parti Genel Yürütme Kurulu’nun talep edeceği her türlü araştırma, inceleme, denetleme görevlerini yerine getirmek ve sonuçlarını ilgili kurula sunmak.
c- Ülkenin gelişme düzeyini ve geleceğini, halkın istek ve ihtiyaçlarını, özlem ve beklentilerini dikkate alan kısa, orta ve uzak görüşlü (perspektifli) planlar, programlar hazırlamak, hazırlıyanlara yardımcı olmak bu yaklaşımla yeni politikalar üretmek ve elde edilen sonuçları Parti Genel Başkanı’na sunmak.
ç- Seçimlerde partinin başarılı olması için ülke düzeyinde izlenmesi gereken politikalar, söylemler, propagandalar için çözümler, yöntemler üretmek ve Parti Genel Başkanı’na sunmak, diğer Genel Merkez Organlarını bilgilendirmek.
d- Parti Genel Başkanı’nın vereceği görevleri yapmak.Türkiye Temsilcileri’nin görevlerini sürekli, tam ve zamanında yapmalarını sağlayacak yöntem, model ve uygulama usulleri ile çalışma, hizmet ve faaliyetleri Parti Genel Yürütme Kurulu’nca hazırlanacak ve Parti Genel Başkanı’nın onayı ile yürürlüğe girecek yönergede gösterilir.
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
YAN KURULUŞLAR
KADIN VE GENÇLİK KOLLARI
Madde 114- a- Kadın koluna üye olmak:
Tüzüğün ikinci kısmında yazılı şartlara göre parti üyeliğini kazanmış her kadın Kadın Kolu Üyeliği’ne ilişkin deftere kayıt yapılarak Kadın Kolu Üyeliği’ni kazanmış olur.
b- Gençlik Koluna üye olmak:
Tüzüğün ikinci kısmında yazılı özelliklere göre parti üyeliğini kazanmış ve 29 yaşını doldurmamış olan her üye ayrıca gençlik koluna özgü kayıt defterine yazılmakla Gençlik Kolu Üyeliği’ni kazanmış olur.
Parti kademelerine kayıt olanlar bu organlarda görev alabilirler.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından hazırlanmış, İl Başkanlığı tarafından onaylanmış ve mühürlenmiş kadın ve gençlik kolu üye defterleri olarak tanımlanan deftere üyelik yazımları yapılır. Bu şekilde işlem tamamlanmış olur.
Gençlik kolu kademe organlarında 29 yaşından önce görev almış olanların üyelikleri görev sonuna kadar devam eder.
Parti üyeliği sona eren kişinin, buna bağlı olarak Kadın ve Gençlik Kolu Üyeliği de sona erer.
KADIN VE GENÇLİK KOLLARININ
TEŞKİLAT KADEME ORGANLARI
Madde 115- Aşağıda yazılı alanlarda teşkilatlanma yapılarak, partinin Kadın ve Gençlik Kolları oluşturulur.
a- Belde Kadın ve Gençlik Kolları Teşkilatı :
1) Belde Kadın ve Gençlik Kongresi
2) Belde Kadın ve Gençlik Başkanı
3) Belde Kadın ve Gençlik Yönetim Kurulu
4) Belde Kadın ve Gençlik Yürütme Kurulu
b- İlçe Kadın ve Gençlik Kolları Teşkilatı:
1) İlçe Kadın ve Gençlik Kolları Kongresi
2) İlçe Kadın ve Gençlik Kolları Başkanı
3) İlçe Kadın ve Gençlik Kolları Yönetim Kurulu
4) İlçe Kadın ve Gençlik Kolları Yürütme Kurulu
c- İl Kadın ve Gençlik Kolları Teşkilatı:
1) İl Kadın ve Gençlik Kolları Kongresi
2) İl Kadın ve Gençlik Kolları Başkanı
3) İl Kadın ve Gençlik Kolları Yönetim Kurulu
4) İl Kadın ve Gençlik Kolları Yürütme Kurulu
ç- Genel Yönetim Kadın ve Gençlik Kolları Teşkilatı:
1) Kadın ve Gençlik Kolları Büyük Kongresi
2) Genel Merkez Kadın ve Gençlik Kolları Başkanı
3) Kadın ve Gençlik Kolları Genel Yönetim Kurulu
4) Kadın ve Gençlik Kolları Genel Yürütme Kurulu
KADIN VE GENÇLİK KOLLARI KADEME ORGANLARININ OLUŞUMU, DELEGELER VE KONGRELERİNE İLİŞKİN ORTAK HÜKÜMLER
Madde 116- a- Kadın ve Gençlik Kolları kademe organları üyelerinin asıl ve yedek sayıları ile kongre delegeliklerinin seçilmiş ve tabii delege sayıları, partide karşılığı teşkilat kademesi ve kongresinin aynısıdır. Ancak Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, kademe organı üye sayıları ile kongre delege sayılarını artırmaya yetkilidir.
b- Kadın ve Gençlik Kolları olağan kongre takvimi, iki yıldan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere ve parti kongrelerini engellememek kaydıyla, Parti Büyük Kongresi’nden önce tamamlanmış şekilde parti kademelerince belirlenir. Kararlaştırılan kongre takvimine göre Belde’lerin kongre tarihleri İlçe Kolları, İlçe kongre tarihleri İl Kollarınca, İl kongre tarihleri ise kolun Genel Yönetim Kurulları’nca belirlenir.
c- Kadın ve Gençlik Kolları delege seçimleri ve kongreleri, partinin o yerde kurulu kademe Yönetim Kurulu’nun gözetim ve denetimi altında yapılır. Parti teşkilat kademe delege seçimleriyle ilgili Seçim Kurulu’na ait yetkiler, Parti Kademe Yürütme Kurulu tarafından kullanılır. Ancak seçim işlem ve sonuçlarıyla ilgili itirazlar, partinin bir üst kademe Yönetim Kurulu Başkanı tarafından iki gün içinde kesin olarak karara bağlanır.
ç- Kadın ve Gençlik Kolları’nın Genel Merkez Kongreleri, Parti Genel Yürütme Kurulu’nun olur verdiği tarihte, onun gözetim ve denetiminde yapılır. Seçim işlem ve sonuçlarına dair itirazları incelemek ve sonuçlandırmak, bu organ tarafından kesin olarak karara bağlanır.
d- Tüzüğün, parti teşkilat kademe kongreleri ile ilgili kongre hazırlıkları, Divan oluşumu, adaylık, adaylıkların kesinleşmesi, aday listeleri, oy pusulaları, oy şekli, oyların sayımı, organ üyeleri arasında iş bölümü, boşalan üyeliklerin doldurulması, organın düşmüş sayılması halini düzenleyen hükümleri, eş düzey Kadın ve Gençlik Kolları Organları hakkında da uygulanır.
e- Kongrelerde kullanılacak oy pusula ve zarfları, Seçim Kurulu mührü yerine, gözetim ve denetimi yapan parti kademe organın mührü ile mühürlenir.
f- Kadın ve Gençlik Kolları, köy ve mahallelerde parti kademe teşkilatı ile birlikte gruplar oluşturarak parti çalışması yapabilirler.
KADIN VE GENÇLİK KOLLARI KADEME BAŞKAN
VE ÜYELERİNİN YETKİ VE GÖREVLERİ
Madde 117- Kadın ve Gençlik Kolları Kademe Başkan, Yönetim ve Yürütme Kurulları Parti Tüzüğü ve Parti Programı doğrultusunda, partinin eş düzey organın yetkilerini kendi kuruluşları bakımından aynen kullanırlar.
Bu kolların kurulu oldukları yörede partinin temsili, Parti Yönetim Kurulu Başkanına aittir. Kadın ve Gençlik Kolları, partinin eş Yönetim Kurulu’na bağlı, uyumlu çalışmalar yaparlar. Dış yazışmalarını, parti yönetim kademesi aracılığı ile yaparlar. Kadın ve Gençlik Kolu Başkanları görevli oldukları yerdeki teşkilat kademesi Yönetim ve Yürütme Kurulları’nın doğal üyesidirler. Oy kullanamazlar. Toplantılara katılabilirler. Müzakerelere iştirak edebilirler.
KADIN VE GENÇLİK KOLLARINA İŞTEN EL ÇEKTİRME
Madde 118- Tüzüğün 70 ve 71 maddesinde öngörülen hususlar, bu organlar hakkında da uygulanır.
PARTİ TEŞKİLATI’NIN DİĞER YAN BİRİM VE KURULUŞLARI
Madde 119- Parti teşkilat kademelerince, yukarıda sayılanlar dışında partinin tüzük, program, yönergeleri ve kararlarında belirtilen konuları tanıtmak, hayata geçirmek, yerel, ülke ve dünyadaki gelişmelere paralel sorunlarla ilgili olarak, araştırma, plan, proje ve stratejiler üretmek amacıyla partili veya partili olmayan konularında uzman kişi ve kuruluşlardan, iş ve amaçlanan hizmetin niteliğine göre, ücretli veya ücretsiz sürekli ve geçici çalışacak şekilde Genel Yürütme Kurulu bünyesinde veya Belde, İlçe ve İl düzeyinde ve yaygın şekilde çalışma grup ve komisyonları oluşturabilir, süreli veya süresiz yayınlar yapabilirler.
ONBEŞİNÇİ BÖLÜM
PARTİ GRUPLARI
A- TBMM PARTİ GRUBU
TBMM PARTİ GRUBU’NUN OLUŞUMU
Madde 120- Grup oluşturabilmek için, partili en az yirmi milletvekili olması gerekir.
Partili milletvekillerinin tümünün oluşturduğu topluluk, TBMM Parti Grubu olarak isimlendirilir.
GRUP BAŞKANI, BAŞKAN VEKİLLERİ
VE GRUP YÖNETİM KURULU
Madde 121- Partinin Genel Başkanı, hem partinin hem de TBMM Grubu’nun da Genel Başkanıdır.
Genel Başkan TBMM üyesi değilse, Parti Meclis Grubu, üyeleri arasından birini üye tam sayısının salt çoğunluğunun oyu ile Grup Başkanı seçer. TBMM Parti Grubu, Grup Başkan ve Başkan Vekillerinin seçimleri ile grup organlarını, grup iç yönergesine göre oluşturur.
Grup Başkanı, Grup Başkan Vekilleri ve Grup Yönetim Kurulu Üyeleri için bir yasama döneminde iki seçim yapılır. İlk seçimlerin görev süresi iki, ikinci devre seçilenlerin ise görev süreleri üç yıldır. Boşluk olması halinde Grup Başkanı ile Başkan Vekilleri için yeniden seçim yapılır. Bu şekilde ara seçimle seçilenler, yerine seçildikleri üyenin süresi kadar görev yaparlar. Yönetim Kurulu’nda eksiklik olması halinde ise aldıkları oy sırasına göre yedekleri Grup Başkanı tarafından davet edilir.
GRUP BAŞKAN VEKİLLERİ VE
GRUP YÖNETİMİNİN GÖREVLERİ
Madde 122- Grup adına konuşmaya ve beyanat vermeye, Genel Başkan, Grup Başkanı, Grup Başkan Vekilleri veya görevlendirecekleri grup sözcüleri yetkilidir.
Diğer parti grup veya yetkilileri ile yasama ve yürütmeye ilişkin iletişim ve müzakereler, Grup Başkanı veya Başkan Vekilleri ile yürütülür.
Yasama çalışmalarının etkin ve düzenli yürütülmesi, disiplinin sağlanması için yapılacak çalışmalar, alınacak tedbirler ile tüzük ve grup iç yönergesinde belirtilen işler, grup yönetiminin görevidir.
GRUP ÜYELERİNİN GÖREVLERİ
Madde 123- Grup üyeleri TBMM çalışmalarında partinin tüzük ve programına, amaç ve ilkelerine, gizli oyla alınmış bağlayıcı grup kararlarına uygun davranır.
Meclis Genel Kurul çalışmaları ile komisyon ve parti grup çalışmalarına, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan çalışma programlarına katılmak zorundadırlar. Yasama komisyonlarında görevli grup üyeleri, komisyon üyeliği boyutunda bir grup oluşturarak, aralarından birini başkan seçerler. Grup yönetimi ile gerekli ilişkiler ve koordinasyon, bu başkan aracılığı ile sağlanır.
GRUPTA GİZLİ OYLAMA KONULARI
Madde 124- Grup Genel Kurulu’nca seçilecek Grup Başkanı, Başkan Vekilleri ve Grup Yönetim Kurulu asil ve yedek üye seçimleri ile belli konularda bağlayıcı nitelikte kararlar, gizli oylama ile sağlanır. Bağlayıcı grup kararları güven oylaması niteliğindedir. Bu istisnalar, grup iç yönergesinde gösterilir. Grupça yapılacak seçimlerde eşit oy çıkması halinde sonuç alınıncaya kadar oylama tekrarlanır.
TBMM PARTİ GRUP İÇ YÖNERGESİ
Madde 125- Grubun iç yönetimi, çalışma usul ve esasları ile grup yönetiminin yukarıda belirtilenlerin dışındaki görev ve yetkileri, Grup Genel Kurulu tarafından çıkarılacak partinin TBMM grup iç yönergesinde gösterilir. Üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kabul edilmesi gereken iç yönergenin bir örneği TBMM Başkanlığı’na sunulur.
B- İL GENEL MECLİSİ
VE BELEDİYE MECLİSİ GRUPLARI
İL GENEL MECLİSİ GRUBU
Madde 126- İl Genel Meclisi Grubu, her ilde partili meclis üyelerinden oluşur. Grup, en az üç partili üyeden oluşur. İl Genel Meclisi Parti Grupları, en az bir Grup Başkan Vekili ve bir sekreter seçerek çalışmaya başlarlar. Başkan Vekili, parti teşkilatı ile grup arasındaki koordinasyonu sağlar.
Konu ve sorunlar, parti tüzük ve programı çerçevesinde grupta görüşülür; varılan sonuca göre Genel Kurulda hareket edilir. Gizli oylama ile alınan bağlayıcı grup kararlarına partili üye uymak zorundadır.
BELEDİYE MECLİSİ GRUBU
Madde 127- Belediye teşkilatı olan her Belediye Meclisi’nde, Partili Belediye Başkanı ve partili meclis üyelerinden oluşan gruba, Belediye Meclisi Parti Grubu denir. Grubun varlığı için partili en az üç üye gereklidir. Belediye Meclisi Parti Grupları, en az bir Grup Başkan Vekili ve bir Sekreter seçerek çalışmaya başlarlar. Başkan Vekili, parti teşkilatı ile grup arasındaki koordinasyonu sağlar. Konu ve sorunlar, parti tüzük ve programı çerçevesinde grupta görüşülür; varılan sonuca göre Genel Kurul da hareket edilir. Gizli oylama ile alınan bağlayıcı grup kararlarına, partili Belediye Başkanı hariç, grubun üyeleri uymak zorundadırlar.
İL GENEL MECLİSİ VE BELEDİYE MECLİSİ
GRUPLARINA İLİŞKİN ORTAK HÜKÜMLER
Madde 128- Belde, İlçe ve İl Başkanları, kademelerindeki İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Üyelerini, partinin tüzük ve programına uygun çalışmalar yapmak, yerel politikaları belirlemek için her zaman toplantıya çağırabilirler. Bu toplantılara, toplantının kapsamına göre Parti Teşkilat Kademe Başkanı, başkanlık eder.
DÖRDÜNCÜ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN İŞLERİ
PARTİ DİSİPLİN KURULLARI
Madde 129- Kanunlara, parti tüzük, yönerge ve programına, parti yetkili makam ve organları kararlarına aykırı davranışta bulunan partililer hakkında disiplin soruşturması yapmaya ve karar vermeye yetkili ve görevli Disiplin Kurulları aşağıdadır:
a- İl Disiplin Kurulları
b- Genel Disiplin Kurulu
c- TBMM Parti Grup Disiplin Kurulu
ç- Müşterek Disiplin Kurulu
İKİNCİ BÖLÜM
İL DİSİPLİN KURULLARI
Madde 130- İl Disiplin Kurulu, her İl’de İl Kongresi tarafından İl Yönetim Kurulu’nun seçimine ilişkin usul ve esaslara göre seçilen beş asil ve beş yedek üyeden oluşur.
İL DİSİPLİN KURULLARININ BAKACAĞI İŞLER
Madde 131- İl Disiplin Kurulu, tüzükte Genel Disiplin Kurulu’nun ilk derecede bakacağı işler olarak belirtilenler ile TBMM Parti Grup Disiplin Kurulu’nca bakılacak işler dışında kalan ve İl çevresinde partiye kayıtlı üyeler hakkında birinci derecede disiplin soruşturması yapar ve karar verir.
İl Disiplin Kurulu kararlarına karşı, bildirimden itibaren on gün içinde ilgili kişi veya İl Yönetim Kurulu tarafından Genel Disiplin Kurulu’na itiraz edilebilir. Süresi içinde itiraz edilmeyen Disiplin Kurulu kararı kesinleşir. Ancak İl Disiplin Kurulu’nca verilmiş ihraç kararına karşı itiraz edilmemiş olsa bile, İl Disiplin Kurulu Başkanlığı’nca ilgili soruşturma dosyası incelenmek üzere on beş gün içerisinde Genel Disiplin Kurulu’na gönderilir; çıkarma kararı, Genel Disiplin Kurulu’nun onayıyla parti içi işlemler bakımından kesinleşir.
GENEL DİSİPLİN KURULU
Madde 132- Genel Disiplin Kurulu, partinin en üst Disiplin Kurulu olup, Parti Genel Kurulu tarafından Merkez Karar ve Yönetim Kurulu üyelerinin seçimlerine ilişkin usul ve esaslara göre seçilen yedi asil ve yedi yedek üyeden oluşur.
GENEL DİSİPLİN KURULUNUN BAKACAĞI İŞLER
Madde 133- Genel Disiplin Kurulu, aşağıda yazılı işleri birinci derece Disiplin Kurulu, İl Disiplin Kurulu kararlarına karşı yapılan itirazlar ile tüzük gereği intikal eden İl Disiplin Kurulları’nın ihraç kararlarını ikinci derece Disiplin Kurulu olarak inceler ve parti içi işlemler açısından kesin olarak karara bağlar.
a- Genel Disiplin Kurulu’nun I. Derecede Bakacağı İşler:
1) Partinin Kurucu Üyeleri
2) Partinin Genel Başkanı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu
asil ve yedek üyeleri, Genel Yürütme Kurulu asil ve yedek üyeleri ile Partinin Genel Saymanı,
3) İl Yönetim Kurulları ile İl Disiplin Kurularının Başkan ve asil üyeleri, İl ve İlçe Belediye başkanları, yan kuruluşların İl başkanları,
4) Kendi Başkanı ile asil ve yedek üyeleri,
5) TBMM nin partili eski üyeleri ve eski iktidar üyeleri, haklarında birinci derecede disiplin soruşturması yapar ve parti içi işlemler açısından kesin olarak karara bağlar.
b- Genel Disiplin Kurulu’nun II. Derecede Bakacağı İşler :
Genel Disiplin Kurulu, İl Disiplin Kurulları’nca verilen kararlara karşı yapılan itirazlar üzerine ve tüzüğün 132. maddesinin son bendi gereği gönderilen disiplin dosyalarını ikinci derece Disiplin Kurulu olarak inceleyip, lehte veya aleyhte karara bağlanmasına, durumun niteliğine göre gerekli olan kararı verir. İtiraz üzerine verilen kararlar, parti içi işlemler açısından kesindir.
TBMM PARTİ GRUP DİSİPLİN KURULU
Madde 134- Grup Disiplin Kurulu, partinin TBMM Grubunca Grup Yönetim Kuruluna ilişkin usul ve esaslara göre kendi üyeleri arasından gizli oyla seçeceği beş asil ve üç yedek üyeden oluşur.
TBMM PARTİ GRUP DİSİPLİN KURULU’NUN
BAKACAĞI İŞLER
Madde 135- Grup Disiplin Kurulu, grup üyelerinin partiden geçici veya kesin ihracını gerekli kılan eylemlerin dışında kalan, tüzükte yazılı ve TBMM parti grup iç yönergesinde belirtilen disiplin suçları ile ilgili işlere bakar ve kesin olarak karara bağlar.
Tüzükte yazılı esaslar saklı kalmak kaydıyla milletvekilleri hakkında yapılacak disiplin soruşturmasının şekli ve usulleri ile soruşturmayı gerektiren diğer haller, verilecek disiplin cezaları ve kesinleşme halleri, grup iç yönergesinde belirtilir.
MÜŞTEREK DİSİPLİN KURULU
GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 136- Müşterek Disiplin Kurulu, Genel Disiplin Kurulu ile TBMM Parti Grup Disiplin Kurulu’nun birlikte toplanmasından oluşan kuruldur. Genel Disiplin Kurulu Başkanı, Başkan Vekili ve Sekreteri bu kurulun Başkanlık Divanını oluşturur. Kurul, TBMM parti grup üyelerinin partiden geçici veya kesin ihraçlarını gerektiren eylemleri dolayısıyla disiplin soruşturması yapar; parti içi işlemler açısından kesin olarak karar verir. Genel Disiplin Kurulu ile Grup Disiplin Kurulu’na ilişkin çalışma usul ve esasları bu kurul içinde geçerlidir.
DİSİPLİN KURULLARINA İLİŞKİN
MÜŞTEREK HÜKÜMLER
Madde 137- Her Disiplin Kurulu’nun görev süresi, Yeni Disiplin Kurulu’nun seçilmesiyle son bulur. Disiplin Kurulları, seçilmelerinden sonra en yaşlı üye başkanlığında yapacağı ilk toplantıda gizli oylama ile bir Başkan, bir Başkan Vekili ve bir Sekreter seçimini yapar.
Partili hiçbir üye, aynı zaman diliminde aynı veya farklı düzeyde başka bir Disiplin Kurulu üyeliği yapamaz. Grup disiplin üyeliklerinde boşluk olması halinde sıradaki yedek üye göreve davet edilerek, kurul üyeliği tamamlanır.
Gündemi belirlenen toplantılara, haklı mazeret olmaksızın arka arkaya üç kez veya bir yıl içerisinde aralıklı altı kez katılmayan üye Kurul Üyeliğinden istifa etmiş sayılır; yerine yedek üye davet edilir. Disiplin Kurulları üye tam sayısının en az 2/3 ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir. Disiplin Kurulu Başkan ve üyeleri kendi haklarında yürütülen soruşturmalara katılamazlar.
Disiplin Kurulu’na sevk edilen partilinin savunması alınmadan veya savunma vermekten vazgeçtiği anlaşılmadan karar verilemez. Savunma için gerekli süre, davetin ilgiliye bildiriminden itibaren on beş gündür. Seçimlerde veya kamuoyu önünde açıkça veya yayın yolu ile işlenen disiplin suçları için süre yedi gündür.
Savunma çağrısı Kurul Başkanınca yapılır; yazıda uygulanması istenen disiplin cezası ile buna neden gösterilen söz veya fiiller açıkça belirtilir. Savunma davet yazısı, ayrı adres bildirilmemişse ilgilinin parti üye formunda yazılı adresine tebliğ edilir veya gönderilir; bulunamaz veya kabulden imtina etmiş ise, savunmadan vazgeçtiğine karar verilerek dosyasındaki bilgi ve belgelere göre gerekli karar verilir.
Disiplin Kurulları, kendilerine intikal ettirilen işler hakkında yasa ve tüzük hükümleri ile zaruret hallerinden kaynaklanan durumlar saklı kalmak kaydı ile otuz gün içerisinde karar verirler.
DİSİPLİN KURULU’NA SEVK YETKİSİ
Madde 138- Disiplin Kurulları, doğrudan soruşturma yapamazlar. İl Disiplin Kurulu’na sevk yetkisi, İl Yönetim Kurulu’na; Genel Disiplin Kurulu’na sevk yetkisi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na; TBMM Parti Grup Disiplin Kurulu ile Müşterek Disiplin Kurulu’na sevk yetkisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Parti Grup Yönetim Kurulu ile Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na aittir.
Disiplin Kurulu’na sevk kararı, ilgili kurulun üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır. Karardan önce ilgilisini dinleyip, gerek gördüğü inceleme ve araştırmaları, görevlendireceği üye veya üyeleri vasıtasıyla yaptırabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARI
PARTİ DİSİPLİN CEZALARI
Madde 139- Disiplin Kurulları’nca, yukarıda yazılı esas ve usule göre verilecek disiplin cezaları aşağıdadır.
a- Uyarma,
b- Kınama,
c- Partiden veya Gruptan Geçici İhraç,
ç- Partiden veya Gruptan Kesin İhraç.
UYARMA CEZASINI GEREKTİREN HALLER
Madde 140- Parti üyesinin veya kademe görevlilerinin yazılı olarak
dikkatlerinin çekilmesidir. Yetkili organlara, davetli olduğu toplantılara mazeret belirtmeden katılmamak, durumu uygun olduğu halde beyan ettiği aidatı ödememek veya geç ödemek, disiplini bozacak davranışlarda bulunmaktır.
KINAMA CEZASINI GEREKTİREN HALLER
Madde 141- Üyenin tutum ve davranışlarından dolayı ayıplanmasıdır. Parti görevini kabul etmemek veya yapmamak, parti içinde veya parti faaliyetlerinde kişisel çıkar gütmek, tutulması gereken defter ve kayıtları, kanun, tüzük ve yönergelere uygun olarak tutmamak, kendisine teslim edilen malzemenin ihmal sonucu kaybına yol açmak, bir yıl içerisinde iki defa uyarma cezası almaktır.
PARTİDEN VE GRUPTAN GEÇİCİ İHRAÇ
CEZASINI GEREKTİREN HALLER
Madde 142- Bu ceza belirli bir süre için uygulanır ve sürenin dolması ile ortadan kalkar.
Parti organlarının toplantılarında alınan gizli kararları açıklamak, parti üyesi olduğu halde bağımsız aday olmak, partinin kademelerinde görev alanlar ile parti üyeleri hakkında gerçek dışı söylemlerde bulunmak, partiyi ve parti nüfuzunu kendi menfaatleri doğrultusunda kullanmak, partinin kendisine teslim etmiş olduğu malzemeleri kasten kaybetmek veya teslim etmekten kaçınmak, bir yıl içerinde iki defa kınama cezası almaktır.
Geçici ihraç süresi iki aydan az, bir yıldan fazla olmamalıdır. Bu ceza, partiliye, parti ve grup çalışmalarına katılmaması, partideki görevinin sona ermesi, parti üyeliğinin ceza süresince askıya alınması sonuçlarını doğurur. Geçici ihraç, ceza süresi içinde geçerlidir. Geçici ihraç kararı, partilinin parti tüzük ve programına uyma yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
PARTİDEN VE GRUPTAN KESİN İHRAÇ
CEZASINI GEREKTİREN HALLER
Madde 143-
a- Partinin tüzük ve programına, anayasaya, insan haklarına ve demokrasiye aykırı söz ve davranışlarda bulunmak, desteklemek veya tamamen aykırı eylemlerde bulunmak,
b- Türkiye Cumhuriyeti’nin temel niteliklerine ve Siyasi Partiler Kanununun (Kanunların Yapılması) Dördüncü Kısmı’nda yer alan usul ve esaslara aykırı eylem ve davranışta bulunmak; milletin birlik ve beraberliğine, bölünmez bütünlüğüne zarar verici faaliyetlerde bulunmak,
c- Siyasi Partiler Kanunu’na göre parti üyeliğine engel bir eylem içinde olmasına rağmen partiden istifa etmemekte ısrar etmek,
ç- Parti içindeki görev ve yetkisini kötüye kullanarak, resmi kayıt-belgeleri yok etmek veya tahrifat yapmak,
d- Kendi menfaatleri doğrultusunda parti mal ve parasını kullanmak,
e- Yoklama sonuçlarını değiştirmek, hile yapmak,
f- Partinin kademelerinde görev alanlar ile parti üyeleri hakkında basın aracılığı ile gerçek dışı söylemlerde ve karalamalarda bulunmak,
g- Geçici ihraç cezası almış olduğu eylem veya davranışı yinelemek.
Kesin ihraç cezası, partilinin parti ile olan tüm bağının ve parti kaydının sona erdirilmesini içeren en ağır disiplin cezasıdır. Kesin ihraç kararı kesinleştikten sonra partilinin kayıtlı olduğu ilçedeki kütüğüne işlenir ve tüm teşkilatlar bilgilendirilir.
PARTİ SUÇ VE CEZALARINA BAĞLI DİĞER HÜKÜMLER
DİSİPLİN SUÇLARINDA ZAMAN AŞIMI
Madde 144- Suç teşkil eden eylem vukuundan iki yıl, gerekli mercilerin öğrendiği tarihten altı ay içinde sevk edilmemiş disiplin suçları hakkında soruşturma yapılamaz.
TEDBİRLİ OLARAK DİSİPLİN KURULU’NA SEVK ETMEK
Madde 145- Sevk işlemi, partilinin mevcut görevinden derhal uzaklaştırılarak tedbir almayı gerektirir. Partiden geçici veya kesin ihraç gerektiren durumlarda, yetkili kurul tedbirli sevk kararı alabilir.
Tüzüğün 144. maddesinin 144/a-b-c bentlerinde yazılı haller dışında, tedbir kararı sevke yetkili kurulun üye tam sayısının salt çoğunluğu ile sağlanır. Tedbir kararı İl Yönetim Kurulu’nca verilmiş ise, partili 7 gün içinde soruşturmayı yapacak Disiplin Kurulu’na itiraz edebilir. Bu itirazı kurul 7 gün içinde karara bağlar. Bu karara karşı 7 gün içinde Genel Disiplin Kurulu’na itiraz edilebilir. Kurulun bu konuda 7 gün içinde vereceği karar kesindir. Tedbirli sevk kararları, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu veya TBMM Grup Yönetim Kurulu tarafından verilmiş ise, yukarıda belirtilen süreler içinde soruşturma yapacak Disiplin Kurulu’na itiraz edilebilir. İtirazdan 7 gün içinde verilecek karar kesindir. Disiplin Kurulları, soruşturmanın her anında tedbirin kaldırılmasına doğrudan karar vermeye yetkilidirler.
Soruşturma sonucu kurul ceza vermez veya kınama yahut uyarma cezasına dönüştürür ise, başka bir işleme gerek kalmaksızın tedbir kalkar ve bütün hakları partiliye geri verilir.
DİSİPLİN CEZALARINA YARGI KARŞISINDA İTİRAZ HAKKI
Madde 146- Partiden veya gruptan geçici veya kesin çıkarma cezası verilen partili, Disiplin Kurulu’na sevk eden organ ile Disiplin Kurulu’nun yetkisizliğine veya kararın kanuna, parti tüzüğüne ve iç yönergeye esas ve usul bakımından aykırı iddiasıyla, parti itiraz yollarından sonra karara karşı 30 gün içerisinde kararı veren kurulun bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesi’ne itiraz edebilir ve mahkemenin 30 gün içerisinde alacağı karar kesindir.
DİSİPLİN CEZALARINA AF YETKİSİ
Madde 147- Genel Başkan teklifte bulunmuş ise, Disiplin Kurullarınca belirlenen cezaların af yetkisi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na aittir. Kurul durumu inceler ve karara bağlar.
BEŞİNCİ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM SEÇİMLERE KATILMA
SEÇİMLER İLE İLGİLİ KARAR YETKİSİ
Madde 148- Ülke içindeki her seçime katılıp katılmamasına karar verme yetkisi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na aittir. Kısmi katılım kararı ise, üye tam sayısının en az 2/3 çoğunluğu ile alınır. Mevcut seçimle ilgili bir kararın alınmaması durumunda, partinin her yerde seçime katılacak olduğunu belirtir.
İKİNCİ BÖLÜM
MİLLETVEKİLLERİ SEÇİMLERİNDE ADAYLIK İŞLEMLERİ
MİLLETVEKİLİ ADAYLIK BAŞVURUSU
VE ÖN İNCELEME
Madde 149- Milletvekili adaylık başvuru tarihleri, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenir ve bildirilir. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda, başvurular doğrudan genel merkezdeki ilgili birime veya İl Başkanlıklarına bizzat yapılır.
Başvurular tamamlandıktan sonra, Genel Yürütme Kurulu veya oluşturulacak bir komisyon, adaylara yasal nitelikler doğrultusunda bir ön inceleme yapar ve değerlendirmeleri belirten bir öneri listesi hazırlanır; Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na sunulur. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, gerekli değerlendirmeleri yaparak ön seçim, teşkilat yoklaması ve merkez yoklamasına katılacak aday adayları listelerini seçim bölgesine göre belirler.
ADAY TESPİTİ VE SIRALAMA USULLERİ
Madde 150- Genel, kısmi veya ara milletvekili seçiminde, tüzüğün 149. maddesinin son bendinde belirtildiği gibi inceleme sonucu, belirlenen aday adayları arasından parti adayları ve bu adayların liste sıralamaları;
– Ön Seçim
– Teşkilat Yoklaması
– Merkez Yoklaması
Usulleri arasından ön seçim yöntemi, demokrasiye işlerlik kazandırılması amacıyla öncelik teşkil etmektedir. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, seçim bölgesinde yukarıda belirtilen usulleri hangi şekilde ve hangi ölçekte kullanacağına karar verir.
Ön Seçim Usulü ile Aday ve Liste Sıralamaları : Ön Seçim, her seçim bölgesinde Siyasi Partiler Kanunu’nda belirtilen esaslara göre, yargı gözetimi ve kontrolü altında gizli oy, açık tasnif esasına göre o seçim bölgesinde partiye kayıtlı bütün üyelerin ön seçim seçmeni olarak yapacakları seçimle parti adaylarını ve liste sıralamalarını belirlemektir.
Teşkilat Yoklaması Usulü ile Aday ve Liste Sıralamaları: Teşkilat yoklaması, aşağıda belirtilen nitelikteki partililerin, Siyasi Partiler Kanununda belirtilen esaslara göre, yargı gözetimi ve kontrolü altında gizli oy, açık tasnif esasına uygun, aday ve liste sıralamasının yapılmasıdır.
Teşkilat yoklaması seçmenleri :
a- Parti Kurucuları,
b- Eski Bakan ve Milletvekilleri,
c- Belediye, İl ve İlçe eski Başkanları,
ç- Yan Kuruluş eski İl ve İlçe Başkanları,
d- İl’in partili Bakan ve Milletvekilleri,
e- İl’in Parti Teşkilat Kademeleri, Yönetim Kurulları Başkanları ile Yönetim Kurulları’nın asil üyeleri,
f- İl Disiplin Kurulu Başkanı ile asil üyeleri,
g- Partili Belediye Başkanları ve Belediye Meclis üyeleri,
ğ- Partili İl Genel Meclisi Üyeleri,
h- Parti Yan Kuruluşları’nın İl ve İlçe Yönetim Kurulları Başkanları ile Yönetim Kurullarının asil üyeleri,
ı- Parti üyeliği devam eden köy ve mahalle muhtarları,
i- İlçe ve İl Kongresi asil delegeleri,
j- İl’in Büyük Kongre asil delegeleri,
k- Parti teşkilat yoklaması tarihinden en az bir yıl önce belirlenmiş ve görevi devam eden Halk Temsilcileri, Bölge Temsilcileri ve Türkiye Temsilcileri ile,
l- Seçim İşleri Yönetmeliği’nde teşkilat yoklama seçmeni olarak belirtilenlerdir.
İl içinde birden fazla seçim bölgesi olması durumunda, seçmenlerin, üye oldukları İlçe’nin yer aldığı bölgede, partili bakan ve milletvekilleri ise İl içinde dilediği yerde bir oy kullanma hakkına sahiptir.
Merkez Yoklaması Usulü ile Aday ve Liste Sıralaması: Merkez Yoklaması, tüzüğün 149. maddesine göre aday adaylıkları kabul edilenlerin, seçim bölgelerine göre aday ve liste sıralamalarının, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenmesidir.
ADAY LİSTELERİNDE BOŞALMANIN DOLDURULMASI
Madde 151- İstifa, ölüm ve kısmi iptal gibi hallerde oluşan boşluk durumunda, sıralama ön seçim veya teşkilat yoklaması usullerinden biri ile yapılmış ise, boşluk liste sonuna kaydırılıp, en çok oy almış liste dışı adayın listeye dahil edilmesiyle doldurulur. Ön seçim ve teşkilat yoklaması, tamamen veya seçim çevresi ölçeğinde 1/3 ü oranında iptal edildiyse, boşluk Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından doldurulur.
Merkez yoklaması usulü ile yapılan listelerde oluşan boşluklar, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenen bir isim ile doldurulur.
MİLLETVEKİLLİĞİ SEÇİMİNDE
KONTENJAN ADAYLIĞI
Madde 152- Ön seçim ve teşkilat yoklaması usullerinden biri ile aday tespit ve sıralama yapılmasına karar verilmiş olması durumunda, TBMM toplam üye sayısının %5 ini aşmamak kaydı ile ilini, seçim bölgesini ve liste sırasını ön seçim veya teşkilat yoklamasından önce Yüksek Seçim Kurulu’na bildirmek şartı ile Merkez Karar ve Yönetim Kurulu sorumludur.
Ön seçim veya teşkilat yoklamasının kısmi uygulanması halinde Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun bildireceği kontenjan aday sayısı, seçim bölgelerinde seçilecek milletvekili sayısı toplamının %5 ini geçemez.
Türkiye Halk Temsilcileri’nin aday gösterilmesi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca milletvekili sayısının ve kendi içerisinde seçim bölgelerindeki aday sayısının %1 ni geçemez.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YEREL SEÇİMLERDE ADAYLIK İŞLEMLERİ
YEREL SEÇİMLERDE ADAYLIK VE ÖN İNCELEME
Madde 153- Başvurular, seçim takvimine göre Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun belirlediği süre içerisinde Büyükşehir ve İl Belediye Başkan adaylığı için Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na, İlçe ve Belde Belediye Başkanlığı için ilgili İl Yönetim Kurulu Başkanlığı’na, Belediye ve İl Genel Meclisi adaylığı için ilgili İlçe Yönetim Kurulu Başkanlığı’na bizzat yazılı olarak yapılır.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, Büyükşehir ve İl Belediye Başkan aday adayları ile ilgili ön seçim veya teşkilat yoklamasına katılacakları belirlemek için ön değerlendirme ve karar alma hakkına sahiptir.
İlçe ve Belde Belediye Başkan aday adayları ile ilgili ön değerlendirme ise ilgili İl Yönetim Kurulu tarafından yapılır. İl yönetimince yapılacak ön değerlendirme Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun tasdiki ile, İlçe yönetimininki ise İl yönetiminin tasdiki ile kesinleşir.
YEREL SEÇİM ADAY TESPİT VE SIRALAMA USULÜ
Madde 154- Ön değerlendirme sonrası aday adayları arasından, Belediye Başkan adayları ile Belediye ve İl Genel Meclisleri adayları ve sıralamaları, tüzüğün 151. maddesinde belirtilen usul ve esasların uygulanması sonucu hangi yöntemle yapılacağı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
YEREL SEÇİMLERDE ÖN SEÇİM TEŞKİLAT VE MERKEZ YOKLAMASI
Madde 155- Ön seçimde seçim bölgeleri, Belde Belediye Başkanı ve Belde Belediye Meclisi Üyeleri için Belde Belediyesi sınırları; İlçe Belediye Başkanı ve İlçe Belediye Meclisi Üyeleri için İlçe Belediye sınırları; İl Genel Meclisi Üyeleri için İlçe’nin mülki idare sınırları; Büyükşehir ve İl Belediye Başkanları için İl’in Belediye sınırlarıdır.
Ön seçimlerde Büyükşehir ve İl Belediye Başkan adaylığı için, partinin İl Belediyesi sınırları içindeki teşkilat kademelerinde kayıtlı bütün üyeleri; İlçe Belediye Başkanı ile İlçe Belediye Meclisi adaylıkları için İlçe’nin Belediye sınırları içinde kayıtlı bütün üyeleri, Belde Belediye Başkanı ve Belde Belediye Meclisi adaylıkları için Belde Belediyesi sınırları içinde kayıtlı bütün üyeler, ön seçim seçmeni olarak Mahalli İdareler Seçimi Kanunu’nda, Parti Tüzüğü’nde ve ilgili mevzuatta yazılı ön seçime ilişkin usul ve esaslara göre kullanacakları oylarla Belediye Başkanı adayı ile Belediye ve İl Genel Meclisi asil ve yedek adaylarını sıralama yapar.
Teşkilat yoklamaları; tüzüğün 151. maddesinin 2. bendinde belirtilmiş teşkilat yoklaması seçmenleri, Büyükşehir ve İl Belediye Başkan adaylığı teşkilat yoklaması seçmenleridir.
İlçe Belediye Başkan adayları ile Belediye ve İl Genel meclisleri adaylarının teşkilat yoklaması usulü ile belirlenmesinde ise, Tüzüğün 151. maddesi 2 bendi gereği genel merkezce yerine getirilir. Belirtilenler dışında kalanlar ise, üyelik kaydı için gereken evrakları, seçim sonuçlarının ilanından on gün içinde ilgili ilçeye vererek kayıt işlemlerini yerine getirmiş olurlar.
PARTİ ADAYI OLARAK SEÇİLMİŞ OLANLARIN ADAYLIK YENİLEMESİ
Madde 156- Parti listelerinde aday gösterilip seçilmiş olan Belediye Başkanları ve milletvekilleri, en fazla iki dönem aday gösterilebilirler.
SEÇİM İŞLERİ YÖNERGESİ
Madde 157- Yukarıda belirtilen seçim işleri ile tüzükte yazılı olanlar dışında teşkilat yoklaması seçmeni olabilecekleri belirlemek, gerek adaylıklar ve gerekse seçimlerle ilgili olup, açık olmayan veya tüzükte belirtilmeyen konularda nasıl hareket edileceği, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından hazırlanacak Seçim İşleri Yönergesi ile düzenlenir.
Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, adaylık başvuru ve seçim şartlarını, her seçime ayrı ve özel olacak şekilde belirlemeye yetkili ve sorumludur.
ALTINCI KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
MALİ HÜKÜMLER
PARTİ’NİN GELİRLERİ
Madde 158- Partinin gelirleri şunlardır:
a- Parti üyelerinden alınacak giriş aidatı ile üyelik aidatı: Giriş ve üyelik aidatlarının kanuni sınırları aşmamak üzere Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca belirlenir. Üyelik aidatı yıllık veya aylık olarak ödenebilir. Yapılacak yazılı tebligata rağmen biriken aidat borcunu ödemeyen üyeler Disiplin Kurulları’nca uyarma cezasına çarptırılır. Ayrıca Büyük Kongre’ye delege seçilemezler. Giriş ve üyelik aidatının taban ve tavan miktarıyla ilgili olarak kanuni sınırlar içinde olmak kaydıyla, her yıl arttırılır. Uygulama yapmaya Merkez Karar ve Yönetim Kurulu yetkilidir.
b- Partili milletvekillerinden alınacak milletvekilliği aidatı: Parti milletvekillerinin ne kadar aidat ödeyeceği ile bunun grup çalışmalarına ve Genel Merkeze ayrılacak miktara, TBMM Parti Grubu’nca karar verilir. Parti Grubu’nun olmaması halinde aidat miktarı, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca kararlaştırılır.
c- Milletvekili, Belediye Başkanlığı, Belediye Meclis Üyeliği ve İl Genel Meclis Üyeliği aday adaylarından alınacak özel aidat: Milletvekili ödeneğinin net bir aylık tutarını aşmamak kaydıyla Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca kararlaştırılır.
ç- Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca tespit edilecek parti bayrağı, flaması, rozeti, parti yayınları ve benzeri rumuzların satışından sağlanacak gelirlerdir.
d- Üye kimlik kartlarının ve parti defter, makbuz ve kağıtlarının sağlanması karşılığında alınacak paralar,
e- Partice tertiplenen balo, eğlence ve konser faaliyetlerinden sağlanacak gelirler: Bu faaliyetler Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun izni ile ve İl’lerde İl Yönetim Kurulu’nun denetiminde düzenlenir.
f- Parti malvarlığından elde edilecek gelirler: Merkez Karar ve Yönetim Kurulu, amaç ve çalışmalar için gerekli olan taşınmazları satın almaya, maliki olduğu taşınır ve taşınmaz mal varlığını satmaya, kiralamaya, her çeşit takyit yaptırmaya yetkilidir.
g- Bağışlar: Kanuna uygun olarak kabul edilecek bağışlardır.
ğ- Devletçe yapılan yardımlar: Kanuni şartları taşıması halinde hazinece partiye yapılacak yardımlardır.
GELİRLERİN SAĞLANMASINDA USUL
Madde 159- Partinin bütün gelirleri, parti tüzel kişiliği adına elde edilir.
Partinin Genel Merkezi ile bütün teşkilat kademelerinin gelirleri Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca bastırılan, seri ve sıra numaraları belli olan makbuz karşılığı sağlanır. Bastırılan bütün tahsilat makbuzları ile alt kademe organlarına gönderilecek tahsilat makbuzlarının seri ve sıra numaraları, parti genel merkezinde tutulur.
Teşkilat kademeleri, aldıkları ve kullandıkları makbuzlar nedeniyle Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na karşı mali sorumluluk taşırlar.
Sağlanan gelirin türü ve miktarıyla, gelirin sağlandığı kimsenin adı, soyadı ve adresi, makbuzu düzenleyenin sıfatı, adı, soyadı, ve imzası, makbuz ile dip koçanlarında yer alır.
Makbuzların asıl kısımlarıyla kopyalarında ve dip koçanlarında aynı seri ve sıra numarası bulunur. Makbuz dip koçan veya kopyalarını saklama süresi, Anayasa Mahkemesi’nin ilk inceleme kararının partiye bildirim tarihinden itibaren beş yıldır.
İKİNCİ BÖLÜM
PARTİ GİDERLERİ
GİDERLERİN YAPILMASINDA USUL
Madde 160- Partinin giderleri amaçlarına aykırı olamaz ve partinin bütün giderleri parti tüzel kişiliği adına yapılır.
Siyasi Partiler Kanunu’nun 70. maddesinde yazılı miktarı aşan bütün harcamaların makbuz veya fatura gibi bir belge ile tevsiki zorunludur. Bütün giderler, yetkili organın veya merciin kararıyla yapılır. Ancak yetkili organca onaylanmış ve teşkilat kademe bütçesinde bulunması şartıyla mevzuatta belirtilen miktarı geçmeyen harcamalar ile genel tarifeye bağlı giderler için ayrıca karar alınmasına gerek yoktur.
Giderlere ilişkin belgeleri saklama süresi, kesin hesabın Anayasa Mahkemesi’nin ilk inceleme kararının partiye bildirilmesi tarihinden itibaren beş yıldır.
Parti Kademe Teşkilatları, bağlı bulundukları üst kademeye, gelir ve giderleri hakkında altı ayı geçmeyen sürelerde hesap bildirimi yapmak zorundadırlar.
MALİ SORUMLULUK
Madde 161- Elde edilen gelirlerin, demirbaş eşya ve malzemelerin muhafazası ile yapılacak harcamalar, sözleşmeler ve girişilecek yükümlülükler; genel merkezde parti tüzel kişiliği adına, İl’lerde İl Yönetim Kurulu adına bu tüzükte yetkili kılınmış veya adına iş yapılan organca işin niteliğine göre yetkilendirilmiş kişi veya kurullarca yapılır.
Parti alt kademe yönetim organları, üst kademe ve genel merkeze karşı kanuni sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla muhafaza ve harcamadan ötürü şahsen ve müteselsilen sorumludur.
Parti tüzel kişiliği adına sözleşme yapılmasına ve yükümlülük altına girilmesine ilişkin usul ve esaslar, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca tespit edilir. Bu esaslara aykırı olarak veya Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun yazılı oluru ile kılmadığı yahut sonradan bir kararla onaylamadığı alt kademe organlarının yaptıkları sözleşmeler ve giriştikleri yükümlülüklerden dolayı parti tüzel kişiliği hiçbir surette sorumlu tutulamaz. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu veya Genel Başkan yahut parti tüzel kişiliği aleyhine takipte bulunulamaz. Bu takdirde sorumluluk sözleşmeyi yapan veya yükümlülük altına giren kişi veya kişilere ait olur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
PARTİ İÇİ MALİ İŞLEMLER
PARTİ BÜTÇELERİ VE KESİN HESABI
Madde 162- İl yönetimleri, bağlı İlçe’leri de kapsayacak şekilde gelir tahminleri ile gider miktarlarını gösteren bir yıllık bütçe hazırlar ve ilgili takvim yılından önceki Ekim ayı sonuna kadar genel merkeze gönderilir. Bu bütçeler ile aynı süre içinde hazırlanacak genel merkez bütçesi, en geç ilgili takvim yılından önceki Aralık ayı sonuna kadar Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından incelenir ve karara bağlanır. Partinin hesapları bilanço esasına göre düzenlenir.
İl yönetimleri, bağlı İlçe’leri kapsayacak şekilde bütçe yılını izleyen Nisan ayı sonuna kadar, bir önceki yıla ait uygulama sonuçlarını gösteren kesin hesabını hazırlar. Bu kesin hesaplar, genel merkez kesin hesapları ile birlikte karara bağlanmak üzere, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’na sunulur. Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca kesin hesaplar incelenerek karara bağlanır ve birleştirilir.
KESİN HESABIN BİLDİRİMİ
Madde 163- Parti Genel Merkezi, Merkez Karar ve Yönetim Kurulu tarafından incelerek birleştirilen ve karara bağlanan partinin kesin hesabı ile her yıla ait hesap evrak örneğinin onaylı birer suretini, Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesi’ne verir ve bir örneğini ise bilgi amacıyla Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderir.
YEDİNCİ KISIM
KURULUŞ VE ÖN TEŞKİLATLANMA DÖNEMİ
KURULUŞ VE ÖN TEŞKİLATLANMA
Madde 164- Partinin kuruluş ve ön teşkilatlanma dönemi, Kurucular Kurulu’nun ilk toplantısından Birinci Büyük Kongre’nin Başkanlık Divanı’nın oluşmasına kadar geçen zaman sürecini kapsar.
KURUCULAR KURULU
Madde 165- Partinin Kurucular Kurulu, Parti Kurucu üyelerinden oluşur. Üye sayısı otuz Türk vatandaşından az olamaz.
KURUCULAR KURULU’NUN NİTELİĞİ
Madde 166- Parti Kurucular Kurulu, açıklanan zaman süreci içinde Parti Büyük Kongresi yetkilerini kullanan, görev ve sorumluluğunu taşıyan, parti organı niteliğindedir.
Kurucular Kurulu, Partinin tüzel kişilik kazanmasından başlayarak iki yıl içinde ilk Büyük Kongre’yi toplar. Kurucular Kurulu ilk toplantısında Kurucular Kurulu Başkanı’nı seçer.
KURUCULAR KURULU’NUN TOPLANTILARI
Madde 167- Parti Kurucular Kurulu, Kurucular Kurulu Başkanlığı’nda kurucu üyeler ile tabii üyelerin bir araya gelmeleriyle toplanır.
Tabii üyeler şunlardır:
a- Parti Başkanı.
b- Parti Genel Sekreteri.
c- Parti Genel Saymanı
ç- Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu Üyeleri.
d- Parti Genel Başkan Yardımcıları.
e- Parti Milletvekilleri.
Kurucular Kurulu, kurucu üye sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Kanun ve Tüzük hükümlerinin farklı bir usul öngördükleri durumlara uyulur.
Kurucular Kurulu tutanakları Parti Genel Sekreterince tutulur. Kararlar, Kurucular Kurulu Defterine yazılır, Başkan ve Genel Sekreter’ce imza edilir.
KURUCULAR KURULU’NUN GÖREVLERİ
Madde 168- Kurucular Kurulu kanuni niteliği gereği görevlerini, kanun ve tüzükte yazılı Büyük Kongre’nin yetkilerini kullanarak yerine getirir.
Kurucular Kurulu Parti’nin Tüzel Kişilik kazanmasından önce:
a- Partinin Adı’nı,
b- Partinin Yemini’ni,
c- Partinin Amblemi’ni belirler ve kararlaştırır.
Kendi üyeleri arasından:
a- Parti Genel Başkanı’nı,
b- Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu Üyeleri’ni,
c- Parti Disiplin Kurulu Üyeleri’ni,
d- Parti Genel Başkan Yardımcıları’nı,
e- Parti Genel Sekreteri’ni,
f- Parti Genel Saymanı’nı, seçer.
Parti Genel Başkanı, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu Üyeleri, Parti Disiplin Kurulu Üyeleri seçimleri gizli oyla yapılır.
Parti Genel Başkan Yardımcıları Parti Üyeleri arasından, Parti Genel Sekreteri ve Parti Saymanı Kurucu Üyeler’den açık oyla seçilir. Parti Genel Başkan Yardımcıları’nın yarısının seçiminde Parti Genel Başkanı’nın önerisi dikkate alınır.
Seçilen Parti Organları, Parti Genel Başkan Yardımcıları, Parti Genel Sekreteri ve Parti Saymanı kanun ve tüzükteki görevleri yaparlar.
Kurucular Kurulu :
a- Parti Tüzüğünü
b- Parti Programını kabul eder.
KURUCULAR KURULU’NUN ÇALIŞMALARI
Madde 169- Kurucular Kurulu iki ayda bir olağan toplantısını yapar. Kurucular Kurulu Başkanı, Kurulu her zaman olağanüstü toplantıya çağırabilir. Parti Genel Başkanı’nın ve Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nun görüşme konularını belirten yazılı istekleri üzerine Kurucular Kurulu Başkanı Kurucular Kurulu üyelerini olağanüstü toplantıya çağırabilir.
Kurucular Kurulu Ankara’da toplanır. Toplantı gündemini, yer ve saati Kurucular Kurulu Başkanı belirler ve toplantıdan onbeş gün önce, olağanüstü toplantılarda ise en az beş gün önce üyelere bildirir. Kurucular Kurulu her toplantı sonunda, gelecek toplantının tarihini belirler.
GÜVEN OYLAMASI
Madde 170- Kurucular Kurulu Başkanı doğrudan veya Kurucu Üyelerin 2/3 sinin talepleri üzerine kendisi hakkında Kurucular Kurulu’ndan güven oylaması ister. Kurucu Üyelerin 2/3 sinin veya Merkez Karar ve Yönetim Kurulu ile Genel Başkan Yardımcıları’nın yarısının yazılı ve gerekçeli talepleri üzerine Parti Genel Başkanı hakkında güven oylamasına gidilir.
Kurucular Kurulu Başkanı, her iki durumda da yalnız güven oylaması konusunu esas alan toplantı gündemini, tarih ve yerini belirterek üyeleri toplantıya çağırır. Güven oylaması görüşmeleri bir oturumda tamamlanır, bir gün sonra oylama yapılır. Güven oylaması, gizli oyla yapılır. Toplantıya katılanların 2/3 sinin güvensizlik oyu vermesi durumunda, hakkında güven oylaması yapılan Kurucular Kurulu Başkanı’nın ve Parti Genel Başkanı’nın görevi sona erer.
İL TEŞKİLATI’NIN KURULMASI
İL PARTİ ORGANLARI’NIN OLUŞMASI
Madde 171- Partinin İl’de teşkilatlanmasını gerçekleştirecek olan Parti İl Başkanı ile önereceği üç İl Başkan Yardımcısı, Partinin Teşkilatlanma ve Teşkilattan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı’nın görüşü alınarak Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı ile atanır. Gereken yetki belgesi verilir.
Parti İl Başkanı, 10 asil ve 10 yedek üyeden oluşacak İl Yönetim Kurulu üyelerini, 8 asil ve 8 yedek üyeden oluşacak İl Yürütme Kurulu Üyelerini ve 5 asil üyeden oluşacak İl Disiplin Kurulu Üyelerini, gereken her türlü bilgilerle birlikte Parti Genel Başkanlığı’na sunar. Partinin Teşkilatlanma ve Teşkilattan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı’nın görüşü alınarak Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu’nca açıklanan kişiler gösterilen organları oluşturmaları için görevlendirilir.
İLÇE TEŞKİLATI’NIN KURULMASI
İLÇE PARTİ ORGANLARI’NIN OLUŞMASI
Madde 172- Partinin İlçe’de teşkilatlanmasını gerçekleştirecek olan Parti İlçe Başkanı ile iki yardımcısı İlçe’nin bağlı olduğu Parti İl Başkanı’nın önerisi üzerine Partinin Teşkilatlanma ve Teşkilattan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısının görüşü alınarak Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu kararı ile atanır.
Parti İlçe Başkanı, 6 asil ve 6 yedek üyeden oluşacak İlçe Yönetim Kurulu Üyelerini, 4 asil ve 4 yedek üyeden oluşacak İlçe Yürütme Kurulu Üyelerini gereken her türlü bilgilerle birlikte bağlı olduğu İl Başkanlığı’na sunar. İl Yönetim Kurulu, İl Başkanı’nın da görüşünü alarak açıklanan kişileri,gösterilen organları oluşturmaları için görevlendirir.
BELDE TEŞKİLATI’NIN KURULMASI
BELDE PARTİ ORGANLARI’NIN OLUŞMASI
Madde 173- Partinin Belde’de teşkilatlanmasını gerçekleştirecek olan Belde Başkanı ve bir yardımcısı, Belde’nin bağlı olduğu İlçe Başkanı’nın önerisi üzerine İlçe’nin bağlı olduğu İl Başkanı’nın görüşü alınarak İl Yönetim Kurulu kararı ile atanır.
Belde Başkanı 5 üyeden oluşacak Belde Yönetim Kurulu ile 3 üyeden oluşacak Belde Yürütme Kurulu üyelerini gereken bilgilerle birlikte İlçe Başkanı’na sunar. İlçe Yönetim Kurulu, İlçe Başkanı’nın da görüşünü alarak açıklanan kişileri gösterilen organları oluşturmaları için görevlendirir.
ORTAK HÜKÜMLER
Madde 174- Kurucu Yönetim Kurulları’nın kuruluşlarının açıklanan esaslar şeklinde mümkün olmaması durumunda tüzüğün 64. maddesinin uygulanmasına Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu karar verir. Teşkilatlanma İl ve İlçe Başkanları dışında bu maddeye göre gerçekleştirilir.
ÜYE KAYITLARI
Madde 175- Partinin, Siyasi Partiler Kanunu’nun 8. maddesine göre tüzel kişilik kazanmasından sonra alt kademe teşkilatları oluşturuluncaya kadar, üyelik başvuruları Genel Yürütme Kurulu tarafından karara bağlanır ve bu işlere özgü klasörde muhafaza edilir. Bu şekilde yapılacak üye kayıt işlemleri, alt kademelerin oluşmasından sonra ekleri ile birlikte ilgili alt kademelere gönderilir. Alt kademeler, belirtilen şekilde yapılmış üye yazım işlemlerini üye kayıt defterlerine aynen kaydetmek zorundadırlar.
MAL BİLDİRİMİNDE BULUNMA
Madde 176- Kurucular Kurulu Başkan ve Üyeleri, Parti Genel Başkanı, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu Üyeleri, Parti Genel Başkan Yardımcıları, Parti Yürütme Kurulu ile Parti Disiplin Kurulu Üyeleri, Parti Genel Sekreteri ve Parti Genel Saymanı, Parti’nin Tüzel Kişilik kazanmasından sonra, bir ay içinde mal bildiriminde bulunurlar. Bildirimin verileceği makam Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığıdır.
Müdafaa-i Hukuk Hareketi Partisi, Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlüğünü savunmayı, halkın hak ve hukukunu korumayı amaçlayan bir siyasi harekettir. Vizyonumuz, adaletin ve eşitliğin teminatı olarak, toplumun tüm kesimlerinin sesini duyurmak ve çağdaş, demokratik bir Türkiye inşa etmektir.